به تازگی در کلاس روانشناسیام، داستان سه دختر اهل اوکلاهاما را که همگی توسط یکی از همکلاسیها مورد تجاوز قرار گرفته بودند، برای دانشجویانم تعریف کردم. یک فایل صوتی در آن دبیرستان دستبهدست شده بود که در آن دانشآموز متجاوز با شور و هیجان درباره یکی از تجاوزهایش صحبت میکرد. همچنین ویدیویی از تعرض جنسی خود را برای دوستانش فرستاده بود. در همان حال، در مدرسه با بازماندگان تجاوز بدرفتاری میشد و فاحشه خطاب میشدند. هر سه دختر بلافاصله بعد از این رفتارهای آزاردهنده و قلدرمآبانه، تصمیم به ترک مدرسه گرفتند، در حالی که متجاوز جوان بدون مواجهه با هیچ پیامدی در قبال اعمالش به تحصیل در آن دبیرستان ادامه داد. خشم دوستان آن سه دانشآموز دختر و والدین دانشآموزان موجب شد تا توجه رسانهها به این خبر جلب شود. چند ماه پس از رسانهای شدن ماجرا، سرانجام جوان هجده ساله محکوم شد.
من قطعه صوتی منتشر شده در یوتیوب را در کلاسم پخش کردم. عکسهایی از آن مرد جوان که از صفحاتش در شبکههای اجتماعی برداشته شده بود را در ویدئو گنجانده بودند. برخلاف تصور عموم درباره متجاوزان سریالی، دانشجویان در کلاس با تصویری از دانشآموزی خوشتیپ و موجه روبهرو شدند که با خنده درباره تجاوز به همکلاسی شانزده سالهاش صحبت میکرد و به آن میبالید.
بعد از پایان این ارائه، یکی از دانشجویانم با خشم دستش را بالا برد و گفت: «پدر و مادر این بچه چه مرگشونه؟! اونا باید مسئولیت این اتفاق رو به عهده بگیرن.» دانشجویان درمورد اینکه والدین این دانشآموز تا چه میزان مقصر هستند بحث و گفتوگو کردند. در نهایت بحث به آنجا رسید که ما به مثابه یک جامعه به اندازهای که به دختران درباره راهکارهای پیشگیری از مورد تجاوز قرارگرفتن آموزش میدهیم، به طرز مسخرهای به پسرانمان هیچ آموزشی درباره تجاوز نکردن نمیدهیم. بهعنوان مادر یک پسربچه این موضوع بهتازگی مرا به فکر وا داشته است. والدین و متخصصان آموزش مسائل جنسی برای به حداقل رساندن خطر خشونت جنسی به دختران درباره سیستم دوستان[1]، لزوم توجه به نوع پوشش آنها و خطرات مصرف الکل یا مواد مخدر آموزش میدهند، اما برای آموزش به پسران اقدامی انجام میشود؟
پاسخ اینجاست: «نه به آنصورت.» در حالی که این پسران ما هستند که در اغلب موارد مرتکب تجاوز جنسی میشوند. در ۹۸ درصد از موارد تجاوز به زنان از سوی مردان صورت میگیرد. درباره قربانیان مرد نیز در ۹۳ درصد از موارد متجاوز مرد است.
در برخی موارد متجاوز فردی جامعهستیز بوده که ارزشی برای دیگر انسانها قائل نیست. متأسفانه هیچگونه تربیت و آموزشی این افراد از ارتکاب به آزار و تجاوز جنسی باز نخواهد داشت. با این همه، آموزش برای بسیاری از افراد موجب میشود که پیش از انجام یک حرکت مخرب و آزار دیگران، درباره آن فکر کنند.
بهعنوان یک رواندرمانگر، هم با قربانیان و هم با متجاوزان کار کردهام. زمانی به دانشآموز نوزده سالهای مشاوره میدادم که به علت تجاوز کردن به یکی از همکلاسیهایش در خوابگاه ملزم به مراجعه نزد مشاور شده بود. پسر دانشآموز اقرار کرد زمانی که به آن دختر تجاوز میکرد، او از حال رفت. پسر با چشمانی گریان میگفت که فکر نمیکرده آنقدرها مهم باشد و گمان میکرده قربانی از این وضعیت راضی است. پسر پریشان و از کرده خود پشیمان بود. شاید یک آموزش مناسب یا راهنمایی از سوی والدین از وقوع این حادثه پیشگیری میکرد.
مواردی که پسران باید بدانند:
۱. هر نوع آزار جنسی نادرست است
نظر دادن راجع به بدن دیگران بدون رضایت فرد یا متلکگویی در خیابان خندهدار نیست و تعریف محسوب نمیشود. چنین مواردی میتواند موجب احساس خطر فرد شود و مشخص شده که میتواند منجر به اضطراب در افراد شود. باید به این نکته توجه کنیدکه بیان چنین جملات بیادبانه و مبتذلی منجر به بروز چه حسی در فرد میشود.
علت: با محکوم کردن آزار جنسی نشان میدهیم اشکال شدیدتر خونت جنسی نیز غیرقابلپذیرش هستند.
٢. قوانین رضایت متقابل
رضایت در اینجا بدین معنی است که فرد میتواند آزادانه شرکت یا عدم شرکت در یک فعالیت جنسی را انتخاب کند و درصورت انجام آن نیز میتواند در هر زمانی ادامه آن تماس جنسی را متوقف کند. در کنار این تعریف ابتدایی، باید بدانیم که برقراری رابطه جنسی با فردی که زیر سن قانونی است جرم به حساب میآید، بنابراین باید از سن قانونی در هر ایالت آگاه بود. همچنین آگاه باشید رضایت افراد در هر سنی که باشند، اگر مست، خواب، یا از نظر فکری در وضعیت ناپایداری باشند، زیر سؤال خواهد رفت.
علت: اگر فردی از محدودیتهای مربوط به رضایت آگاه نباشد، ممکن است متوجه نباشد مرز بین آزار و رضایت کجاست و ناخواسته مرتکب تجاوز جنسی شود.
٣. بله یعنی بله
صرف اینکه فردی که خواهان سکس با او هستید «نه» نگفته به معنای موافقت او نیست. تنها زمانی میتوانید از موافقت دیگری اطمینان یابید که «بله» را به زبان آورده باشد. هرگز نباید کسی را برای برقراری رابطه جنسی تحت فشار گذاشت. این کار حتی اگر تجاوز محسوب نشود، عملی غیراخلاقی است. ایدهآل این است که تنها با کسی رابطه جنسی داشته باشید که بطور کامل و از صمیم قلب خواهان برقراری این رابطه با شما باشد، و شما هم چنین احساسی به آن فرد داشته باشید.
علت: در تلاش برای کاهش تجاوز در محیطهای آموزشی، لایحهای در مجلس سنای ایالت کالیفرنیا تصویب شد که در آن دانشآموزان کالج را ملزم میکرد که پیش از سکس از پاسخ «بله» طرف مقابل مطمئن شوند نه اینکه به نشنیدن «نه» اکتفا کنند.
«رضایت تصدیقی» زمانی محقق میشود که دو طرف درمورد خواستههای خود گفتگو کنند و اطمینان حاصل کنند که هر دو خواستهای مشترک دارند.
بیشتر بخوانید:
گفتوگوی جمعی پیرامون خشونت جنسی ضروری است
آیا زمان رویکرد «نه، یعنی نه» به پایان نرسیده است؟
۴. هیچکس ملزم به رابطه جنسی نیست
شاید به نظر برسد که همه افراد همواره از لحاظ جنسی فعال هستند. اما واقعیت اینچنین نیست. هیچکس ملزم به برقراری رابطه جنسی با دیگری نیست؛ از همسر گرفته تا دوست پسر و دوست دختر. شما با «پسر خوبی بودن» یا هزینه کردن پول در قرارها سکس را «کسب» نمیکنید. سکس تصمیمی مشترک و دوطرفه است و این توافق باید بصورت مداوم صورت پذیرد.
علت: یافتههای یک پژوهش گسترده و بینالمللی که توسط سازمان ملل متحد صورت گرفته نشان میدهد بسیاری از متجاوزان تجارب جنسی را حق مسلم مردان میدانند.
۵. الکل میتواند وضعیت را پرریسک کند
الکل قدرت تصمیمگیری را تحت تأثیر قرار میدهد و موجب بروز ناگهانی احساسات در افراد میشود. همچنین منجر به اختلال در ارتباطات بینفردی میشود. ممکن است در حالت مستی بهطور دقیق متوجه ارتباطات غیرکلامی نشوید یا اینکه «نه» گفتن دیگری را به طور واضح نشنوید. استفاده از الکل یا مواد مخدر میتواند شما را به انجام کارهایی سوق دهد که بعدا در انجامشان پشیمان شوید.
علت: ۶۴ درصد از مردانی که به زنان تجاوز کردهاند، پیش از ارتکاب به تجاوز الکل یا مواد مخدر مصرف کرده بودند.
۶. با پیشقدم شدن و صحبت کردن میتوانید آمار تجاوز را کاهش دهید
برخی از پسران برای خوشایند دوستانشان دختران را آزار میدهند یا از تجاوز جنسی جوک و شوخی میسازند. بیشتر افرادی که شاهد چنین رفتارهایی هستند به جای مداخله و اعتراض در برابر این رفتارها سکوت میکنند، چرا که مخالفت با گروه دشوار است. یافتههای پژوهشی در این زمینه نشان میدهد که ٪۸۰ از مردان دانشجو از دیدن بدرفتاری با زنان و کوچک شمرده شدن آنان احساس ناراحتی میکنند اما هیچ اقدام و اعتراضی در این زمینه انجام نمیدهند، چرا که احساس میکنند تنها کسی هستند که از این رفتارها احساس ناخوشایندی پیدا کرده است. با صحبت درباره تجاوز میتوانید به گسترش این پیام کمک کنید که تجاوز جنسی عملی غیراخلاقی و مذموم است.
علت: تجربه موفقیتآمیز بودن پویشهایی را نشان داده است که مردان جوان را برای مقابله با تجاوز و آزار جنسی هدف قرار میدهند.
نویسنده: کاترین استامولیس
برگردان: سپهر بهارلوئی
منبع: psychologytoday
[1] buddy system