دیدهبان آزار: در طی چند سال اخیر، روز به روز بر تعداد زنان یمنی که پشت فرمان خودروها مینشینند افزوده شده است. زنانی که آزار و اذیتهای خیابانی توسط موتورسواران، عابران و دیگر رانندگان را به جان خریدهاند و حق خود را از خیابانهای یمن گرفتهاند. از زمان خیزش سال 2011 در یمن، زنان رفته رفته محدودیتهای خانوادگی و اجتماعی را به چالش کشیدهاند تا استقلال و خودمختاری بیشتری به دست آورند.
عبیر که تا 6 ماه پیش از حمل و نقل عمومی استفاده میکرده است به میدل ایست آی میگوید: «در وسایل حمل و نقل عمومی به طور گسترده با آزار جنسی مواجه میشدم. در خودروی شخصی این آزارها کمتر است چون حداقل میتوانی پنجره را ببندی و متلکها را نشنوی.» البته لازم به ذکر است که خودروی شخصی امتیازی است که همه زنان از آن برخوردار نیستند و به عنوان راه حل نباید بر روی آن تاکید کرد. بلکه باید در راستای تامین امنیت زنان در مترو، اتوبوس و تاکسیها تلاش کرد.
کوثر، زن یمنی 35 ساله که 10 سال است در صنعا رانندگی میکند میگوید قبل از سال 2011، رانندگی برای زنان بسیار دردسرساز بود و رانندگان مرد آنها را اذیت میکردند. اما امروز اوضاع بهبود پیدا کرده، تعداد زنان راننده خیلی بیشتر شده و نگاه جامعه به این مسئله در حال تغییر است. فضل محمد، استاد جامعهشناسی دانشگاه تعز توضیح میدهد که اگرچه قانون یمن هرگز زنان را از دریافت گواهینامه منع نکرده، نرمهای اجتماعی عامل اصلی بازدارندگی زنان برای رانندگی بوده است: «در جامعه محافظهکاری مانند یمن، سنتهای اجتماعی از قوانین قدرتمندتر هستند. در گذشته تعداد زنان پشت فرمان محدود بود و جامعه به شدت آنها را محکوم میکرد.» محمد میگوید بین خیزش 2011 در یمن و افزایش حضور زنان در فضای عمومی رابطه معناداری وجود دارد.
در حالی نگاه جامعه یمنی نسبت به رانندگی زنان در حال اصلاح است، برخی چهرههای مذهبی مانند امام احمد النبی میگویند زنان راننده از اسلام نافرمانی میکنند: «اسلام زنان را از تنها بیرون رفتن منع کرده و این به معنی ممنوعیت رانندگی برای آنها ست. چرا که اگر به تنهایی رانندگی کنند ممکن است مورد آزار قرار بگیرند. به نفع خود آنها است که از اسلام پیروی کنند و در محدوده مجاز از زندگی لذت ببرند و مورد آزار و اذیت غریبهها قرار نگیرند.» عبیر و کوثر میگویند که نسبت به رویکرد منفی النبی و خیلیهای دیگر آگاه هستند اما توجه نمیکنند و کار خود را ادامه میدهند: «برخی از مردان آموزش ندیدهاند و در فضای عمومی با الفاظ زشتی ما را خطاب میکنند، عدهای ما را در خیابان مورد آزار جنسی قرار میدهند اما ما عقبنشینی نمیکنیم.»
منبع: Middle East Eye