دیدبان آزار: جنگ در سودان تاکنون دهها هزار کشته برجا گذاشته و 14 میلیون نفر را آواره کرده است. بیماریهای متعددی در کشور شیوع پیدا کرده و بیش از 50 درصد از مردم برای تامین حداقلی از خورد و خوراک برای بقا در تقلا هستند. کمیته مستقل حقیقتیاب سازمان ملل در گزارش اخیر خود آمار خشونت جنسی علیه زنان سودان را سرسامآور عنوان کرده است. زنان و دختران برای بردگی جنسی ربوده میشوند و دیگر هیچ نقطه امنی در سودان وجود ندارد. در این گزارش هر دو طرف درگیری به خشونت جنسی و جنایات جنگی متهم شدهاند اما اکثریت قریب به اتفاق خشونتهای جنسی مستندشده توسط نیروهای RSF صورت گرفته است؛ از جمله تجاوزهای دستهجمعی، استثمار جنسی، ربودن و حبسکردن زنان و ایجاد شرایط بردگی جنسی.
در این گزارش آمده است: «در دارفور، جرائم جنسی عموما همراه با خشونت بویژه استفاده از اسلحه، چاقو و شلاق بوده است و قربانیان با الفاظ جنسیتزده و نژادپرستانه خطاب و تهدید شدند. بسیاری از قربانیان که عموما بر مبنای جنسیت یا اتنیسیته مورد هدف واقع شدهاند، همزمان مورد ضربوشتم بهواسطه شلاق و باتوم هم قرار گرفتهاند. این اعمال خشونتآمیز عموما در حضور اعضای خانواده رخ داده است. مردان و پسران هم در بازداشت، خشونت جنسی از جمله تجاوز، تهدید به تجاوز، برهنگی اجباری و ضربوشتم اندام جنسی.»
الیزابت تروسل، سخنگوی کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد هشداد داده بود که زنان ربودهشده در شرایطی بسیار غیرانسانی و بیرحمانه نگهداری میشوند و نیروهای شبهنظامی آنها را مجبور به ازدواج و بردگی جنسی میکنند. برخی منابع شهادت دادهاند که زنان و دختران نوجوانی را دیدهاند که پاهایشان با زنجبر بسته شده بوده در خودرو و کامیون جابهجا میشدند. مادری نوجوان هنگام جمعآوری هیزم در منطقه دارفور غربی توسط هفت جنگجو مورد تجاوز قرار گرفته است. به زن دیگری در خانهاش در خارطوم، پایتخت، مقابل چشمان خواهر و برادرش تجاوز گروهی قرار شده است.
دو گروه اقدام زنان دارفور و ابتکار راهبردی برای زنان در شاخ آفریقا (SIHA)، از سال گذشته تلاش کردند خشونتهای جنسی رخداد در درگیری سودان را مستند کنند. SIHA میگوید تاکنون خودکشی سه زن را مستند کرده است. یکی از این زنان به گفته خواهرش، پس از مورد تجاوز قرارگرفتن توسط نیروهای RSF به زندگی خود پایان داده است. در شبکههای اجتماعی گزارش شده که 130 زن در جزیره در مرکز سودان، از هراس تجاوز توسط نیروهای RSF اقدام به خودکشی کردهاند. یک کنشگر فمینیست ساکن جزیره در گفتوگو با بیبیسی انگلیسی میگوید بهدلیل اختلال در ارتباطات امکان صحتسنجی این خبر وجود ندارد اما او خودکشی تعدادی از زنان پس از قتل همسرانشان توسط RSF را تایید کرده است.
چند مورد از تجاوزهای ثبتشده توسط SIHA در خارطوم، زمانی رخ دادهاند که زنان در حال تلاش برای جمعآوری اسناد خود از خانههای متروکه بودند، اما خانههایشان را در اشغال نیروهای RSF یافتند. زنان دیگر در خیابانها دستگیر شده بودند. حلا الکریب، مدیر منطقهای SIHA میگوید: «همه شهادتها از نقش RSF حکایت دارد. ما از زنانی شهادتنامه داریم که در حضور خانوادههایشان مورد تجاوز جنسی قرار گرفتهاند. در اومدورمان یک مادر و سه دخترش همگی در مقابل چشمان یکدیگر مورد تجاوز جنسی قرار گرفتند.»
یکی از زنان سودانی میگوید گروهی از مبارزان مسلح به خانه خانوادگی او در خارطوم حمله و تهدید کردند که همگی را خواهند کشت مگر اینکه به آنها یک دختر بدهند. دو دختر دیگر که تحت پوشش این سازمان غیردولتی قرار گرفتهاند در خارطوم در مقابل چشمان پدر در مورد تجاوز قرار گرفتهاند. یکی از آنها بعداً بر اثر جراحات جان خود را از دست داد، در حالی که پدر نیز بر اثر شوک جان باخت. کاترینا فون شرودر، سخنگوی سازمان مذکور میگوید: «آمار خشونت جنسی بسیار بالاست. کودکان ۱۲ساله مورد تجاوز جنسی قرار میگیرند و برخی از آنها علاوه بر جنسیت بهطور خاص بهدلیل قومیت نیز مورد هدف قرار میگیرند.»
فعالان حامی زنان خشونتدیده در سودان معتقدند این خشونتها در خلاء رخ نمیدهند. زنان نقش برجستهای در انقلابی داشتند که دیکتاتور سابق، عمر البشیر را سرنگون و سیطره بازیگران نظامی بر سیاست و اقتصاد سودان را با تهدید مواجه کرد. زنان در خطمقدم بودند و دو-سوم جمعیت معترضان را تشکیل میدادند. احمدی، مدیر و مؤسس گروه اقدام زنان دارفور میگوید: «به همین دلیل، زنان بهطور سیستماتیک مورد هدف قرار میگیرند.»