دیدبان آزار: یک نفر از هر سه زن در سراسر دنیا اقدام به برداشتن غیرتوافقی کاندوم حین رابطه جنسی را تجربه کرده‌اند. علی‌رغم بالا بودن درصد افرادی که چنین خشونتی را تجربه کرده‌اند، این اصطلاحی است که به تازگی وارد ادبیات عمومی و دادگاه‌ها شده است. «الیزابت لی»، رهبر اپوزیسیون لیبرال استرالیا می‌گوید: «به طور خلاصه، برداشتن کاندوم حین سکس کاری گیج‌کننده، خشونت‌آمیز و اشتباه است. اما افرادی که چنین خشونتی را تجربه کرده‌اند حتی نمی‌دانستند که اسمی برای این رفتار وجود دارد چه برسد به این که متوجه باشند که این کار عملا رضایت آن‌ها را نقض کرده است.»
«مونیکا تن»، در سال 2015 این عمل را نوعی تجاوز تعبیر کرد. دو سال بعد، «الکساندرا برادسکی» وکیل حقوق مدنی آمریکا، در مجله حقوق و جنسیت از واژه «برداشتن غیرتوافقی کاندوم»[i] به جای معادل محاوره‌ای آن یعنی «مخفی‌کاری»[ii] در فضای آکادمیک استفاده کرد.[iii] در همان سال، هم مجرمان و هم بازماندگان این رفتار، «داستان‌های مخفی‌کاری» خود را با پادکست Triple J’s Hack درمیان گذاشتند.
هم اکنون این رفتار به شکل آشکار در سریال «من می‌توانم نابودت کنم»[iv] ساخته «میشلا کول» به تصویر کشیده شده است. همچنین با صدور اولین حکم قضایی حبس برای مجرم پرونده‌ای با این عنوان در هفته گذشته در نیوزیلند، موج فزاینده‌ای از شاکیان پرونده‌های مربوط به اقدام به درآوردن کاندوم بدون توافق به دادگاه‌های قضایی در سراسر دنیا مراجعه کرده‌اند. یکی از نتایج چنین اتفاقی این است که اقدام به درآوردن غیرتوافقی کاندوم، به تدریج وارد گفتمان عمومی پیرامون مسئله رضایت می‌شود.
در حال حاضر لی، طرح پیشنهادی لیبرال‌های کانبرا را به مجلس قانون‌گذاری ACT می‌برد و به این مجلس فشار می‌آورد تا در قانون رضایت تغییر ایجاد کنند و این عمل را جرم‌انگاری کنند. او توضیح می‌دهد: «رابطه جنسی بدون رضایت، تعرض جنسی است و تعرض یک جرم است. بنابراین درآوردن کاندوم بدون رضایت هم در ذات خود، یک نوع تجاوز است.» او توضیح می‌دهد پیش‌نویس لایحه‌اش تضمین می‌کند که به موجب قانون، درآوردن کاندوم بدون توافق، به عنوان یکی از مصادیق بی‌اعتبارکننده رضایت در نظر گرفته شود.
لی همچنین در بحبوحه بالا گرفتن بحث و جدل‌ها در پی اتهامات مستمر آزار و سوءرفتار جنسی در پارلمان استرالیا می‌گوید: «عدم قطعیت و نقص در شفافیت در قانون‌گذاری فعلی در مورد مسئله تجاوز، موجب می‌شود آن چه که در نگاه عموم مردم رفتار غیر قابل قبول محسوب می‌شود عینا در قانون انعکاس پیدا نکند. هم اکنون باید به این مسئله رسیدگی شود.»
بیشتر بخوانید:
ترند آزاردهنده سکس
دکتر «بیانکا فایلبورن»، پژوهشگر خشونت جنسی از دانشگاه ملبورن با این نظر موافق است. او می‌گوید: «این عدم شفافیت حقوقی و اجتماعی پیرامون خود این رفتار است که اسطوره‌ها و فریبکاری‌های مربوط به خشونت جنسی را تقویت می‌کند. به طور مثال وقتی به پرونده «جولیان آسانژ» نگاه کنید، می‌بینید که رفتارهایی که به آن متهم شده به طور گسترده نادیده گرفته شده است.»
فایلبورن می‌گوید که با متوقف شدن پیگیری پرونده آسانژ توسط مقامات سوئدی در سال 2019، با اتهامات او مبنی بر اقدام به درآوردن غیرتوافقی کاندوم مانند یک جوک برخورد شده است. این برخوردها ناشی از این باور است که تجاوز واقعی حتما باید شامل خشونت، اعمال زور و فشار شدید و اجبار باشد و نه زیر پا گذاشتن رضایت در یک رابطه جنسی. افرادی که «بریتنی هیگینز» (زنی که ادعاهایی علیه یکی از کارمندان پارلمان استرالیا مطرح کرد) را مورد انتقاد قرار دادند هم، چنین قضاوتی داشتند و گفتند که او فقط از سر پشیمانی از یک رابطه جنسی از روی مستی، این حرف‌ها را زده است. منطقی مشترک میان این دست قضاوت‌ها وجود دارد.»
فایلبورن ادامه می‌دهد: «به زبان ساده این حرف‌ها تقلیل دادن تجربه بازمانده خشونت جنسی است. این طرز فکر، نه تنها نگرانی‌های فوریتی در مورد وضعیت سلامت جنسی بازمانده یا احتمال بارداری ناخواسته برای او را نادیده می‌گیرد، بلکه به خودی خود ناقض حقوق بازمانده است. همانطور که هرگونه خشونت جنسی حقوق بازمانده را زیر پا می‌گذارد. این باورها، خودمختاری و کنترل فرد بر بدنش را از بین می‌برد. از این رو، وقتی من استدلال برخی مرتکبان این رفتار را می‌شنوم که به سادگی ادعا می‌کنند که دلیل کارشان این است که از سکس بدون کاندوم بیشتر لذت می‌برند، به آن‌ها مشکوک می‌شوم.»
توضیح فایلبورن در مورد ذهنیت یک مجرم، دقیقا مصداق همان چیزی است که یک مخاطب ناشناس در سال 2017 در برنامه Triple J’s Hack مطرح کرد: این مخاطب با نام مستعار با خونسردی اعتراف کرد که بیشتر مواقع این کار را به خاطر لذت بیشتر انجام می‌دهد. او همچنین گفت که فکر نمی‌کند به خاطر چنین کاری باید از قانون وکیل بترسد. چرا که از نظر او چنین رفتاری نقض قانون نبوده است. وقتی که از این مخاطب سوال شد که آیا بیشتر حلقه‌های اطراف او هم با این عقیده هم‌نظر هستند او پاسخ داد: «بله، به نظر من همینطور است.»
فایلبورن می‌گوید: «در نهایت من فکر می‌کنم که ریشه این ماجرا به این فهم برمی‌گردد که کسانی که مرتکب این عمل می‌شوند، احساس می‌کنند که قدرت و حق انجام کاری که دوست دارند و به آن‌ها احساس لذت می‌دهد، را فازغ از دیدگاه و احساس یک انسان دیگر، دارند. اما متاسفانه، اقلیت قابل‌توجهی به این کژفهمی‌ها درباره خشونت جنسی باور دارند و وقتی که چنین افرادی به هم برمی‌خوررند، باورهای یکدیگر را تایید می‌کنند.»
به گفته «نادیا بوکودی»، روزنامه‌نگار مسائل مربوط به سکس، این ذهنیت هنگامی که با فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی بازتاب پیدا می‌کند، تبدیل به یک «ترند نگران‌کننده سکس» می‌شود.
جزئی از فرهنگ گسترده‌تر تجاوز
در میم‌هایی که در صفحات خصوصی اینستاگرام با صدها هزار دنبال‌کننده هم‌رسانی می‌شوند از چنین عباراتی استفاده می‌شود: «وقتی کاندوم را برمی‌دارید و او نمی‌فهمد» یا «وقتی او فکر می‌کند سکس محافظت‌شده دارید ولی شما بدون کاندوم دخول می‌کنید.» ویدئوهایی با همین مضمون که در شبکه اجتماعی تیک‌تاک توسط کاربران مرد جوان هم‌رسانی می‌شد و بعد از مدتی پاک شد نیز حاوی چنین عباراتی بود: «سکسی که او را پشیمان کند، تجاوز واقعی نیست.»
چنین رتوریک مسئله‌‌داری ممکن است در ابتدا بی‌اهمیت جلوه کند، اما در واقع همان ذهنیت مشکل‌ساز را (که پیش از این از آن حرف زدیم) در مقیاس بزرگتر ترندهای فضای مجای بازتاب می‌دهد. یکی از نمونه‌های شرم‌آور از چنین ذهنیتی، روز جهانی تجاوز بود که در آن شش مرد با درست کردن یک ویدئو در تیک‌تاک، بینندگان را تشویق به تجاوز در روز 24 آوریل کردند (همزمان با ماه آگاهی‌بخشی نسبت به تجاوز در تقویم آمریکا).
با این وجود که پست اصلی از این شبکه اجتماعی حذف شد بیش از 30 میلیون پست با هشتگ #April24 در حمایت یا شوخی با این پست توسط کاربران دیگر منتشر شد. فایلبورن می‌گوید: «وجود چنین ترندهایی تنها این ایده را تقویت می‌کند که خشونت جنسی یک امر طبیعی است یا امری است که می‌توان به آن خندید و آن را کوچک جلوه داد. این‌ها بخشی از فرهنگ گسترده‌تر خشونت جنسی را شکل می‌دهد که حضور تقلیل‌دهندگان، بهانه‌جویان و مجرمان را امکان‌پذیر می‌کند.»
دکتر «رزی لتیمر»، پژوهشگر ارشد در مطالعه‌ای در دانشگاه مانش نشان داد یک نفر از هر سه زن و یک نفر از هر پنج مرد در سراسر دنیا تجربه خشونت‌آمیز اقدام به برداشتن غیرتوافقی کاندوم حین رابطه جنسی را داشته‌اند. لتیمر خاطر نشان می‌کند که این گفتمان شبکه‌های اجتماعی، ذهنیت بازماندگان را نیز رها نمی‌کند. لتیمر می‌گوید: «اگرچه از میان کسانی که از آن‌ها نظرسنجی کرده‌ایم، بیش از 60 درصد پاسخ‌دهندگان درآوردن کاندوم بدون توافق را مصداق تعرض جنسی می‌دانستند، اما از میان کسانی که خود این نوع خشونت را تجربه کرده بودند به طور قابل توجهی، تعداد کمتری آن را به عنوان تعرض جنسی در نظر می‌گرفتند.»
او باور دارد که این ذهنیت تا حدودی مدیون این است که «درآوردن کاندوم بدون توافق هنوز طبق قانون مصداق تعرض جنسی حساب نمی‌شود. با نگاه کردن به نظرسنجی ملی ایالات متحده در خصوص بزه‌دیدگی جنایی یا سایر ادبیات و مطالعاتی که روایات بازماندگان زن را بررسی می‌کند، می‌بینید که بازماندگان سعی دارند بهانه‌ها و توجیهاتی ارائه کنند که خود را به مثابه قربانی و شریکشان را به عنوان متعرض جنسی تلقی نکنند.»
رفتاری شنیع، غیرقابل‌قبول و مصداق یک جرم
لی معتقد است که این نگرش‌های مخدوش، پسرانی که در فضای مجازی برای یکدیگر کف و هورا می‌کشند و نگرش بازماندگانی که به طور مداوم روایت غالب را در ذهن خود بازآفرینی می‌کنند، شاهدی بر این است که «چرا تا این حد اهمیت دارد که ما این گفتگوها را در یک فضای گشوده و بی‌پرده مطرح کنیم.»
ریشه همه این‌ها در کژفهمی‌ها، سوءاستفاده از جایگاه قدرت و عدم شفافیت اجتماعی و حقوقی است. اما با این وجود، سیاستمدارانی مانند لی هنوز به آینده امیدوارند. او می‌گوید: «پیگرد قانونی پرونده اخیر در «ولینگتون» نیوزیلند، علیه مجرمی که مرتکب درآوردن کاندوم بدون رضایت شده است، رخداد مهمی است. زیرا چنین اتفاقی در استرالیا بی‌سابقه است. بنابراین ما این را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم که حکمی از دادگاه قضایی ببینیم که با صراحت به این واقعیت اذعان کند که درآوردن کاندوم بدون توافق، رضایت را باطل می‌کند. و امیدواریم که این اتفاق بر تغییر قوانین در سراسر استرالیا تاثیرگذار باشد.»
او اما همزمان این موضوع را تصدیق می‌کند که اصلاح قانون، غایت و نقطه پایان این تلاش‌ها نیست: «تمایلی برای گفتگوی صریح و عمومی درباره مبحث رضایت جنسی وجود ندارد و این وضعیت باید تغییر کند؛ با تلاشی همه جانبه توسط سازمان‌های مدنی، سیاست‌گذاران، قانون‌گذاران، مجریان قانون و مربیان. ما گام‌های مهمی در جهت افزایش آگاهی عمومی درباره این رفتار برمی‌داریم. در جهت این که مردم بدانند که این رفتار شنیع، غیرقابل پذیرش و مصداق یک جرم است. من فکر می‌کنم که ما در زمانه خوبی برای قلقلک دادن چارچوب‌های ذهنی مردم درباره این موضوع هستیم و اجازه نخواهیم داد تا اذهان عمومی از آن غافل شوند.»
نویسنده: رفقا توما
برگردان: آریاناز گلرخ
منبع: The Guardian
[i] Non-consensual condom removal
[ii] Stealthing
[iii] https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2954726
[iv] I May Destroy You
 - Copy 2.jpg&width=72&height=72)
