فرناز سیفی: بیش از ۹ میلیون نفر از کودکان آفریقای جنوبی ناچارند با پای پیاده به مدرسه روند. معنای این رقم این است که ۷۰ درصد از کودکان مدرسه‌ای در این کشور، پیاده به مدرسه می‌روند و این درصد در مناطق روستایی به بیش از ۸۰ درصد می‌رسد. در به‌ویژه روستاها و شهرهای کوچک، اغلب کودکان دست‌کم بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت و گاه تا ۲ ساعت باید پیاده‌روی کنند تا به مدرسه برسند. اتوبوس مدرسه یا ماشین شخصی، امتیازی لوکس است که در دسترس اکثریت جمعیت نیست.
این پیاده‌روی‌های طولانی روزانه به مدرسه، نه تنها ایمن نیست که هزار خطر و تهدید در کمین بچه‌ها و به‌ویژه دختربچه‌ها است. جاده‌های ناامن به‌ویژه در روستاها و شهرهای کوچک، پر از راهزن و جیب‌بر است و مردان پدوفیل، پسرهای بزرگ‌تر دبیرستانی که از آزار و اذیت و قلدری نسبت به پسربچه‌ها و دختربچه‌های کوچک‌تر لذت می‌برند و گاه گروگان‌گیرهایی که بچه‌ها را می‌دزدند تا از خانواده آن‌ها باج بگیرند. در موارد متعددی خبرهای تلخ تجاوز به دختربچه‌های کوچک در راه مدرسه گزارش شده و گاه دختر یا پسر کوچکی در این پیاده‌روی‌های اجباری به مدرسه به قتل رسیده است. روی کاغذ «قرار است» تا دولت اتوبوس مدرسه را برای تمامی مدارس تهیه کند. اما این هم یکی دیگر از صدها وعده و تعهد دولتی در آفریقای جنوبی است که محقق نشده و خاک می‌خورد.
زینب ایساک، روان‌شناس و استاد دانشگاه است. او در دانشگاه کوازولو ناتال در آفریقای جنوبی به کار پژوهشی مشغول است. وقتی که دانش‌آموز مدرسه‌ای بود، طعم تلخ این آزار و اذیت‌ها در راه مدرسه را چشیده بود، پول توجیبی‌اش به سرقت رفته بود و مردی تن او را دستمالی کرده بود. روزی درباره‌ی ناامنی جاده‌ها برای بچه‌ها با دومیسو نجیدی، یکی از همکاران مرد خود حرف می‌زد. نجیدی گفت که او هم طعم تلخ این اذیت‌ها را چشیده و در راه مدرسه، پسرهای بزرگ‌تر با قلدری او را کتک زده و او را مجبور کردند نه تنها تمام پول توجیبی، بلکه کیف و کفش‌اش را هم درآورد و به آن‌ها بدهد.
ایساک و نجیدی تصمیم گرفتند که با هم‌فکری هم گامی برای بهبود این وضعیت بردارند. چون خوب می‌دانستند «سنگ بزرگ، علامت نزدن است»، حوزه‌ی کار را کوچک انتخاب کردند: کار را از روستاهای استان کوازولو ناتال شروع کردند.شش ماه روی ایده‌‌ای که روزی به ذهن‌شان رسیده بود، کار و تحقیق کردند. ایده آن‌ها چی بود؟ حالا که پول تجهیز همه مدارس به اتوبوس مدرسه فراهم نیست، «اتوبوس انسانی» راه بیندازند. افراد بزرگسال و معتمد جوامع محلی کوچک روستایی را که داوطلب‌اند، استخدام کنند تا هر روز مسئول رساندن چند بچه مدرسه‌ای به مدرسه شوند و همراه آن‌ها راه بروند تا در طول مدرسه خطری تهدیدشان نکند.
این دو پژوهشگر ایده خود را با جزئیات دقیق تدوین کردند، به سراغ نهادهای صاحب منابع مالی رفتند تا بتواند برای پروژه‌ی خود سرمایه‌ای فراهم کنند. طرح «اتوبوس انسانی» توجه بانک جهانی را جلب کرد و یکی از ۲۵۰ برنده‌های پروژه‌‌های کوچکی شد که از دل باهمستان‌های محلی بیرون آمده است. مبلغ ۱۰۰ هزار دلار بودجه در اختیار طرح «اتوبوس انسانی» قرار گرفت و ایساک و نجیدی طرح را از روستای دورافتاده‌ای در استان شروع کردند که بچه‌ها باید نزدیک به ۲ ساعت پیاده‌روی کنند تا به مدرسه برسند.
در گام اول ۵ نفر از بزرگسالان خوش‌نام و معتمد روستا که خود مردم روستا آن‌ها را توصیه کردند، استخدام شدند. آن‌ها حالا هر روز بچه‌ها را در راه رفت‌وبرگشت به مدرسه همراهی می‌کنند. سه ماه بعد از شروع طرح، بررسی نشان داد که در این ۳ ماه هیچ بچه‌ای از بچه‌های قلدر بزرگ‌تر در راه مدرسه کتک نخورد، پول توجیبی و کیف و لباس‌اش به سرقت نرفت، دستمالی نشد و دزدان دیگر سراغ این گروه از بچه‌ها نیامدند.«اتوبوس انسانی» و کمک از توان افراد آشنای محلی در قبال دستمزد، قرار است در روستاهای دیگری در آفریقای جنوبی نیز اجرا شود.
منبع: کانال تلگرام فرناز سیفی
 - Copy 2.jpg&width=72&height=72)
