سروزیر دهلی اخیرا پیشنهاد کرده است که زنان نیازی به پرداخت هزینه برای استفاده از وسایل حملونقل عمومی ندارند. آرویند کجرویوال گفته است که سفرهای رایگان مترو و اتوبوس به افزایش امنیت زنان در شهر کمک خواهد کرد. دهلی شهری است که یکی از بالاترین آمارهای تجاوز در هند را دارد. این پیشنهاد آقای کجریوال در شهری که سال ۲۰۱۲ شاهد تجمع های زیادی به دنبال تجاوز گروهی و قتل یک دانشجو در اتوبوس بوده، مردم را قانع نکرده است.
دینش موهان، متخصص امور حملونقل در موسسه تکنولوژی دهلی، در اینباره به بیبیسی گفت که حملونقل رایگان مشکلی را حل نخواهد کرد: «باید همه مسیر رفتوآمد در شهر را در نظر بگیرید و به آن فکر کنید و توجه صرف به بخش داخل مترو کافی نیست. باید امنیت و ناامنی پیادهروها را در ابتدای سوار شدن به مترو لحاظ کرد. اگر مسئله واقعا تامین امنیت زنان است، باید همه جوانب را بررسی کرد و به صورت پیوسته و ادامهدار به حل آن اندیشید و پرداخت. نیاز به امنیت، مختص به ایستگاههای مترو نیست. من هیچ استدلال قانعکنندهای در پس این پیشنهاد نمییابم.»
مترو دهلی از گذشته، بخشی از صندلیهای هر قطار شهری را به زنان اختصاص دادهاست. این پیشنهاد، در رسانههای اجتماعی مورد انتقاد قرار گرفته و واکنشهای بسیاری در پی داشته است. افراد از طیفهای متفاوت، از جمله اقتصاددانان و روزنامهنگاران، این ایده را مردود شمردند و حتی شماری از زنان اعلام کردهاند که همچنان ترجیح میدهند که برای استفاده از مترو هزینه پرداخت کنند.
در ادامه این گزارش به بخشی از واکنشهای افراد مختلف و استدلالهای آنها برای رد یا تایید این راهکار پرداخته میشود:
سادانداند هیوم: «آرویند کجریوال نمونه بارزی است برای اثبات آنکه در هندوستان سیاستمداران تحصیلکرده، دقیقا به اندازه سیاستمداران بیسواد میتوانند منجر به تقویت راهکارهای واهی بشوند.»
پررنا بهردواج: «عجب، آقا کجریوال عزیز، چه نمایشی! آیا این واکنشی است که شما از زنان دهلی توقع دارید؟ متاسفم که ناامیدتان میکنم، اما لطفا این را بهخاطر داشته باشید که ما رایمان را برای بلیت رایگان مترو و اتوبوس نمیفروشیم!»
ریچا انیروده: «این روزها بههمراه دخترم سفرهای بین شهری بیشتری انجام میدهم؛ اما ما هزینه بلیتهایمان را میپردازیم و به این بلیتهای مجانی نیازی نداریم. وقتی ما توانایی پرداخت این هزینه داریم، "باید" آن را بپردازیم.»
در سوی دیگر میدان، این ایده، مدافعان خود را نیز داشته است:
پریتیش نندی: «زنان در دهلی، بلیت رایگان مترو و اتوبوس دریافت میکنند. چه فکر عالی و خلاقانهای آقای کجریوال. آیا بمبئی نیز میتواند شامل این طرح بشود؟ اگر چنین است، تمام دردسرها و مشکلاتی که برای ساخت مترو، با آن روبرو هستیم ارزشش را خواهد داشت.»
کارونا نندی: «آزادی زنان برای کار کردن در مناطق پرت و دورافتاده، رسیدن به آن مناطق در کمال امنیت، صرف کردن اوقات فراغت در این شهر زیبا،... این ایده جدید، نه تنها درآمد سالانه را در طول زمان و دراز مدت افزایش خواهد داد، بلکه حلکننده مسئلهای با محوریت حقوق پایه و اولیه انسانی است. عجب حرکت فوقالعادهای. هشتگها: دهلی، مترو دهلی، آزادی نه محافظت.»
پریتی شارما منون: «تعداد زیادی از زنان نمیتوانند برای اهدافی چون، تحصیل، کار و غیره، خانه خود را ترک کنند، چرا که خانوادههای آنها نمیتوانند وسایل رفتوآمد و جابهجایی امن برایشان فراهم کنند. سفرهای رایگانی که توسط سروزیر دهلی، آقای کجریوال، پیشنهاد شده است، این زنان را قادر میسازد تا از محل زندگیشان خارج شوند.»
هاریش اییر: «در طول این سالها، دهلی همیشه از باب موضوع امنیت زنان در مرکز توجه قرار داشته است. ارائه پیشنهاد بلیت رایگان رفتوآمد برای زنان، نه فقط یک راهکار اقتصادی، بلکه شروعی برای تامین و افزایش امنیت افراد جامعه است. زنانی که به صورت گروهی باهم به بیرون از خانه میروند و همدیگر را در جامعه ملاقات میکنند، امنیت را در یکدیگر باز مییابند.»
با وجود پیشنهاد آقای کجریوال و اعلان عمومی آن، زنان باید صبر کنند تا ببینند آیا واقعا این پیشنهاد عملیاتی میشود یا نه. این پروپوزال باید توسط دولت فدرال هند نیز تایید شود، چرا که به لحاظ حقوقی، مدیریت مترو یک امر چند جانبه بین دولت دهلی و شرکت راهآهن شهری و مترو دهلی است. آقای کجریوال ادعا کرده است که موافقت دولت فدرال اجباری نیست و صورت عدم موافقت، دولت ایشان هزینه این کار را بر عهده خواهد گرفت. وزیر راه دهلی، کایلاش گاهلوت، گفته است که هزینه پیادهسازی این پیشنهاد، ذیل مبحث یارانهها قرار میگیرد؛ برای همین دولت در ابتدای امر، نیاز به هیچ مجوز دیگری ندارد.
عدهای دیگر، این ماجرا را به صورت کلی نادیده میگیرند و آن را به عنوان یک حقه انتخاباتی از سوی کجریوال برای انتخابات هیئت دولت در سال آینده درنظر میگیرند . شرکت مترو و راهآهن شهری دهلی هنوز به این اخبار به صورت رسمی واکنش نشان نداده است. اما روزنامه تایمز هند، به نقل از مرجعی در این اداره نقل کرده است که در صورت تصویب این قانون، راه سختی برای اجرایی شدن آن در پیش خواهد بود.
همچنین خانم سونال شاه، معمار و برنامهریز شهری در توییتر خود نوشته است که عوامل زیادی برای تامین اثرگذار امنیت زنان در شهر باید در نظر گرفته شود. او گفته است که «تا به حال، دسترسی برابر به وسایل حمل و نقل عمومی برای زنان و مردان وجود نداشت.» وی در همین راستا افزود که تعدادی از مشکلات فعلی مربوط به حمل و نقل عمومی، در اولویت حل شدن قرار دارند.
سونال شاه در رشتهتوییتی چهارگانه به بسط ایده خود پرداخته است که بخش سوم آن به شرح زیر است: «مشکلات زیادی در رابطه با سامانه اتوبوسرانی فعلی وجود دارد. اول به امنیت و اطمینان کل سفر بپردازید: محیطهای امنتر حین توقف و انتظار در ایستگاههای اتوبوس؛ سامانه اطلاعرسانی زمانبندی دقیق حرکت قطارها به مسافرین؛ سامانه ثبت گزارشها و شکایات و رسیدگی به آنها؛ بررسی و نظارت بر رفتار رانندهها، مسئولین ایستگاه و فروشندگان بلیت و سایر ماموران اتوبوسها.»
برگردان: نیلوفر عدنانی
منبع: BBC