دیدبان آزار

روایاتی از سرکوب دانشجویان

#از_حراست_بگو

بازگشایی مجدد دانشگاه‌ها برای دانشجویان به همان اندازه که خبر از پایان کرونا می‌داد، آغاز رفتارها و رویه سرکوبگرایانه حراست دانشگاه‌ها را هم برایشان رقم زد. فشاری که سبب شد تنها پس از گذشت دو ماه از بازگشایی دانشگاه‌ها، به جز تجمعاتی که در هفته‌های اخیر و در دانشگاه‌های مختلف علیه رفتارهای کنترل‌گرایانه حراست برگزار شده بود، دانشجویان دست به حرکتی جمعی در شبکه‌های اجتماعی بزنند. آن‌ها، ساعت 9 بیستم خرداد در طوفانی توئیتری و با هشتگ‌های «از حراست بگو» و «حراست بازوی سرکوب» از فشاری بگویند که حراست و کمیته‌های انضباطی به عنوان نهادی امنیتی در دانشگاه‌ها، زیست دانشجویی را به شدت مختل کرده است. از طرفی احضار، بازداشت، کمیته انضباطی، ضرب‌و‌شتم دانشجویان و فشار بر فعالین دانشجویی و از طرف دیگر، دخالت هر روزه حراست در زندگی شخصی دانشجویان و پوشش زنان دانشجو و محدودیت‌های شدید در خوابگاه‌های دخترانه درون‌مایه اصلی این طوفان توییتری بود.

 

در پوشش رفتار و حتی خصوصی‌ترین امور زندگی هر دانشجو دخالت می‌کنند

جمعی از دانشجویان سراسر کشور پیش‌تر بیانیه‌ای نیز صادر کرده و این رویه سرکوب‌گرایانه از سوی حراست دانشگاه را به شدت محکوم کرده بودند. بیانیه‌ای که بازهم بر لزوم استقلال دانشگاه و همچنین استقلال فردی دانشجویان در زندگی شخصی آن‌ها تاکید داشت. در بخشی از این بیانیه آمده بود: «رفتاری که از اراده‌ای سلطه‌گرایانه نشئت می‌گیرد و دانشجویان را در تمامی ساحت‌ها و سبک زندگی تحت کنترل خود و در قالب‌های از پیش تعیین‌شده می‌خواهد. در پوشش رفتار و حتی خصوصی‌ترین امور زندگی هر دانشجو دخالت می‌کنند تا زندگی ما، آن شکلی باشد که می‌خواهند.»

در این بیانیه با توجه به فشارهای مضاعفی که زنان دانشجو متحمل می‌شوند آمده است: «ما شاهد حذف زنان در جامعه و در تصمیمات حاکمیت به‌واسطه تفکیک جنسیتی و اعمال سیاست‌های مردسالارانه هستیم‌‌، این سیاست‌ها از خیابان تا دانشگاه و محل‌کار به دنبال حذف زنان بوده تا بسیاری‌ها از امکان‌ها را از آن‌ها سلب کند و در دانشگاه‌ها نیز با تفکیک امکانات علمی، پژوهشی، رفاهی و ورزشی و دخالت در پوشش و زندگی، نیمی از جمعیت دانشجویان را از ارتقا و پیشرفت محروم ساخته‌ است. متاسفانه خوابگاه دانشگاهی امروز بیشتر تبدیل به اردوگاهی گشته است که حقوق ابتدایی هر انسانی در آن نقض می‌شود. همانطور که بارها دانشجویان فریاد زدند خوابگاه‌ها در حقیقت، بندی از زندان شده‌اند تا کنترل هرچه بیشتر خود را بر روی بدن و فکر دانشجویان به خصوص دانشجویان دختر اعمال کرده و حقوق شهروندیشان را به ارتجاعی‌ترین شیوه ممکن نقض می‌کنند. قفل کردن درب خوابگاه بر روی دانشجویان و تعیین ساعت‌های ورود و خروج تنها بخشی از مقررات اردوگاهی در خوابگاه است.» 

 

بیشتر بخوانید:

حراست! بترسید! ما همه با هم هستیم

امضا گرفتن از همسرم برای اجازه خوابگاه از تحقیرآمیزترین لحظات زندگی‌ام بود

 

 

حراست به وضوح گستاخ‌تر از قبل شده است

نگاهی به روایات در فضای توئیتر به خوبی نشان می‌دهد که زندگی روزمره دانشجویان در ماه‌های اخیر تا چه اندازه تحت تاثیر این رفتارهای سلطه‌گرایانه قرار گرفته است.. «ساغر» به همین دو ماه در دانشگاه علامه اشاره کرده و نوشته است: «‏تو این دو ماهی که دانشگاه حضوری شده، بارها دیدم که اگه پوشش دانشجوها مطابق سلیقه حراست نباشه به راحتی به خودشون اجازه میدن جلو ورود دانشجو به دانشگاه را بگیرند.» امیررضا دوزنده هم نوشته است: «در همین چند روز که کمیته صیانت از عفاف و حجاب در دانشگاه ها آیین‌نامه‌ جدید صادر کرده،  تعداد زیادی از دانشجویان راهشون به دفتر حراست افتاده و کارت دانشجویشون توسط حراست گرفته شده.»

«صبا» هم به تجربه خودش از دانشگاه شریف پرداخته است که حراست چگونه در شخصی‌ترین امور دانشجویان دخالت می‌کند: «توی گزارش رفتارهای حراست شریف بعد از بازگشایی مواردی بود که حراست از دانشجو پرسیده که این ماشین کی بود ازش پیاده شدی؟ حراست به وضوح گستاخ‌تر از قبل شده، توی موارد بیشتری دخالت می‌کنه و این مسئله‌ای نیست که دانشجو بیشتر از این باهاش کنار بیاد.»

او همچنین یکی از بندهای دستورالعمل‌های خوابگاه دختران را نقد کرده و نوشته است: «دختر مجرد بالای ۱۸ سال برای خروج از کشور احتیاجی به اذن پدر یا مقام قضایی نداره. اما دختر مجرد بالای ۱۸ سال برای خروج از خوابگاه ساعت ۹ شب به بعد به اجازه‌ حراست خوابگاه و پدر احتیاج داره.» حدیث بیرانوند فعال دانشجویی نیز با انتشار اسکرینی از یک چت از زندان شدن خوابگاه برای دختران نوشته است: «خوابگاه دخترانه نه یه بندی از زندان، که خودش یه زندان جدیده!» محتوای تصویر توِییت حدیث چنین بود: «حراست نزدیک ولنتاین و مناسبت‌های اینجوری نزدیک خوابگاه وایمیسته تا بچه‌هایی که با کادو میان و میرن رو به قول خودشون شناسایی کنه.» 

تذکرات حراست نسبت به حجاب و دخالت‌هایش در پوشش خود به تنهایی مصداقی از آزار جنسیتی است. رفتارهایی که عزت انسانی دانشجویان را نشانه گرفته و در حال پیشروی است. اما گاهی این آزارها ماهیت جنسی هم پیدا می‌کنند. یکی از کاربران توئیتر با نام «سخیل» نوشته است: «من یادم میاد یک حراست مرد توی دانشگاه داشتیم هرچی دختر لاغر از جلوش رد می‌شد به نیم‌تنه پایینش نگاه می‌کرد و چشمشو برنمی‌داشت تا زمانی که رد بشه و اگر لازم شد گیر بده، احتمالا بخاطر اینکه بهتر ببینه!»

 

برخوردها کاملا سلیقه‌ای است

کاربر دیگری نیز به جدیدترین تجربه اش با حراست خوابگاه پرداخته است. او که داشجوی شریف است می خواسته دوست دیگرش را در خوابگاه مهمان کند که با برخورد تند ماموران حراست و فرد دیگری که حتی مشخص نبود چه کسی است روبرو می شود: «با دو نفر از دوستان خواستیم بریم دانشگاه که کارهامون رو انجام بدیم و با علمِ به این‌که حراست سخت‌گیرتر شده، دیگه ماکسِ چیزی که می‌تونست رو پوشید. از در انرژی خواستیم وارد بشیم و مهمانش کنیم بیاد داخل. چون دانشجوی شریف نبود دوست‌مون، داخل اتاق حراست رفتیم و خانمی که توی دفتر حراست بود نذاشت مهمان بشه و عملاً گفت برید بیرون از دانشگاه. رفتم که صحبت کنم باهاش و خواستم که حدود دقیق پوشش دخترا رو بگه اما هیچ چیزی در دست نداشت و ندارن و برخورد، کاملاً سلیقه‌ای رخ می‌ده.»

ادامه این گفتگوی تند به تهدید و آزارهای کلامی از سوی حراست نیز ختم می شود: «نکته‌ بسیار زشت و نگران‌کننده از این‌جا به‌بعد رخ داد. یه فردی که لباس حراست هم نداشت، با هل دادن سعی کرد من رو از دانشگاه بندازه بیرون و خب حق هم‌چین کاری رو برای منی که دانشجوی دانشگاه هستم هنوز و کارت هم باهامه نداره و بدتر که هویتش هم معلوم نبود که حداقل متقاعد بشم حراسته! از همون‌جا رفتارهای دون‌شأن دانشجو از طرف حراست شروع شد و با داد و فریاد، استفاده از دست و نزدیک‌شدن به صورت و متأسفانه با گفتن این عبارت که «اگه این لباس تنم نبود بهت نشون می‌دادم چی کار می‌کنم.»، خیییلی راحت تهدید به برخورد فیزیکی می‌کرد و هر چی می‌گفتیم که حق نداره هل بده یا ‏از دستش استفاده کنه، رفتارهای زشت‌تری رو رقم می‌زد. کار به‌جایی رسیده‌ بود که از جاهای مختلف هم حراست اومده بود توی همون یه نقطه! تنها مطالبه‌ من که 90 درصد جملاتم بود، نشون دادن حدود دقیقِ پوشش بود که هیچ چیزی (جز یک خطِ رعایت شئونات اسلامی واجب است!) برای ارائه نداشتن.»

 

تا آخرین نفر از دانشگاه مستقل دفاع می‌کنیم

‏با این وجود اما دانشجویان از مقاومت دانشگاه می نویسند. اینکه چنین برخوردهایی نمی تواند ساحت دانشگاه را تضعیف کند. هستی امیری، فعال دانشجویی که به تازگی نیز با حکم زندان نیز روبرو شده نوشته است: «حضور هر نیروی امنیتی و شبه‌امنیتی در قامت حراست، استاد، دانشجو، مسئول، کارمند و مدیر در دانشگاه محکوم است. پس از بازگشایی دانشگاه هر فعالیتی با احضار و تماس مواجه شده‌است. اما بله! ما تا آخرین نفر از دانشگاه مستقل دفاع می‌کنیم و علیه سلطه‌ حاکم ایستاده‌‌ایم.» 

طنین عصفوری، دیگر فعال دانشجویی نیز با اشاره به بیانیه‌ منتشر شده نیز عنوان کرد: «ما به عنوان جمعی از دانشجویان سراسر کشور اعلام می‌کنیم که در برابر سیاست‌ها و اراده‌ سلطه‌گرایانه‌ حاکم مقاومت خواهیم کرد و تا بهتر شدن شرایط و آزادی نهاد دانشگاه تلاش خود را ادامه می‌دهیم.» مهدی رجبی هم می نویسد که با وجود تمامی این رفتارها، دانشگاه پادگان نیست: «‏دخالت در مسائل شخصی دانشجویان، احضار به کمیته‌های انضباطی و رفتارهای خشونت‌آمیز از جمله ضرب‌وشتم و گروگانگیری بخشی از اقدامات نهاد حراست پس از بازگشایی دانشگاه است. اقداماتی که در کنار فشارهای نهاد امنیتی می‌خواهد دانشگاه را مطیع کند؛ اما دانشگاه پادگان نیست.»

امضاکنندگان بیانیه در انتها با صراحت اعلام کرده‌اند که در مقابل این رفتارها ایستادگی خواهند کرد: «امروز اما لازم می‌دانیم تا بار دیگر به برخی از حقوق دانشجویان تاکید کرده و اعلام کنیم از دانشگاه به عنوان سنگر آزادی و عدالت محافظت خواهیم کرد. ما به عنوان جمعی از دانشجویان سراسر کشور اعلام می‌کنیم که مقاومت خواهیم کرد و به هیچ‌وجه شرایط موجود را نخواهیم پذیرفت. همچین از تمام همکلاسی‌ها، معلمان و هم‌قطاران خود می‌خواهیم تا آزادی دانشگاه مقابل سیاست‌های اقتدارگرایانه مقاومت کرده و با مطالبه‌گری روز افزون خود مانع حمله اقتدارگرایانه به ساحت دانشگاه شوند‌.»

مطالب مرتبط