سالها پیش، زمانی که تیوا راکینی در جایگاه یک فعال خشونت خانگی و با هدف کمک به زنان برای رهایی از همسران خشونتگرشان در ایالت تامیل نادو در جنوب هند فعالیت میکرد، یک قیچی برداشت و موهای بلند و مشکیاش را تا پشت گردن کوتاه کرد: «بدون موهایم، ناگهان برای بسیاری از مردم که نمیتوانستند باور کنند یک زن، "زنانگی" خود را به این شکل از بین ببرد، بسیار ترسناک به نظر میرسیدم. من با این کار سیگنالی میفرستادم که آن مردها نباید با من درگیر شوند. من در درون، فرد بسیار مهربانیام اما آموختهام که برای زنده ماندن باید بیپروا به نظر برسم.»
راکینی، یک راهبه سابق و بازمانده خشونت جنسی است که از همسرش طلاق گرفته است؛ او اکنون بهعنوان رهبر اتحادیه فعالیت میکند و در 42 سال زندگی خود، کارهای بسیاری انجام داده است. او تابوهای فرهنگی را در هم شکست و به دلیل انتخاب طلاق و تربیت پسرش بهعنوان یک مادر مجرد در بخشی دورافتاده از یک کشور عمیقاً سنتی و طبقاتی، بهعنوان یک نافرمان اجتماعی شناخته شد.
تیوا راکینی ریاست اتحادیه نساجی و کارگری تامیل نادو ،(TTCU)تنها اتحادیه کارگران پوشاک تامیل نادو که رهبری آن بر عهده یک زن است، تقبل کرده است. راکینی در این جایگاه، توجه خود را معطوفِ صنعت جهانی و چند میلیارد پوندی مد کرده است. شهرت او در این منطقه به اندازهای است که با وجود رشد مجدد موهایش، ظاهر او اغلب ترس را در دل صاحبان کارخانههای پوشاک در سراسر منطقه Dindigul در تامیل نادو، جایی که TTCU در آن مستقر است، میاندازد. تیوا خندان میگوید: «وقتی صاحبان کارخانه پوشاک من را میبینند، رنگشان میپرد. آنها به کارگران خود میگویند: نباید با او صحبت کنید، او مشکل دارد!»
تیویا راکینی، رئیس اتحادیه نساجی و کارگری تامیل نادو: «وقتی صاحبان کارخانه من را میبینند، رنگشان میپرد...»
از سال 2015، راکینی و اتحادیه TTCU با آنچه او طاعون تجاوز، آزار، اذیت و خشونت جنسی توصیف میکند، مبارزه کردهاند. این خشونت زنجیره عرضه جهانی پوشاک را تحت تأثیر قرار داده است و بر زنان فقیری که لباسهایی را به مقصد خیابانهای بزرگ در سراسر بریتانیا تولید میکنند، اعمال میشود. او میگوید: «بهعنوان یک زن، در زندگی هر کاری را که برای دیگران مایه شرمساری است، انجام دادهام؛ اما این موضوع به من آزادی داد تا در مورد موضوعاتی مانند خشونت مبتنی بر جنسیت مبارزه کنم که هنوز در سکوت و ننگ پوشیده شده است. من از بیرون آوردن این تابوها از سایه نمیترسم و میگویم: این یک اشتباه است.»
تامیل نادو، مرکز عمده تولید صنعت نساجی هند، یکی از قطبهای اقتصادی این کشور است. این منطقه دهها هزار کارخانه پوشاک و پنبه را در خود جای داده که به دلیل دستمزدهای پایین و شرایط بدی که بر نیروی کار عمدتاً زن تحمیل میکند، بدنام است. زمانی که راکینی در سال 2014 به TTCU پیوست، این اتحادیه، سازمان نوپایی بود و تنها چند تن از رهبران آن برای کمک به زنان و درخواست شرایط بهتر در کارخانهها تلاش میکردند. راکینی برای مقابله با سطح عظیمی از خشونت خانگی که کارگران با آن مواجه بودند، به اتحادیه ملحق شد و خیلی زود دفتر اتحادیه به پناهگاهی موقت برای زنان و فرزندانشان که جایی برای رفتن نداشتند، تبدیل شد.
راکینی میگوید: «در آن زمان، ورود ما را به اغلب محلهای کار ممنوع میکردند؛ چون بسیاری از کارخانهها به کارگران اجازه عضویت در اتحادیهها را نمیدادند و اتحادیههای فعال هم همگی توسط مردان اداره میشدند. با این حال، زنانی که از خشونت خانگی رنج میبردند، از موضوعات وحشتناکی که در محل کار توسط سرپرستان و کارمندان مردشان تجربه میکردند، به ما میگفتند. بنابراین، توقف این شرایط به ماموریت ما بدل شد.»
راکینی با کارگران نساجی در روستای تناپاتی، شهر دینیگل صحبت میکند
راکینی طی 7 سال حضورش در TTCU متوجه شد اصرار بسیاری از برندهای مد جهانی مبنی بر اینکه تمام تلاش خود را برای محافظت از میلیونها زن سیاه و رنگین پوست فقیر و شاغل در زنجیرههای عرضه پوشاک انجام میدهند، غیرواقعی و مسخره است. او میگوید: «حقیقت این است که آزار، تجاوز جنسی و حتی قتل، بخشی از زندگی زنان شاغل در کارخانههای پوشاک در منطقه من است. برندهای بینالمللی که از تامیل نادو خرید میکنند به خوبی میدانند که زنان شاغل در زنجیرههای تامین صنعت پوشاک مورد استثمار قرار میگیرند. آنها میدانند که دستمزدهای ناچیزشان چه تاثیری بر زندگی کارگران دارد. حسابرسان آنها میدانند که بازرسیشان بی معنی است؛ کل سیستم آنها دروغ است.»
TTCU در دورهای، رسیدگی به موارد آزار جنسی را آغاز کرد که هیچ یک از اتحادیههای بزرگتر، این کار را نمیکردند. در کارخانههای پوشاک، زنان هیچ قدرتی نداشتند. اغلب آنها نانآور اصلی خانواده خود هستند و با وجودی که حقوق ناچیزی دریافت میکنند، اما ناچارند شغل خود را به هر قیمتی حفظ کنند. راکینی توضیح میدهد: «آنها احساس میکنند باید هر کاری را که روسایشان از آنها میخواهند، انجام دهند. زمانی که ما برای اولین بار و برای رسیدگی به شکایات به کارخانهها میرفتیم، مدیریت فقط بیرونمان میکرد و به ما اهمیتی نمیدادند.»
راکینی (مرکز) با همکارانش در دفاتر TTCU
درست بیش از یک سال پیش، در فوریه 2021، راکینی از خانواده کارگری جوان در صنعت پوشاک به نام جیاسره کاتیراول، تماس تلفنی داشت مبنی بر اینکه جیساره از شیفت کاری خود در Natchi Apparels(یک کارخانه محلی لباس و عرضهکننده برندهایی از جملهH&M ) به خانه بازنگشته است. راکینی میگوید در سال 2019 پس از شکایت زنان از آزار و اذیت جنسی، به Natchi Apparels مراجعه کرده بود، اما به او گفته شد که در فعالیت کارخانه دخالت نکند.
راکینی و TTCU میگویند پس از ناپدید شدن کاتیراول، یک بار دیگر سعی کردند به Natchi Apparels نزدیک شوند، این بار در مورد ناپدید شدن او؛ اما این اقدام مجددا با مخالفت مواجه شد. و در نهایت چهار روز بعد، جسد کاتیراول در زمین کشاورزی نزدیک روستایش پیدا شد. سرپرست کاتیراول در Natchi Apparels اندکی پس از پیدا شدن جسد او دستگیر شد. خانواده داغدار او ادعا کردند که او دخترشان را در ماههای منتهی به مرگ، مورد آزار و اذیت جنسی بیوقفه قرار داده است و کاتیراول قادر به متوقف کردن این آزارها نبوده است. این سرپرست از آن زمان که به قتل او اعتراف کرده در زندان در انتظار محاکمه است.
در هفتههای پس از قتل، با وجود تهدید و ارعاب گسترده مدیریت کارخانه، راکینی و رهبران TTCU هفتهها بین روستاهای کارگران این کارخانه پوشاک رفت و آمد کردند و از دهها زن دیگر شهادت گرفتند که از سوی مدیران خود در Natchi Apparels مورد آزار جنسی، زور و ارعاب قرار گرفتهاند. در آن زمان، مدیریت Natchi Apparels هرگونه خشونت علیه کارگران زن در کارخانه خود را رد کرد. با این وجود همه اتهامات مطرح شده از سوی زنان جدی گرفته شد و به دنبال آن سیستم و رویههایی برای حمایت و ارتقای حقوق کارگران زن ایجاد شد.
راکینی میگوید: «زمان بسیار دردناکی بود، زیرا کارگران میگفتند که به خاطر مرگ جیساره تحت فشار زیادی از طرف کارخانه قرار گرفتهاند و میترسیدند شغلشان را از دست بدهند. با این حال میخواستند در مورد آنچه که تجربه میکنند، صحبت کنند. درخواست از زنان برای بیان تجربه خشونتهای مبتنی بر جنسیت، مسئولیتی بزرگ است. ما خطراتی را که آنها متحمل میشدند و اعتمادی را که به ما داشتند، درک میکردیم.»
راکینی ادامه میدهد: حقیقت غمانگیز این است که هیچ چیز غیرعادی خاصی در مورد میزان یا شدت خشونت جنسی که در Natchi Apparels رخ داده باشد، وجود ندارد. در پنج سال گذشته، TTCU دهها گزارش از مرگ، تجاوز جنسی، تجاوز فیزیکی و آزار جنسی از کارگران کارخانههای پوشاک در سراسر منطقه دریافت کرده است. با این وجود، اثرگذاری اظهارات جمعآوری شده توسط راکینی و همکارانش در TTCU در هفتههای پس از مرگ کاتیراول بسیار زیاد بود.
بیشتر بخوانید:
زنی که از پیشروی در مسیر عدالت منصرف نشد
«ما با آزار جنسی روزمره مواجهایم»
در نتیجه شهادتها و تحقیقات مستقل در مورد خشونت جنسی در کارخانه، H&M بهعنوان مشتری Natchi Apparels موافقت کرد که با TTCU و گروههای کارگری بینالمللی وارد مذاکره شود. TTCU هم به مذاکره و توافقات میان Natchi Apparels با H&M و همچنین Eastman Exports بهعنوان شرکتی که مالک Natchi است، کمک کرد. بدین ترتیب یک سال پس از مرگ کاتیراول، مجموعهای از توافقنامههای الزامآور قانونی با هدف حذف خشونت و آزار جنسیتی از کارخانه امضا شد.
راکینی میگوید: «این اولین توافق در نوع خود در هند است و قدرت نجات جان زنان را دارد. اعضای TTCU در کمیته شکایات داخلی و بهعنوان ناظران در کارخانه حضور دارند تا بر سرپرستان نظارت و به رویکرد تحمل نکردن خشونت در محل کار کمک کنند. از زمانی که خبر توافقی که در ناچی به دست آمد منتشر شد، اتحادیه TTCU با درخواستهای زنان در کارخانههای دیگر روبرو شد که از آن درخواست میکردند تا به کمک آنها بیاید. راکینی معتقد است: این شروع کار است.»
راکینی با تهدید به مرگ و آزار و اذیت مواجه شده است. به او هنگام بررسی ناپدید شدن دو کارگر سوءقصد و تقریباً از جاده منحرف شده است.
بیپروایی راکینی در به دست گرفتن قدرت در صنعت پوشاک تامیل نادو با توجه به سلطه مافیاییای که شرکتهای نساجی بر جوامع کارگران پوشاک اعمال میکنند، فوقالعاده است. او و همکارانش در TTCU با تهدید به مرگ و آزار و اذیت روبرو شدهاند. راکینی میگوید حین بررسی ماجرای ناپدید شدن دو کارگر از یک کارخانه نخریسی، با سوءقصد به جانش روبهرو شد و هنگام سوار شدن بر اسکوتر خود، نزدیک بود از جاده خارج شود.
با این وجود او نترس است: «در تمام زندگیام به تنهایی مبارزه کردهام. اکنون در TTCU، برای این زنان کارگر، میخواهم حکم فردی را داشته باشم که وقتی کسی را نداشتم تا به او مراجعه کنم، به آن نیاز داشتم.»
راکینی در بیرون از خانه جیاسره کاتیراول، کارگر نساجی کشته شده
راکینی در یک روستای کوچک در دینیگول در جنوب تامیل نادو به دنیا آمد. پدر او یک کارگر کوره آجرپزی بود که بعدا تبدیل به یک کارآفرین محلی شد و یک کارخانه را در خارج از خانه خود اداره میکرد. راکینی تنها دختر از پنج دختر خانواده بود که پس از به راه انداختن یک کمپین فرسایشی علیه والدینش برای رفتن به مدرسه صومعه محلی، به او اجازه داده شد تحصیلات خود را ادامه دهد.
او می گوید: «من به شدت پدرم را تحسین میکردم، اما همه از او میترسیدیم. او بسیار سختگیر بود و آن زمان تحصیل برای دختران بسیار غیرعادی بود. تمام خواهرانم در سن 10 سالگی مدرسه را ترک کرده بودند، بنابراین متقاعد کردن پدرم مبنی بر ادامه تحصیل من سخت بود.»
راکینی استقامت کرد و حتی دست به اعتصاب غذا زد؛ هنگامی که پدرش سرانجام تسلیم شد، او از مردم محلی خواست که با جمعآوری پول در پرداخت هزینههای مدرسه به او کمک کنند. او عاشق نظم و انضباط صومعه و همچنین ایمان و آرامش راهبهها بود. هنگامی که 18 ساله بود، تصمیم گرفت به فرقه مذهبی بپیوندد و هفت سال را صرف آموزش راهبه شدن در صومعه کرد. با این حال، یک سال قبل از پایان دوره آموزشی، پس از اینکه شاهد بود مسئولان صومعه یک زن ناامید و نوزادش را که برای کمک به آنجا آمده بودند، پس راندند، از آن شرایط سرخورده شد.
راکینی با کارگران نساجی در روستای تناپاتی
او میگوید: «فهمیدم که نمیتوانم در جایی بمانم که آسیبپذیرترین افراد را از خود دور کنند. من نسبت به خدا و خانوادهام احساس وظیفه میکردم، اما نسبت به آن زنی که ناامیدانه آمد و از آنجا رانده شد، وظیفهای بزرگتر احساس کردم.» راکینی پس از ترک صومعه سعی کرد به خانه بازگردد، اما خانوادهاش مانع شدند: «پدرم به مادرم گفت او را تکهتکه میکنم، زیرا شرمساری بزرگی برایمان ایجاد کرده است.»
راکینی وقتی تصمیم گرفت بدون اجازه خانواده با مردی ازدواج کند، جامعه خود را خشمگین کرد: «بی سابقه بود که یک زن چنین کاری را انجام دهد. این موضوع توهین بزرگی به خانواده من تلقی میشد. بعد از آن، من دیگر دختر آنها نبودم.»
او صاحب یک فرزند شد اما به زودی شوهرش و خانوادهاش شروع به ضرب و شتم وحشیانه او کردند: «من جهیزیه نیاورده بودم و مادرشوهرم میگفت که بیارزشم.» راکینی ادعا میکند که روی او غذای آبپز میریختند و در حالی که پسر بچهاش کنارش بود او را با لگد به زمین میزدند.
او میگوید: «من برای حمایت از خودم و فرزندم بهعنوان یک مادر مجرد تلاش کردهام، اما هرگز از تصمیمم برای ترک همسرم پشیمان نشدم. یک روز با خودم فکر کردم آنها مرا خواهند کشت اما من کارهای بسیاری در زندگی دارم. بنابراین از خانه خارج شدم، به مهدکودک پسرم رفتم، او را برداشتم و فرار کردیم. از آن به بعد، فقط ما دو نفر بودیم و در طول سالها، با آزار، اذیت و انگهای بزرگ مواجه شدهایم. من بهعنوان یک مادر مجرد برای حمایت از هر دومان تلاش کردهام، اما هرگز یک بار از تصمیم خود پشیمان نشدم. من تنها کسی هستم که زندگی خودم را اداره میکنم.»
راکینی با والدین جایاسره کاتیرول
راکینی اکنون به عنوان رئیس TTCU اهداف بزرگی را مبنی بر گسترش دامنه دسترسی اتحادیه به کارخانههای بیشتری در سراسر منطقه و ترغیب سایر برندهای بینالمللی که از کارخانههای تامیل نادو خرید میکنند برای امضای توافقنامههای مشابه، در سر دارد: « ما اتحادیه بسیار کوچکی در یک منطقه بسیار دورافتادهایم. بسیار دورتر از جایی که اکثر لباسهای دوخته شده توسط اعضای ما به فروش میرسد. با این حال، نشان دادیم که اگر در مقابل ظلم و ستم، بیباک باشید و سکوت نکنید، چه چیزی میتوان به دست آورد. من در تمام زندگیام قدرت خودم را شناختهام. اکنون میخواهم زنان دیگر هم بفهمند آنها شایسته زندگی بدون ترس هستند. همه ما انسانیم و همه ما شایسته شنیده شدن.»
نویسنده: آنی کلی
برگردان: مرضیه احقاقی
منبع: guardian