غزاله شعایی: جنبش می تو با نمایش چشمگیر نارضایتیهای عمومی از آزارهای جنسی و راهاندازی موج در نقاط مختلف دنیا، باعث شد تا صاحبان مشاغل بیش از گذشته خود را آماده مبارزه علیه هر نوعی از نابرابری کنند. آنها میبایست نشان میدادند که از این پس زنان کارمند با رفتاری برابر و منصفانه در محل کارشان روبهرو خواهند شد و همینطور فرآیندی حمایتگرانه را از حقوق زنانی که در این فضاها متحمل آسیب و آزار شده بودند، را فراهم میکردند، محیط او را بدون از بین بردن فرصتهای کاریاش تغییر میدادند و به جای اتمام همکاری با آزاردیده و پاک کردن صورت مساله، به او در حل بحرانش حتی در زمینه روحی کمک میکردند. استرالیا همواره در تلاش است تا این آگاهی را به شهروندان بدهد که آزار جنسی فقط مختص زنان نیست و هیچ دلیلی هم ندارد که هنگام اتفاق افتادنش، از ابراز آن بترسند.
محیط کار استرالیا چقدر امن است؟
پیمایشی در سال 2018 از میان بیش از 10000 نفر از کارکنان در محیطهای کاری استرالیا نشان میداد که در یک سال اخیر، از هر 5 نفر، یک نفر آزار جنسی را تجربه کرده است. آمارها نشان میدهد که در پنج سال اخیر بالای 50 درصد از کارمندان محیطهای کاری یا خودشان به نحوی اشکالی از آزارهای جنسی را تجربه کردند و یا شاهد آن بودند و یا تجربه دیگران از چنین اتفاقاتی به گوششان رسیده است. همچنین پلیس فدرال استرالیا در نتیجه گزارشی اعلام کرده بود که 46 درصد از زنان و 20 درصد از مردان در محیط کار آزار میبینند. تحقیقی مشابه در دانشگاههای استرالیا نشان میداد که در سال 2016، 51 درصد از دانشجویان تجربه آزارجنسی را داشتهاند.
چه گروهی در معرض آزارهای جنسی در محیط کار است؟
نتایج این پیمایش نشان میداد که زنان با میزان 39 درصد نسبت به مردان، در معرض آزارهای بیشتری قرار گرفتند و در پنج سال اخیر 58 درصد از آزاردیدگان زنان بودند. همچنین آمارها نشان میداد که گروههای سنی 19- 29 و 30- 39 بیشترین تجربهگران خشونتهای جنسی در محل کار بودند. افرادی با دیگر گرایشهای جنسیتی و جنسی، افراد معلول و ناتوان و سایر گروهها در مرتبههای پایینتر قرار داشتند.
موضع استرالیا در برابر این آزارها چگونه است؟
کمیسیون حقوق بشر استرالیایی بیان میکند که تمام کارفرمایان مسئول تضمین رفتار منصفانه با کارکنان خود و افرادی هستند که به قصد درخواست شغل در آن محیط کاری قرار میگیرند. بنابراین کارفرمایان موظفند تا برای مقابله با تبعیض، خشونت و آزارهای جنسی در محیط کار، به ایجاد و توسعه اقداماتی برآیند که در آن رفتارهای نادرست مشخص شود و واکنشهای موثر و کافی نسبت به شکایات ناشی از این آزارها، به عمل آید.
قانون درباره آزار و زورگوییهای در محیط کار چه میگوید؟
براساس قانون تبعیض جنسی 1984 این غیرقانونی است که کسی به دلیل جنس ، هویت جنسی، یا موقعیت دوجنسه بودن، گرایش جنسی، موقعیت رابطه یا تاهل و یا مسئولیتهای خانوادگی، باردار بودن یا باردار شدن و یا شیردادن به کودکتان، رفتاری به دور از انصاف داشته باشد.
براساس ماده 280 قانون تبعیض جنسی، آزار جنسی زمانی اتفاق میافتد که فردی یک پیشنهاد ناخوشایند جنسی دهد، یا یک درخواست ناخوشایند جنسی از تمایلاتش کند یا در رفتار ناخوشایند جنسی فرد دیگر شریک شود و شخصی که مورد ازار قرار گرقته است، دچار رنجش، اهانت و ترس و وحشت شود. ازار جنسی شامل رفتارهایی مانند خیره شدن، نگاه سنگین، تعریف کردن جوکها یا نظراتی که اشاره به مضامین جنسی دارد، در معرض قرار دادن پوسترها یا صفحه دستگاه از محتوای جنسی، فرستادن پیامهای جنسی از هر طریق، کمین کردن یا لمس ناخواسته بدن آزاردیده است. حتی برخی از این مصادیق مانند تعرض جنسی، نمایش گستاخانهای از خود، در کمین کسی ایستادن و یا ارتباطات خلاف اخلاق، بر اساس قوانین کیفری استرالیا نیز جرمانگاری شده است.
تبعیض جنسی چیست؟
این تبعیض زمانی اتفاق میافتد که با فرد از یک جنس رفتار نامناسبی صورت بگیرد، در حالی که با یک فرد دیگر از جنس متفاوت، در همان شرایط و فضا، رفتار بهتری انجام گرفته باشد. مصداق بارز این تبعیض زمانی است که کارفرما در ازای کار و شرایط یکسان دستمزدهای متفاوتی به کارکنان زن و مرد خود میدهد. همچنین زمانی که یک سیاست یا قانون برای همگان یکسان اجرا میشود اما اثرات ناعادلانهای را بر افراد برجای میگذارد نیز تبعیض جنسی رخ داده است که به آن تبعیض غیر مستقیم میگویند. از مثالهای بارز آن در محیط کار میتوان از قانون کار تمام وقت برای تمام افراد یاد کرد، درحالیکه عموما زنان به دلیل مشغله فرزندان کوچک خود نمیتوانند همیشه تمام وقت فعالیت داشته باشند.
آزار جنسی چیست؟
آزار جنسی یکی از مصادیق تبعیض در محیط کار بر اساس قوانین مصوب استرالیا است و در ذیل قانون تبعیض جنسیتی و به عنوان یکی از انواع خشونتها بر مبنای جنسیت تعریف شده است. و هر رفتار جنسی ناخواستهای را که نزدیک را که آسیبرساننده، موهن و یا ارعابآور باشد، را در بر میگیرد. آزارهای جنسی این موارد را در بر میگیرند:
- لمس ناخواسته بدن
- نگاه سنگین و یا زل زدن
- نظر دادن یا تعریف جوکهایی که اشاره کننده باشد
- درخواستهای ناخواسته برای قرار گذاشتن
- درخواستهایی برای رابطه جنسی
- ایمیلهای حاوی پورنوگرافی و جوکهای وقیحانه
- ارسال پیغامهای صریح جنسی
- سوالهای کنجکاوانه ناخواسته درباره زندگی خصوصی یا بدن شما
- نشان دادن پوستر، مجله یا نمایشگری با محتوای جنسی
هرکسی حق دارد که در حیط کار در امنیت باشد و از هر آزاری در حین کار رها باشد. این قانون نه تنها در محیط کار، بلکه هنگامی که شما در حال ارائه یک کالا یا خدمت خاصی هستید و هنگامی که در محیط مدرسه یا دانشگاه مشغول به فعالیت هستید، نیز اجرا میشود.
آزار جنسی کجا و توسط چه کسانی رخ میدهد؟
از قانون تبعیض جنسیتی میتوان در دریافت رفتار درست و منصفانه در موارد زیر استفاده کرد:
در محل کار: توسط رییس یا کسانی که با شما کار میکنند
آموزش: در مدرسه؛ توسط معلم یا دانشآموزان دیگر، هنگام عضویت و ثبت نام در یک دوره آموزشی در یک مدرسه عمومی یا خصوصی و یا در دانشگاه
خدمات: هنگامی که شما درحال خرید یا فروش کالا یا خدمتی هستید مانند وقتی که در رستوران هستید یا هنگامی که تاکسی گرفتید، خدمات بانکی و بیمه، خدماتی که توسط بخش حکومتی تامین میشود، خدمات ترابری و حمل و نقل، خدمات حرفهای که توسط حقوقدانان و پزشکان و همینطور خدماتی که توسط رستورانها، مراکز خرید و تفریحی ارائه میشود
مساعده: هنگامی که در حال دریافت مساعده یا وام، خرید یا اجاره خانه، و یا مستقر در هتل هستید
نماینده دولت: هنگامی که شما در تعامل با فردی هستید که برای حکومت استرالیا کار میکند
وقتی تبعیض و آزار را تجربه میکنم چه کاری را انجام دهم؟
ممکن است فردی که آزار را تجربه میکند ابتدا تصمیم بگیرد مشکل را مستقیم حل کند. شما میتوانید مستقیما با خود آزارگر این مساله را شفاهی یا به صورت مکتوب درمیان بگذارید. اما اگر شرایطی برای رفع تبعیض خود نداشت، شکایت را به کمیسیون حقوق بشر استرالیا میبرد. مهم است که آزاردیده نوشتهای ضبط شده از هر آنچه اتفاق افتاده را به همراه داشته باشد. استرالیا شمارههایی را برای همین منظور در دسترس تمام شهروندان قرار داده تا آزاردیده بلافاصله بتواند به این مراکز تلفن کند و وضعیت خود را برای انها شرح دهد. پاسخگویان بنا بر موقعیت ازاردیده به او راهنمایی میکند که به پلیس تلفن کند و گزارش اتفاقی کع افتاده را بدهد. همچنین شما میتوانید از حضور وکلا یا مشاوران نیز در طرح شکایت خود استفاده کنید و این دادخواست هیچ هزینهای برایتان ندارد. در فرم دادخواست باید به جزییات نوشته شود که دقیقا چه اتفاقی و در چه محیطی برای شما افتاده و در ضمن چه کسانی در این تجربه تبعیض سهیم بودند.
بعد از شکایت من چه اتفاقی میافتد؟
زمانی که شکایت به دست کمیسیون میرسد، رییس کمیسیون دستور به بررسی آن را میدهد و تلاش میکند تا مساله را با سازش حل کند. کمیسیون دادگاه حقوقی نیست که بتواند تصمیم بگیرد که تبعیض رخ داده است یا نه! نقش کمیسیون در این است که هر دو جنبه داستان را بررسی کند و به طرفین کمک کند تا مشکل را حل کنند. کمیسیون حتی ممکن است با شما تماس بگیرد تا اطلاعات بیشتری را درباره شکایت کسب کند و سرانجام یک کپی از دادخواست شکایت را به فرد یا سازمان مورد شکایت قرار گرفته اعطا میکند تا خوانده هم از چنین شکایتی باخبر شود و بتواند از خود دفاع کند. سپس در یک جلسه غیررسمی صلح و سازش هر دو طرف کنار هم قرار میگیرند تا بتوانند مساله خود را حل کنند و اگر به هر دلیلی مشکل حل نشد یا دعوا توقیف شد، دادخواستدهنده میتواند شکایت خود را دیوان فدرال یا دیوان قضایی استرالیا ببرد . قوانین استرالیا محدودیت 12 ماهه برای شکایت قضایی بعد از آزار را قرار دادهاند.
منابع:
Humanrights.gov.au
Theguardian.com
Yla.org.au