پرنیان رحیمی: این روزها به واسطه شبکه‌های اجتماعی، نام «کمپین» را زیاد شنیده‌ایم. کمپین‌های اجتماعی با اهداف مختلفی شکل می‌گیرند، اما نمی‌توان هر حرکت و فعالیتی را کمپین دانست. کمپین یک سرمایه‌گذاری مادی و غیرمادی متمرکز است که برای یک محدوده زمانی مشخص تعریف می‌شود. یکی از اهدافی که کمپین‌ها می‌توانند دنبال کنند، آگاهی‌بخشی به اعضای جامعه است. این آگاهی‌بخشی می‌تواند برای جامعه هدف خاصی باشد. در این سال‌ها کمپین‌هایی با هدف آگاهی‌بخشی نسبت به وضعیت آزار و اذیت خیابانی علیه زنان شکل گرفته است و با توجه به اینکه آزارهای خیابانی مختص به یک جامعه و فرهنگ نیست و به صورت فراگیر (گرچه با درجات کم و زیاد) در تمامی کشورها وجود دارد، ضرورت پرداخت به آن میان فعالان حقوق زنان مبرهن است. این معضل در کشورهای مسلمان نیز رواج زیادی دارد و با توجه به اینکه در بسیاری از کشورهای مسلمان زنان محجبه هستند، وجود آزار خیابانی نشان از این دارد که برای فرد آزارگر، مسئله خشونت، ساختاری‌تر از نوع پوشش است.
در سال 1396 در کشور مالزی و در کشور ایران، دو کمپین جهت مقابله با آزار خیابانی شکل گرفت که گرچه راه و روش هر کدام متفاوت است، اما هدف یکسان آنها و همچنین بستر مذهبی مشترک، این دو کمپین را به یکدیگر نزدیک می‌سازد. کمپین دیده‌بان آزار در سال 1396 اقدام به طراحی و چاپ پوسترهایی کرد که با طرح‌های ساده‌ای آزارهای خیابانی را منع می‌کردند. در همان سال به مناسبت روز جهانی زن، این کمپین حرکات میدانی خود را آغاز کرد و با گفت‌وگوی رودررو با مردم، از تجربیات روزمره اقشار مختلف جامعه مطلع گشت و همچنین بسیاری را نسبت به حقوق خود در برابر آزارهای خیابانی آگاه کرد. در قوانین ایران لایحه‌ای اختصاصی مربوط به آزار و اذیت زنان وجود ندارد، اما قوانینی هست که بتواند از زنان در برابر اینگونه خشونت‌ها محافظت کند. این در حالی است که بسیاری از وجود چنین قوانینی اطلاع ندارند و ترجیح می‌دهند از کنار این آزارهای خیابانی بگذرند. پس از استقبال از این کمپین که فعالیتشان در شهر تهران متمرکز بود، در سال 1397 تارنمایی اختصاصی با آدرس harasswatch.com ایجاد شد و این گروه در زمینه‌های مختلفی به فعالیت خود ادامه داده‌اند.
گروه دیده‌بان آزار در روز جهانی زن تلاش کرد با حرف زدن با مردم در مکان‌های عمومی پر رفت و آمد نظر اعضای مختلف جامعه را به بحث خشونت خیابانی جلب کند. بسیاری از مردم و حتی زنان اطلاعی ندارند که چه چیزی آزار خیابانی محسوب می‌شود و این نوع از اطلاع‌رسانی حتی می‌تواند موجب آگاهی‌بخشی به فرد آزارگر هم بشود. به طور مثال بسیاری از مردانی که در خیابان‌ها با متلک‌پرانی موجب ناامنی می شوند، در ساختاری رشد یافته‌اند که کار خود را آزار نمی‌بینند. اما پیش از این حرکت میدانی، پوسترهایی به صورت برچسب توزیع شد که تا مدت‌ها پشت شیشه مغازه‌داران و در تاکسی‌های شهری مشاهده می‌شد. پوسترهایی که نشان می‌داد چه حرکات ساده‌ای در روزمره افراد جامعه می‌تواند آثار مخربی بر زندگی زنان داشته باشد. در همان سالی که دیده‌بان آزار شکل گرفت، گروهی تحت عنوان «خواهران مسلمان» در مالزی کمپینی برای مبارزه با آزار و اذیت خیابانی شکل دادند. اعضای این گروه در روز جهانی مبارزه برای حقوق جنسی در جوامع اسلامی، در مکان‌های عمومی ایستادند و پیراهن‌هایی با عنوان «زنان مسلمان صحبت می‌کنند» به تن کردند. از جمله فعالیت این گروه آن بود که صوت‌هایی از آزار کلامی را برای رهگذران پخش می‌کردند و با تاکید بر اینکه اینگونه حرف‌ها آزار کلامی محسوب می‌شود، از آنان می‌خواستند که تجربیاتشان را بازگو کنند. همچنین پلاکاردها و شعارهایی آماده شده بود که توجه رهگذران را جلب کند.آنها از کسانی که با ماشین تردد می‌کردند می‌خواستند که اگر با آزار خیابانی مخالف هستند، بوق بزنند و به این ترتیب عده بیشتری را ترغیب می‌کردند که به سوی آنها بیایند و درباره آزار خیابانی صحبت کنند.
در همین زمان دانشجویان دانشگاه مالایا تحقیقی روی 113 نفر انجام دادند که 80 درصد آنها تجربه آزار خیابانی داشتند. در مالزی نیز همانند بسیاری از کشورهای مسلمان، با اینکه آمار خشونت جنسی وجود دارد، آماری از آزار خیابانی در دست نیست. «زینا انور» گروه خواهران مسلمان را در سال 1988 تاسیس کرد. آنها معتقدند که آموزه‌های اسلام مبتنی بر عدالت و برابری انسان‌هاست. نکته جالب توجه دیگر درباره این کمپین در مالزی آن است که آنها با الهام گرفتن از جنبش Metoo# در آمریکا تصمیــــــم گرفتند چنین فعالیتی را شکـــــل دهند. جنبش میتو در آمریکا زنان بسیاری را تشویق کرد که از آزارها، بدون شرم سخن بگویند و این موضوع بر روی فضاهای کاری بسیاری در آمریکا اثر گذاشت. این مسئله از این بعد قابل توجه است که شروع یک کمپین موثر در مقیاس محلی، تنها مختص به همان مکان باقی نمی‌ماند و این آگاهی‌بخشی می‌تواند در جوامع مختلف با الهام گرفتن از یکدیگر اتفاق بیفتد.
منبع: روزنامه اصفهان زیبا
