دیدبان آزار: روایات بازماندگان خشونت مبتنی بر جنسیت، برای ایجاد یک تغییر اجتماعی و حقوقی نقشی حیاتی دارند و رسانهها میتوانند به تشدید این صداها در مسیری قدرتمند کمک کنند. اما اگر بخواهید روایت خود را به صورت علنی منتشر کنید، چه مواردی را باید در نظر بگیرید؟ استراتژیهای موثر برای استفاده از داستانهای فردی برای نشان دادن یک نابرابری سیستماتیک چیست؟ بازماندگان با چه چالشهای جدیدی در صورت مصاحبه با رسانهها روبرو هستند؟ چه تکنیکهایی را برای برای یک مصاحبه موفق و موثر باید در نظر داشت؟
حرف زدن با رسانهها درباره تجربه خشونت جنسی ریسکها و مزایایی دارد؛ اگر با هویت خودتان حرف میزنید ممکن است ایمنی فیزیکی و روانی شما به خطر بیفتد یا ممکن است رسانهها با سوالاتشان جزییات روایت شما را سادهانگاری کنند که این موضوع منجر به تقویت کلیشههای موجود درباره خشونت جنسی شود. اما در مقابل، ممکن است بعد از صحبت با رسانهها، احساس کنترل بر وضعیتتان یا قدرت کنید، فرصتهایی برای کمک به دیگر بازماندگان و تشویقشان به گرفتن مشاوره از یک متخصص ایجاد کنید، اگر پروندهای باز درباره تجربه خشونت جنسی دارید میتوانید با مصاحبه رسانهای، اذهان عمومی و مسئولان مربوطه را تحت تاثیر قرار دهید و در نهایت مردم را به حمایت بیشتر از قربانیان تشویق کنید.
در این متن نکاتی درباره چگونگی مصاحبه بازماندگان خشونت جنسی با خبرنگاران و رسانهها آورده شده است. توصیه میشود پیش از تصمیمگیری درباره علنیسازی تجربه خشونت متن «راهنمایی برای روایتگری عمومی تجربه خشونت جنسی» را مطالعه کنید.
الف. کلیاتی که باید قبل از مصاحبه با یک رسانه بدانید:
- به یاد داشته باشید روشهایی وجود دارند که میتوانید تجربهتان را به صورت ناشناس به اشتراک بگذارید. (به عنوان مثال میتوانید از نام مستعار یا حرف اول اسم خود استفاده کنید.) همه راههای به اشتراک گذاشتن تجارب خشونت جنسی یکسان نیستند.
- صحبت با گروهی از دانشجویان میتواند تجربه بسیار متفاوتی نسبت به صحبت کردن با یک خبرنگار در حفظ حریم خصوصی باشد. حتی ممکن است تفاوت زیادی بین انواع رسانهها در این زمینه وجود داشته باشد. در کل چیزی به اسم مصاحبه بدون خطر با رسانهها وجود ندارد. همیشه خطر وجود دارد، حتی وقتی که 100درصد آماده مصاحبه و پیامدهای احتمالی آن هستید.
- شما کنترل کاملی بر تصویری که از شما به نمایش گذاشته میشود یا حرفی که میزنید، ندارید. خبرنگاران کلمات شما را ویرایش میکنند و ممکن است براساس زاویهای از داستان که قصد نمایشش را دارند، تصمیم بگیرند که چه چیزی را با مخاطب به اشتراک بگذارند. پیام شما، نقطه نظرتان و حتی برخی حقایقی که در مسیر افشاگری به آنها اتکا کردهاید شاید مانند آنچه که گفتید یا قصد داشتید بگویید بازنمایی نشود. ممکن است بعدا چیزی را بگویید که با حرفی که قبلا در مصاحبه با یک خبرنگار زدهاید، مغایرت داشته باشد. ممکن است در دادگاه به شما بگویند که اظهاراتتان متناقض است و یا دروغ میگویید. این موضوع به این معنا نیست که شما هرگز نباید به طور عمومی صحبت کنید. مردم متوجهند که خبرنگاران میتوانند کلمات شما را تغییر دهند یا از آنها به صورت گمراهکنندهای استفاده کنند. بنابراین اگر میخواهید با رسانهای درباره تجربهتان صحبت کنید، با محدود کردن آنچه که میخواهید درباره آن حرف بزنید میتوانید خطر تناقضگویی را به حداقل برسانید.
- مراقبت از سلامت عاطفی، روانی و فیزیکیتان مهمترین مسئله است. در روز مصاحبه یا یک خبرنگار، تصمیمتان را با خودتان چک کنید و صادق باشید. باید تصمیم بگیرید که آیا در شرایط روانی و عاطفی مناسبی برای صحبت با یک خبرنگار هستید یا نه. اگر فکر میکنید که صحبت کردن با یک خبرنگار احساسات و خاطرات عمیقی را بیرون میکشد که شما آماده کنترل یا تجربه دوباره آن نیستید، مصاحبه نکنید یا یک فرد حامی را همراه خودتان ببرید.
بیشتر بخوانید:
ب. چگونه با رسانهها صحبت کنید:
- برای مصاحبه آماده شوید. مطمئنا آخرین چیزی که در جریان مصاحبه کردن میخواهید، ناآمادگی برای انجام مصاحبه است. معمولا بین کیفیت آمادگی و احساس رضایت نسبت به نتیجه مصاحبه، ارتباط قوی وجود دارد.
- قبل از اینکه مصاحبه کنید، تحقیق کنید. بدانید که خبرنگار کیست، چگونه نوشتههایش را چارچوببندی میکند و تفکر و دیدگاهش درباره خشونت جنسی چیست. چند کار منتشرشده از او را بخوانید، گوش دهید و تماشا کنید. اینکه یک خبرنگار چگونه فکر میکند در گزارشهایش مشهود است.
- از خبرنگار بپرسید که مصاحبه چطور میخواهد منتشر شود. در کدام بخش از تلویزیون، رادیو یا سایت؟ چه کسی هدلاینها را مشخص میکند؟ آیا بخش کامنت گذاشتن برای مصاحبه باز خواهد بود؟ اگر قسمت کامنت باز است، آیا کامنتها تعدیل میشوند؟ توسط چه کسی؟ نحوه منتشر کردن روایت شما و نظرات مردم میتواند بر وضعیت احساسی شما و فشاری که متحمل میشوید، تاثیر بگذارد.
- اگر به خبرنگار یا رسانهای اعتماد ندارید، مصاحبه نکنید. شما تصمیم میگیرید که داستان خود را با چه کسی به اشتراک بگذارید. بازماندگان ممکن است برای انتشار تجربهشان، افزایش آگاهی و تاثیرگذاری بر گفتمان و سیاست عمومی درباره خشونت جنسی به خبرنگاران احتیاج داشته باشند، اما خبرنگاران/ رسانهها هم برای تهیه گزارشهایشان به بازماندگان نیاز دارند. بنابراین روابط و منافع متقابل قدرتمندتر از آن چیزی است که فکر میکنید.
- شما حق انصراف دادن دارید. اگر در هر مرحله از روند مصاحبه احساس ناراحتی کردید، میتوانید مصاحبه را قطع کنید. حتی پس از صحبت با یک خبرنگار (مگر اینکه برنامه پخش زنده باشد)، میتوانید از انتشار مصاحبه پشیمان شوید و جلوی انتشار آن را بگیرید. از نظر اخلاقی، خبرنگاران باید به درخواست شما احترام بگذارند. هرچند بعضیها ممکن است این احترام را قائل نشوند. همچنین اگر بعد از انتشار مصاحبه دیدید که اطلاعات نادرست گزارش شده است، میتوانید خواستار اصلاح شوید.
- لیست کوتاهی از کلمات کلیدی برای انجام مصاحبه تهیه کنید. سوالاتی را که احتمال میدهید از شما بپرسند، بنویسید و پاسخهای خود را تمرین کنید. در صورت لزوم با یک دوست، یکی از اعضای خانواده یا وکیلتان سوال و جوابها را تمرین کنید.
ج. تکنیکهای مصاحبه:
- مصاحبه را فرصتی برای بحث کردن در مورد موضوعات خاصی که در ذهن شماست، بدانید. به جای اینکه فقط به سوالات خبرنگار واکنش نشان دهید، به یاد داشته باشید که شما میخواهید پیامهای اصلی خودتان را در هر فرصت مقتضی وارد مکالمه کنید. با دقت به هر سوال گوش دهید. در صورت نیاز مکث کنید. به سوال فکر کنید و با کلمات و اطلاعات خود پاسخ دهید. سعی کنید به سوالات پاسخ کوتاه و واکنشی ندهید. به هر سوال مستقیما پاسخ دهید. (به روشی مناسب که متناسب با اهداف شما باشد). از گفتن «من فکر میکنم» یا «من معتقدم» برای مقدمه اظهارات خود فاصله بگیرید. این عبارات ممکن است تاثیر پیام شما را تحتالشعاع قرار بدهند و اعتماد به نفس شما را کم کند.
- وقتی با یک سوال ناراحتکننده روبرو شدید، توضیح دهید که چرا نمیتوانید به طور خاص به آنچه از شما خواسته شده پاسخ دهید. به یاد داشته باشید بهتر است در پاسخ به سوال نگویید: «نظری ندارم». اغلب مخاطبان بر این باورند مصاحبهشوندگانی که میگویند «نظری ندارم»، چیزی برای پنهان کردن دارند. اگر جواب سوالی را نمیدانید، حدس نزنید. از گفتن «نمیدانم» نترسید و به خبرنگار بگویید که در صورت لزوم سعی میکنید درباره این موضوع اطلاعات کسب کنید.
- به سوالات فرضی یا حدسی پاسخ ندهید. اگر خبرنگاری از شما انتظار داشت که پاسخ همه سوالات را بدانید، به او بگویید که خارج از حوزه تخصص شماست و اگر دوست داشتید میتوانید بعد از مصاحبه و تکمیل کردن اطلاعاتتان، پاسخ را برای او بفرستید.
- وقتی خبرنگار همزمان بیش از یک سوال از شما میپرسد، به همان سوالی که مایلید به آن پاسخ دهید، جواب دهید یا به موضوع اصلی مطرح شده، بپردازید. بعضی اوقات، خبرنگار از شما درخواست افشای اسرار یا اطلاعات خیلی خصوصی میکنند. توضیح دهید که چرا نمیتوانید به سوالات او پاسخ دهید و سپس آنچه را دوست دارید با عموم مردم در میان بگذارید، بگویید.
- اگر خبرنگاری حرف شما را قطع کرد یا اجازه نداد حرف خود را کامل کنید، یا 1) اجازه دهید حرف شما را قطع کند و بعداً برای پاسخ به سوال اصلی برگردد، یا 2) متوقف شوید، با صبر و حوصله به سوال جدید گوش دهید و به عنوان مثال بگویید: «به این سوال شما پاسخ خواهم داد اما برایم مهم این است که ابتدا پاسخ سوال قبلی را کامل کنم.»
- خبرنگاران گاهی اوقات از مکث طولانی یا سکوت بین سوالات استفاده میکنند تا شما را به صحبت بیشتر تشویق کنند. مراقب این روش باشید و به خودتان فشار نیاورید که بیشتر از آنچه میخواستهاید، حرف بزنید.
- مراقب استفاده خبرنگار از شوخطبعی باشید. وقتی مصاحبهکننده با استفاده از شوخی شما را از متن مصاحبه خارج کند، میتواند نتیجه معکوس دهد.
- خبرنگاران از نظر اخلاقی ملزم به منتشر نکردن اطلاعاتی از مصاحبه هستند که به صورت Off the Record مطرح میشوند. اما مانند اکثر اصول اخلاقی، این امر هم مطلق نیست و ممکن است خبرنگار آن اطلاعات را هم منتشر کند. بهترین کار این است که هیچ چیزی را به صورت Off the Record نگویید.
- اگر میخواهید ناشناس بمانید میتوانید درخواست دهید تا اقداماتی در این باره انجام شود که ناشناس بودن شما را تضمین کند. (به عنوان مثال، تغییر صدای الکترونیکی)
منبع:
Your+Voice+Your+Choice+-CQ+SurvivorMediaGuide+2017.pdf