محمدکریم آسایش (عضو مجمع حق بر شهر باهمستان): در شهر و خیابان که تردد کنیم، ناگزیر با سازه‌هایی فلزی مواجه خواهیم شد که نام آن‌ها را پل عابر پیاده گذاشته‌اند. پل‌هایی که در ظاهر برای ایمنی عبور پیاده در شرایط عاملیت سرعت خودرو ساخته شده‌اند. اما این خوانش مساله از یک جانب ماجراست، اگر از سمت دیگری مساله را بخوانیم، در‌می‌یابیم که سرعت خودرو بر حرکت طبیعی انسان مقدم دانسته شده و پل عابر برای تسهیل حرکت خودرو ساخته شده است. در این خوانش حق حرکت سهل و پیوسته پیاده از او سلب شده است اما مساله به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ پل‌های عابر به دلیل ایجاد فضایی دور از دسترس و بدون امکان فرار و پناه و نظارت، به فضاهایی ناامن در شهر بدل شده‌اند که حرکت امن را قربانی ادعای حرکت ایمن کرده است. فضایی که حتی ایمنی آن فراگیر نیست و نمی‌تواند افراد دارای معلولیت جسمی و حرکتی را در بر بگیرد.
مساله به حاشیه رانده شدن حق زنان، کودکان، معلولان و سالمندان در پل عابر پیاده، عاملی شد تا مجمع حق بر شهر باهمستان طرح پرسش در این خصوص را در دستور کار قرار دهد. تئاتر شورایی «پل عابر چرا؟ وقتی خطر هست!» در مراسم جشن تهران آبان در سال 1392، در پاسخ به تبلیغات شهرداری تهران تحت عنوان «خطر چرا؟ وقتی پل عابر هست»، به نمایش درآمد و مخاطرات پل عابر برای زنان، کودکان و معلولان را به نمایش گذاشت و همچنین مشارکت شهروندان و راه‌حل‌های پیشنهادی آنان را دریافت کرد. این نخستین حرکت باهمستان در زمینه امنیت پل‌های عابر پیاده بود. اقدام بعدی پس از اطلاع از نظرسنجی شهرداری منطقه 7 تهران برای حذف یا نگه‌داشت پل عابر خیابان خواجه‌نصیر انجام شد و باهمستان توسط اطلاع‌رسانی به ساکنان محله در حذف این پل نقش ایفا کرد.
مساله پل عابر برای باهمستان فقط در شکل روگذر عابر خلاصه نمی‌شود، ما زیرگذر را نیز شکلی از سلب حق حرکت امن، ایمن، سهل و پیوسته‌ی پیاده می‌دانیم. در همین چارچوب برگزاری دو نشست در نقد و بررسی زیرگذر چهارراه ولیعصر، راه‌اندازی کمپینی برای بازگشایی نرده‌های این چهارراه، برگزاری رویداد «شهر بدون مانع» درباره معضل نرده‌های این منطقه با حضور فعالان معلولان و دوچرخه سواران در پارک دانشجو در اعتراض به این ساختار ناقض حق پیاده، در دستور اجرا قرار گرفت. نشست «حق حرکت پیاده و مساله پل‌های عابر» در بهمن 1393، طرح بحثی مشخص بود که با تمرکز بر مساله عدم دسترسی پل‌های عابر برای افراد دارای معلولیت، به خلق ایده «کمیته پیاده و دوچرخه» در شورای شهر برای پیگیری حق پیاده منجر شد. تغییرات سازنده‌ای نیز با پیگیری‌های باهمستان تحقق یافته است. مساله پل عابر در بخش‌هایی از برنامه‌های باهمستان که به صورت مستقیم این موضوع را در دستور کار نداشتند نیز مطرح شد. در دومین سال رویداد «روز شهر امن برای کودکان»، تئاتر مجسمه‌ای به عنوان گونه‌ای از تئاتر شورایی، با موضوع «ناامنی دختران در فضای شهری» اجرا شد و پل عابر به عنوان یکی از مصادیق این ناامنی مورد اشاره قرار گرفت.
دعوت به نافرمانی مدنی «نه به پل‌های عابر در خیابان‌های شهر»، بیانیه‌ای از جانب باهمستان در واکنش به انیمیشن سوریلند از مجموعه انیمشن‌های «همطویله‌ای» بود. این بیانیه تلفیقی از کنشگری در چارچوب بسیج اجتماعی و آگاه‌سازی به عنوان ابزار فعالیت بود تا تبلیغاتی را که اطاعت بنده‌وار ِشهروندان و تبدیل شدن «شهروند» صاحب حق به «شهربند» موظف را فرهنگ شهروندی قلمداد می‌کند به پرسش بکشد. تبلیغاتی که خطرات پل عابر را نمی‌بیند و می‌گوید: «خطر چرا؟ وقتی پل عابر هست»، یا نامناسب بودن پل برای سالمندان را نادیده می‌گیرد و می‌گوید: «از بزرگترهایمان بیاموزیم». تبلیغاتی که هیچ‌گاه صدای اعتراض یک معلول یا روایت زنانه از پل‌های عابر را نشنیده است، یا فرزندی که مجبور است مسیر مدرسه را از پل عابر بگذراند ندیده است و یا پدربزرگ و مادربزرگی که تنها مشغولیت روزانه او در شهر خرید از میدان تره‌بار آن طرف پل است را در نظر نگرفته است. در این شکل از تبلیغ به این پرسش فکر نشده که پیاده چرا برای عبور از یک خیابان شهری باید سطح خیابان را ترک کند؟ هیچ‌گاه سوال نشده است که چرا در این شهر ماشین به انسان اولویت دارد؟
در نهایت باهمستان پس از طرح مساله، آگاه‌سازی و بسیج اجتماعی برای مساله پل عابر، در چارچوب کنشگری حقوقی اقدام به تدوین «پیش‌نویس طرح بازنگری گذرگاه‌های عابر پیاده» و طرح فوریتی «دسترس‌پذیری گذرگاه‌های شهری» کرد. تحقق حق حرکت امن، ایمن، سهل و پیوسته پیاده در خیابان‌های شهری و تأمین امنیت تردد شهروندان برای عبور از گذرگاه‌های غیرهمسطح بزرگراهی از اقدامات پیوسته باهمستان است تا دوگانه کاذب حرکت امن یا حرکت ایمن پایان یابد و امنیت ساکنان شهر به ویژه زنان و کودکان به بهانه درآمدزایی به فروش نرود.
.jpg)
