میترا جلیلی: تازه‌ترین گزارش سازمان عفو بین‌الملل که با همکاری یک استارتاپ انجام شده است، بر گمانه‌زنی‌های پیشین و شکایت زنان از خشونت و سوء‌استفاده‌های آنلاین علیه آنان در پلتفرم توئیتر صحه گذاشته. نتیجه این تحقیق نشان می‌دهد که زنان سیاستمدار و روزنامه‌نگار به شدت هدف حملات خشونت‌آمیز قرار دارند و به طور متوسط هر 30ثانیه یک زن سیاستمدار یا روزنامه نگار فعال در این پلتفرم مورد خشونت قرار می‌گیرد.
یک گزارش جنجالی
زنان سراسر جهان پیش از این، بارها این موضوع را عنوان کرده بودند که در توئیتر مورد آزار کلامی و سوء‌استفاده قرار گرفته و با خشونت مواجه شده‌اند؛ ولی این موضوع چندان جدی گرفته نمی‌شد تا اینکه به تازگی نگاه سازمان عفو بین‌الملل که بیشتر در زمینه آزادسازی زندانیان سیاسی در جهان فعالیت دارد به کمپانی‌های فناوری جلب شد و تصمیم گرفت میزان خشونت و سوء‌استفاده نسبت به زنان در فضای آنلاین را ارزیابی کند. پس از اتمام تحقیق، این سازمان به نوعی فضای توئیتر را درنهایت برای زنان سیاستمدار و روزنامه‌نگار سمی دانست. اما ماجرا چه بود؟ در گزارش سازمان عفو بین‌الملل که طی همکاری با استارتاپ کانادایی هوش مصنوعی و نرم افزاری Element AI انجام گرفت، مشخص شده است که روزنامه‌نگاران و سیاستمداران زن در توئیتر بیش از مردان مورد آزار و سوء‌استفاده و خشونت لفظی قرار می‌گیرند. به‌گونه‌ای که به طور متوسط هر 30ثانیه یک زن سیاستمدار یا روزنامه‌نگار فعال در این پلتفرم مورد خشونت قرار می‌گیرد.
در این مطالعه و تحقیق که طی پروژه Troll Patrol توسط سازمان عفو بین‌الملل انجام گرفت، 6هزار و 500 داوطلب از 150کشور جهان شرکت کردند. این داوطلبان به سازمان عفو بین‌الملل کمک کردند تا 288 هزار توئیت ارسال شده به 778 زن سیاستمدار و روزنامه‌نگار (454 روزنامه‌نگار و 324 سیاستمدار) در بریتانیا و ایالات متحده امریکا را غربال و توئیت‌های مسأله‌دار را اعلام کنند. البته این سازمان تنها به گزارش داوطلبان اکتفا نکرد و برای اطمینان از درستی انتخاب توئیت‌های مسأله‌دار، یک تیم فناوری در استارتاپ Element AI از الگوریتم‌های Cornebise استفاده کردند تا نتایج به دست آمده توسط داوطلبان را با روش یادگیری ماشینی مقایسه کنند. نتیجه این مقایسه از جنبه دیگری هم برای این سازمان مهم بود چرا که کمپانی‌هایی مانند فیس‌بوک و یوتیوب هم برای پرچمدار کردن محتواهای خلاف از ماشین‌های یادگیری استفاده می‌کنند، پس اگر نتیجه نشان دهد که عملکرد این ماشین‌ها درست است، می‌توان به آینده غربالگری محتوای این شبکه‌های اجتماعی، امیدوارتر بود.
نگاه نژادپرستانه توئیتر
استخراج اطلاعات در نهایت نشان داد که 7درصد یعنی 1.1میلیون توئیت ازمجموع 14.5میلیون توئیت ارسال شده به زنان، سوء‌استفاده گرایانه، خصمانه یا آسیب زننده بوده است و با توجه به رقم هر 30ثانیه یک توئیت، می‌توان گفت در طول یک سال، زنان سیاستمدار حدود 525هزار و 600دقیقه با توئیت‌های آزاردهنده مواجه می‌شوند. این گزارش، بعد دیگری هم دارد که بسیاری را متقاعد کرده توئیتر نژادپرست است. تحقیقات سازمان عفو بین‌الملل نشان می‌دهد که زنان سیاهپوست و دارای اختلاط نژاد و همچنین زنان آسیایی و لاتین 34درصد بیشتر از زنان سفیدپوست از این توئیت‌ها آسیب می‌بینند. در بین نژادهای مختلف نیز باید گفت که زنان سیاهپوست بیش از همه هدف حملات توئیتری ناشایست قرار می‌گیرند و این رقم برای آنها 84درصد بیشتر از زنان سفیدپوست است. در واقع این آمار شوکه‌کننده نشان می‌دهد که هر 10 توئیت، یک توئیت زنان سیاهپوست را نشانه گرفته که این رقم برای زنان سفیدپوست برای هر 15 زن به یک توئیت می‌رسد.
این گزارش همچنین نشان داد Dianne Abott در جریان انتخابات سال 2017 بریتانیا بیشترین توئیت‌های مسأله دار را در بین زنان دریافت کرده است. وی سیاستمدار بریتانیایی و عضو حزب کارگر و از اعضای پارلمان بریتانیاست. طبق این تحقیقات، در طول 6هفته کمپین انتخاباتی، 140هزار توئیت مسأله دار برای وی ارسال شده است. در این گزارش، گرایش سیاسی زنان سیاستمدار و روزنامه نگار که مورد خشونت آنلاین قرار گرفته‌اند نیز مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که این گروه بدون توجه به‌گرایش سیاسی‌شان مورد خشونت قرار گرفته‌اند و فرقی نمی‌کند که لیبرال یا محافظه کار هستند یا اینکه در رسانه‌های متکی به جناح چپ یا راست قلم می‌زنند. طبق این گزارش، توئیت‌های مسأله دار روزنامه نگارانی از طیف وسیعی از نشریات ازجمله گاردین، نیویورک تایمز، پینک نیوز، گالدم، دیلی میل، سان و بریتبارت را نشانه گرفته‌اند.
ضرورت شفاف‌سازی توئیتر
«ملینا مارین» مشاور ارشد تحقیقات تاکتیکی در سازمان عفو بین‌الملل با اشاره به نتایج به دست آمده از این تحقیق گفت: با کمک متخصصان تکنیکی و هزاران داوطلب، موفق شدیم بزرگ‌ترین مجموعه داده جهان را درباره سوء‌استفاده آنلاین از زنان ارائه دهیم. Troll Patrol به این معناست که ما اطلاعاتی را که زنان در طول زمان، بارها بر آن تأکید داشتند امروز در اختیار داریم. حالا دیگر می‌دانیم توئیتر محلی است که اجازه می‌دهد تا نژادپرستی، تنفر از زنان و خشونت علیه زنان در آن رشد کند و این موضوع اساساً کنترل نشده است. مارین همچنین گفت: «ما دریافتیم با وجودی که سوء‌استفاده از زنان در طیف سیاستمداران زیاد است ولی زنان رنگین پوست بیشتر تحت تأثیر هستند و زنان سیاهپوست بی‌پروا مورد هدف قرار گرفته‌اند. ناکامی توئیتر برای مقابله با این مشکل به این معنی است که در درازمدت به خاموش ماندن صداهایی که در حال حاضر هم به حاشیه رانده شده‌اند، کمک می‌کند و این اصلاً خوب نیست.»
وی ادامه داد: «سازمان عفو بین‌الملل بارها از توئیتر خواسته است تا اطلاعاتی درباره میزان سوء‌استفاده، سخنان خشونت‌آمیز و... را منتشر کند ولی تاکنون توئیتر این کار را نکرده است. این کار عملاً گستردگی موضوع را پنهان کرده و ارائه راهکارهای مؤثر برای حل این مشکل را نیز سخت‌تر می‌کند.» «کیت آلن» از اعضای سازمان عفو بین‌الملل نیز گفت: «مشخص است که سطح متناوبی از خشونت و سوء‌استفاده در توئیتر علیه زنان دیده می‌شود. فضای آنلاین برای مکالمات و تبادل نظر سیاسی و عمومی بسیار مهم است و زنان باید برای بیان عقاید خود احساس امنیت کنند و بدون ترس از هرگونه خشونت و سوء‌استفاده وارد مباحث مختلف شوند.»
البته توئیتر نیز نسبت به ادعای سازمان عفو بین‌الملل ساکت ننشسته است و در وب سایت این کمپانی آمده است: توئیتر هم با کمک آنالیز محققان و هم هوش مصنوعی، از رفتار سوء‌استفاده گرایانه ممانعت می‌کند و چنین خشونت‌هایی حتماً ردیابی می‌شود. ویجایا گید، مدیرکل حقوقی توئیتر نیز به «ان‌بی‌سی» گفت: «توئیتر متعهد است تا سلامت پلتفرم خود را تأمین کند و برای تحقق این امر تاکنون تلاش‌های فراوانی داشته است.» وی همچنین سازمان عفو بین‌الملل را زیر سؤال برده و عنوان کرده است: «مشخص نیست که این سازمان چگونه توئیت‌های تفکیک شده همچون توئیت‌های سرشار از خشونت را مطالعه کرده و از چه روش علمی استفاده کرده است. از سوی دیگر ما تاکنون چندین گزارش شفاف ارائه داده‌ایم و امیدواریم اطلاعات سازمان عفو بین‌الملل به ما کمک کند تا در این راه بهتر عمل کنیم.»
سقوط سهام توئیتر
اما این گزارش سازمان عفو بین‌الملل چه دردسرهایی برای توئیتر ایجاد خواهد کرد؟ نخستین بازتاب انتشار گزارش سازمان عفو بین‌الملل، واکنش منفی بازار به این شبکه اجتماعی و سقوط سهام آن بود؛ موضوعی که بسیاری از تحلیلگران را نسبت به این شبکه اجتماعی بسیار بدبین کرده است. یکی از مؤسساتی که درباره آینده کمپانی‌های بزرگ جهان تحلیل و گزارش ارائه می‌دهد، مؤسسه پژوهشی سیترون(Citron) است که تحلیلگران این مؤسسه معتقدند به‌دنبال انتشار گزارش سازمان عفو بین‌الملل، توئیتر در مسیر سراشیبی قرار خواهد گرفت و روزهای خوبی پیش رو ندارد. این مؤسسه، وضعیت این روزهای توئیتر را بسیار به رسوایی‌های فیس‌بوک مشابه می‌داند و تحلیلگران فعال در این مؤسسه معتقدند سرمایه‌گذاران بزرگ، امروز برای ادامه حضورشان در توئیتر تردید دارند و شاید در حمایت‌های مالی خود از این غول فناوری تجدیدنظر کنند.
