دیدبان آزار: نیمهشبی در نوامبر سال ۲۰۲۳، مردی بیستوچندساله، آن جی-گو را در یک فروشگاه در شهر جونجوی کره جنوبی مورد ضربوشتم قرار داد، چون تصور میکرد که جی-گو یک فمینیست است. او فریاد میزد «میدانم که فمینیستی» و او را به باد مشت و لگد گرفت. همینطور به مردی دیگر که در حمایت از این زن قصد مداخله داشت هم حمله کرد و استخوان صورت و شانه او را شکست. زن نیز دچار جراحاتی شد و شنوایی یک گوش خود را از دست داد. پلیس به محل حادثه رسید، مرد را متوقف و بازداشت کرد. او به پلیس گفته بود: «موهایش کوتاه بود و من فکر کردم فمینیست است و به همین دلیل به او حمله کردم.» مقامات کره جنوبی اعلام کردند که مرتکب مست بوده و پیشتر به دلیل بیماری اسکیزوفرنی تحت درمان بوده است. جی-گو بر پیگیری شکایت خود پافشاری کرد و ماه گذشته، دادگاه در تصمیمی بیسابقه، زنستیزی را بهعنوان انگیزه جرائم نفرتپراکنانه به رسمیت شناخت.
نفرتورزی علیه زنان موکوتاه
زنان موکوتاه در کره جنوبی پیشتر هم هدف حملات زنستیزانه قرار گرفته بودند. موی کوتاه از نگاه بسیاری با فمینیسم پیوند دارد و فمینیسم برابر است با مردستیزی و نفرتورزی علیه مردان. در سال ۲۰۲۱، یک قهرمان المپیک صاحب چندین مدال طلا، به دلیل موی کوتاهش، با موجی از نفرتورزیها و حملات را در فضای مجازی مواجه شد. در اعتراض به حمله به آن جی-گو، کارزاری اعتراضی در کره جنوبی به راه افتاد و صدها زن موهای خود را کوتاه کردند. کیم یکی از این زنان است که میگوید بابت موهای «پسرانه» در خیابان و محیط کار مورد تمسخر و آزار و اذیت قرار میگیرد و خانواده هم او را تحت فشار گذاشته که بیشتر «زنانه» باشد. او در خیابان با متلکهایی چون «حالبهمزن»، «جادوگر»، «چرا شبیه مردان هستی؟» و ... مواجه میشود.
در این سالها زنان تجمعها و اعتراضاتی گسترده در اعتراض به تبعیض جنسیتی و خشونت جنسی شکل دادند و دستاوردهای مهمی از جمله جرمزدایی از سقطجنین داشتند. در ماه آگوست 2018، ۴۴ هزار نفر زن در کره جنوبی برای اعتراض به نصب دوربین و ضبط ویدئوهای غیرقانونی در توالت عمومیها (مولکا) به خیابانها آمدند. مولکا در کره جنوبی پدیدهای اپیدمیک است که احساس ناامنی گستردهای را برای شهروندان بویژه زنان بوجود آورده است. به این معنی که دوربینهایی به طور غیرقانونی در دستشوییها و ... توسط افرادی نصب میشوند و در میان ویدئوهای ضبط شده آنهایی که ماهیت و محتوای جنسی دارند بر روی سایتهای پورنوگرافی منتشر میشوند. در این تظاهرات، شرکتکنندگان بنرهایی در دست گرفتند که روی آن نوشته بود: «زندگی من، فیلم پورن تو نیست.»
در ماه ژوئن ۲۰۱۸، نیز ۲۲ هزار زن کرهای در اعتراض به این ضبط و انتشار ویدئوهای غیرقانونی به خیابانها آمده و بزرگترین تظاهرات مربوط به حقوق زنان در تاریخ این کشور را رقم زده بودند. در تظاهرات ماه جولای تعداد معترضین شرکتکننده به ۵۵ هزار نفر رسید. ۴۰۰ هزار نقر طوماری امضا کردند و خواهان رسیدگی جدی پلیس به این معضل روزمره در کره جنوبی شدهاند. از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷، ۱۶ هزار و ۲۰۰ نفر به علت ضبط ویدئوهای غیرقانونی در کره جنوبی بازداشت شدهاند. ۹۸ درصد از بازداشت شدگان مرد بودهاند و ۸۴ درصد از قربانیانی که در این مدت انتشار فیلم از خودشان را گزارش و شکایت کردهاند نیز زن بودهاند. کمپینکنندگان و کنشگران فمینیست کره جنوبی معتقد بودند که پلیس در این زمینه کوتاهی میکند و قانون نیز به درستی اجرا نمیشود. برای مجرمین جریمههای ناچیز تعیین میشود و بسیاری از پروندهها بدون صدور هیچگونه مجازاتی بسته میشوند. تلاشهای زنان و فعالان فمینیست در نهایت به افزایش مجازات برای مرتکبین منجر شد.
از دیگر اعتراضات فمینیستی کره جنوبی میتوان به جنبش روایتگری خشونت جنسی اشاره کرد که در سال 2018، تعدادی از مردان در جایگاه قدرت را مورد هدف قرار داد و تظاهرات خیابانی زنان را در پی داشت. در سال 2019 نیز کارزاری به راه افتاد به نام «سوتین را پاره کن» که با استقبال هزاران زن روبرو شد. هدف این کارزار مقابله با استانداردهای سنتی و تحمیلی زیبایی در کره جنوبی بود که زنان را تحت فشار میگذاشت. زنان جلوی دوربینها نشستند، موهای خود را کوتاه کردند، لوازم آرایشها را خرد کردند و ویدئوها را منتشر کردند. همچنین بسیاری از زنان از آرایشکردن سر باززدنند و پوشیدن سوتین را کنار گذاشتند. جنبش 4B نیز از اعتراضات رادیکال زنان کره جنوبی بود که در سال 2020 برجسته شد. زنان 4B اعلام کردند که از دیتکردن، ازدواج، رابطه جنسی و فرزندآوری با مردان امتناع خواهند کرد.
مجال بروز فمینیستبیزاری
گروهی از مردان نیز در مواجهه با اعتراضات و جریانهای فمینیستی ساکت ننشستهاند و به شیوههای مختلفی در مقابل صداهای برابریخواهانه ایستادهاند؛ فمینیستها را مردستیز و شری اجتماعی که باید ریشهکن شود، خواندند و برای محکومکردن آنها راهپیمایی خیابانی برگزار کردند، در شبکههای اجتماعی از طریق انتشار پست و ویدئو رهبران فمینیست را به سخره گرفتند و اطلاعات شخصی آنها را در فضای مجازی منتشر کردند. تابستان سال گذشته، تعدادی از زنان دانشجو و کارکنان دانشگاه توسط پورن جعلی مورد هدف قرار گرفتند. ماه گذشته دادگاهی یک مرد را که تعدادی از زنان دانشجو در دانشگاه ملی سئول را مورد ضربوشتم قرار داده بود به 10 سال حبس محکوم کرد. دادگاه اعلام کرد انگیزه این حملات، نفرت نسبت به زنان موفق بوده است. یکی از آسیبدیدگان میگوید: «او میخواست به زنان بفهماند هرچقدر هم که موفق باشند، مردان هرطور دلشان بخواهد با آنها رفتار میکنند.»
علیرغم موفقیتهای کره جنوبی در دنیای مدرن با توسعه شرکتهای پیشرو فناوری و صادرات فرهنگی قدرت نرم، این کشور بیشترین شکاف جنسیتی دستمزد را در میان ۳۸ عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) دارد. در حالی که بهطور متوسط زنان در کشورهای OECD، ۱۱.۹ درصد کمتر از مردان درآمد دارند، فاصله جنسیتی در کره جنوبی ۳۱.۱ درصد است. کره جنوبی از رتبه ۹۹ به رتبه ۱۰۴ در میان ۱۴۶ کشور در گزارش شکاف جنسیتی جهانی ۲۰۲۳، که توسط مجمع جهانی اقتصاد منتشر شده، سقوط کرده است.
مردان شکایت دارند که به دلیل خدمت اجباری سربازی، از بازار کار محروم میمانند و از آنجا که بسیاری از زنان پس از ازدواج و زایمان کار را رها میکنند، بار تأمین هزینههای خانه همچنان بر عهده مردان است. نسل جوان کره جنوبی با بیکاری در بازاری فوق رقابتی و همچنین افزایش بیرویه قیمت مسکن دستوپنجه نرم میکند و به گفته کیم جون-سوک استاد دانشگاه، که به مطالعه نفرتپراکنی آنلاین علیه زنان و فمینیسم میپردازد میگوید ناامیدی و نارضایتی جوانان کرهای به منبعی برای نفرتورزی علیه زنان و دیگر گروههای اقلیت تبدیل میشود: «آنها اغلب حس بیکفایتی و قربانیشدن خود را نه به سیستم سرمایهداری یا سیاستهای نئولیبرالی، بلکه به زنان نسبت میدهند و زنان را مانع دسترسی به حقوق خود میدانند.»
جنبش ضدفمینیستی از زمان ریاستجمهوری یون سوک-یول، امکان و قدرت بروز بیشتری یافته است. او اعلام کرده بود که وزارت برابری جنسیتی را تعطیل خواهد کرد. اظهارات زنستیزانه رئیسجمهور و انکار مداوم مسئله تبعیض علیه زنان توسط او، اعتماد به نفس و مشروعیت بیشتری به جریانهای ضدفمینیستی داده است. در ماه دسامبر، پارلمان کره جنوبی یون سوک-یول را به اتهام شورش و اعمال حکومت نظامی استیضاح و تعلیق کرد. دادگاه نیز حکم بازداشت او را صادر کرد، اما تلاش برای بازداشت او با مقاومت و ممانعت حامیانش روبرو شده است. هزاران نفر از طرفداران رئیسجمهور تعلیقشده روز یکشنبه پنجم ژانویه در سئول، در مقابل محل اقامت او گرد آمدند تا خواستار لغو تعلیق او توسط پارلمان شوند.