دیدبان آزار: اولین مردی که پس از تصویب قانون منع آزار خیابانی در روتردام محکوم شده بود، در دادگاه تجدیدنظر تبرئه شد. دادگاه تجدیدنظر ممنوعیت آزارهای کلامی برای این مرد را بر خلاف «آزادی بیان» تشخیص داده است. این مرد 36 ساله، در حالی که صدا و ادای بوس کردن درمیآورده به دو زن نزدیک شده و به آنها گفته: «خانمهای خوشگل کجا میروید؟ اهل کجا هستید» سپس زنان را تعقیب میکند و میگوید: «هی عزیزم! دارید میروید؟ کمی بیشتر پیش من بمانید.»
این رخداد توسط دو مامور در خیابان نظاره میشود. بر اساس قانون منع آزار خیابانی مصوب 2017 شهرداری در روتردام، فرد آزاردیده مستلزم به اقامه دعوی نیست. مرد آزارگر بر طبق قانون ممنوعیت آزار خیابانی تحت پیگرد کیفری قرار گرفت و خود به رفتارش اقرار کرد. قانون منع آزار خیابانی که به دنبال افزایش روزافزون آمار آزار خیابانی به تصویب رسید تصریح کرده است: «مسخره کردن و به استهزا گرفتن دیگری در خیابان و فضای عمومی ممنوع است. همچنین آزار دادن فرد دیگر به واسطه گفتار، اشارات، صداها و رفتارهای توهینآمیز.»
این مرد در دادگاه بدوی تنها بابت بوس فرستادن برای زنان به پرداخت 170 یورو جریمه نقدی و یا گذران سه روز حبس محکوم شد. اما دادگاه بابت کامنتهایش او را محکوم نشناخت. اما دادگاه تجدیدنظر او را به طور کامل از گفتار و کردارش نسبت به دو زن در ماه جولای 2018 تبرئه کرد و گفت: «منطقی در تمایز قائل شدن میان اظهارات صرفا کلامی و اظهارات همراه با اشاره و یا اشارات صرف نیست. ادله کافی برای تایید توهینآمیز بودن گفتار و رفتار فرد مرتکب جود ندارد و مشخص نیست آن دو زن مورد آزار قرار گرفته باشند.»
حکم دادگاه اضافه کرده است: «هلند دارای جامعهای چندفرهنگی است و همه شهروندان به یک اندازه به زبان هلندی و معیارهای فرهنگی جامعه آشنا نیستند. شهروندانی که به هر دلیل به واسطه زبان هلندی نمیتوانند به طور موثر خود را ابراز کنند باید تا حدودی امکان استفاده از اشارات را داشته باشند.» دادگاه اعلام کرد محکومیت این فرد نقض حق آزادی بیان بر طبق ماده 10 کنوانسیون حقوق بشر اروپا خواهد بود.
نتایج پژوهشی دانشگاهی که به سفارش شهرداری روتردام در سال 2016 انجام شده، 84 درصد از زنان بین 18 تا 45 سال روتردام به طور مستمر آزار خیابانی را در اشکال هیس کردن، سوت زدن، توهین، درخواست سکس، تعقیب کردن و ... تجربه کردهاند. بسیاری از زنانی که مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتهاند گفتهاند که رفتارهای خود را برای در امان ماندن از این آزارها تغییر دادهاند. برای مثال از عبور از مکانهایی خاص در ساعات شب خودداری میکنند یا سر به زیر به راه خود ادامه میدهند.
اکثریت زنان نیز گفتهاند که نگاه کیفری به مسئله آزار خیابانی و جرمانگاری آن نمیتواند برای ریشهکن کردن مسئله موثر باشد و توجه باید به سمت سیاستگذاری آموزشی و آگاهیبخشی معطوف شود. آموزش در خانه، مدرسه و خیابان. قانون منع آزار خیابانی مجازات را برای مرتکبین حداکثر 4100 یورو جزای نقدی و یا حداکثر سه ماه حبس تعیین کرده است.
با اجرایی شدن این قانون در سال 2018، همزمان ضابطین قضایی موظف به گذران دورههای آموزشی تخصصی و نیروهای جدید برای اجرای قانون استخدام شدند. شهرداری خط تلفن برای افراد آزاردیده و شاهدان آزار راهاندازی کرد. شهرداری همچنین کمپین گسترده اطلاعرسانی در سطح شهر با شعار «آزار جنسی طبیعی و قابل قبول» نیست به راه انداخت.
از دیگر اقدامات روتردام برای مقابله با آزار خیابانی، به کارگیری ماموران لباس شخصی در فضای عمومی است که میتوانند افراد را مستقیما برای رفتارهای ممنوعه جریمه کنند. اپلیکیشن StopApp هم ابزاری است که زنان آزاردیده میتوانند به واسطه آن تجربههای خود را به صورت ناشناس با ذکر مکان گزارش کنند، با یک کلیلک مستقیما برای دریافت حمایت به شهرداری وصل شوند. هدف شهرداری از معرفی این اپلیکیشن شناسایی نقاط ناامن شهر و به کارگیری ماموران بیشتر در آن نقاط بوده است.