در هفتههای اخیر و در پی تجاوز اسرائیل، حکومت بهدنبال بازسازی نوعی انسجام داخلی از طریق «دیگریسازی» است و پناهندگان، مهاجران و ایرانیان افغانستانیتبار بار دیگر قربانی این فرافکنی سیاسی شدهاند. سرکوب، بهجای پاسخگویی و حرکت به سمت بازسازی امکان همزیستی، مسیر همیشگی حاکمیت برای انحراف از بحرانهای ساختاری است. ما، جمعی از فعالان حقوق زنان، با خشم و هشدار، سیاستهای فزاینده اخراج مهاجران افغانستانی از ایران را محکوم میکنیم. آنچه تحت عنوان «ساماندهی اتباع غیرمجاز» معرفی میشود، درواقع پروژهای هدفمند برای حذف بدنهای بهحاشیهراندهشده، سرکوب سیاسی، و بازتولید نظم ملی و جنسیتی در ایران است.
تقاطع ستم، و بار مضاعف بر دوش زنان
در میان همه مهاجران، زنان افغانستانی در موقعیتی بهغایت آسیبپذیر قرار دارند. بسیاری از آنان در ایران در خانهها، کارگاهها و مزارع در شرایطی بیثبات، بدون بیمه و بدون حمایت قانونی کار کردهاند. زنان سرپرست خانوار با اخراج به افغانستان با وضعیت فاجعهبارتری دستبهگریبان خواهند بود. آنها به کشوری بازگردانده میشوند که در آن اجازه کار ندارند و از تأمین معیشت محروماند. زنی که تنها نانآور خانواده است، در افغانستانِ تحت سلطه طالبان، راهی برای زنده ماندن خود و فرزندانش نخواهد داشت. دخترانی که در مدارس ایرانی بزرگ شدهاند، اکنون به کشوری رانده میشوند که در آن آموزش برایشان ممنوع است. اخراج برای زنان فقط تغییر جغرافیا نیست؛ بازگشت اجباری است به سیستمی زنستیز که آنها را از ابتداییترین حقوق انسانی محروم میکند.
برای بسیاری از اخراجشدگان، «بازگشت» معنایی ندارد. برخی در ایران به دنیا آمدهاند و خانهای جز اینجا نمیشناسند. برخی دیگر، با وجود تولد در افغانستان، پس از سالها زندگی در ایران ریشههای تازهای پیدا کردهاند: شبکههای اجتماعی، مدرسه فرزندان، امنیت نسبی یا شغلی که با زحمت بهدست آمده. اخراج برای همه آنها شکلی از تبعید، بیخانمانی و برای برخی به معنای به خطر افتادن جان آنها است.
ما، امضاکنندگان این بیانیه اعلام میکنیم: در کنار مهاجران افغانستانی، بهویژه زنان و کودکان، ایستادهایم. ما اخراج، تحقیر، حذف و بیحقوقسازی آنان را نه یک اقدام منفرد، که بخشی از پروژه سرکوب میدانیم، سرکوبی که با بدن ما، زندگی ما و آزادی ما نیز سروکار دارد. از تمام نهادهای مدنی، دانشگاهیان، هنرمندان، روزنامهنگاران و فعالان اجتماعی میخواهیم که در برابر این «اخراج سیستماتیک دیگری» سکوت نکنند. ما بر تحقق مطالبات زیر پافشاری می کنیم، نه بهعنوان امتیاز، که به مثابه حقوق بنیادین انسانهای به حاشیه رانده شده:
- توقف فوری روند اخراجها و برخوردهای امنیتی با مهاجران
- بهرسمیتشناختن حق اقامت، تحصیل، اشتغال و زندگی برای تمامی مهاجران افغانستانی، بهویژه نسلهایی که در ایران متولد شدهاند و در این سرزمین زندگی کردهاند
- تضمین امنیت، آزادی و حق انتخاب برای زنان و دختران مهاجر
- انجام بررسی مستقل درباره بازداشتها، مرگهای مشکوک، و رفتارهای غیرقانونی و غیر بشردوستانه در فرآیند اخراج
- رد صریح سیاستهای «دیگریسازی» و مقابله با هرگونه گفتمان تبعیضآمیز مبتنی بر ملیت، جنسیت و طبقه
در روزگار جنبش «ژن، ژیان، ئازادی» برای کرامت انسانهای ساکن این سرزمین کنار هم میایستیم. لینک بیانیه اسامی امضاکنندگان را اینجا مشاهده کنید.