دیدبان آزار

مصائب فوتبالیست‌های زن افغانستانی

از بازی در خیابان تا حضور در ورزشگاه

فریبا پژوه:‌ «زنان و طبقه اناث را به چشم حقارت می بینند... فدراسیون فوتبال، عزت لازم را برای یک بانو ندارد... در طول مسیر از گزند حرف و دست‌درازی مردان در امان نیستیم». این تنها گوشه‌ای از سخنان برخی از اعضای سابق و کنونی تیم ملی فوتبال زنان افغانستان است. در پس هر کدام از این گلایه‌ها مسایل عمیق‌تری وجود دارد که زنان ورزشکار افغان، به دلایل قوانین سنتی و اسلامی سختگیرانه حاکم بر فضای اجتماعی افغانستان کمتر به آن می‌پردازند.

در کنج کوچه‌‌پس‌کوچه‌های خاکی محله «مرادخانی» کابل و به دور ازنگاه مردان، دختران علاقه‌مند به فوتبال زیر نظر مدینه عزیزی، عضو سابق تیم ملی فوتبال زنان افغانستان تمرین می‌کنند و آرزوهای بزرگی در سر دارند. هرچند این دختران جوان موانع بزرگی را برای تمرین فوتبال از سر راه برداشته‌اند اما نگرانی اصلی آن‌ها اذیت و آزار سیستماتیک علیه زنان در ورزش افغانستان است.

مدینه عزیزی، عضو سابق تیم ملی فوتبال زنان افغانستان که بیش از چهار سال در این تیم توپ زده و بهترین گل‌زن این تیم هم بوده است، از جمله زنانی فوتبالیستی است که معتقد است فدراسیون فوتبال افغانستان «احترام» لازم را برای زنان مهیا نکرده است. مدینه که حالا یک سال است از تیم ملی فوتبال زنان جدا شده است می‌گوید: «من به صورت غیرعادلانه از تیم ملی اخراج شدم ولی کوتاه نیامدم و این مساله را پیگیری کردم. اما متاسفانه من به دلیل همین پیگیری‌ها و دفاع از حقوق خود، مورد تهمت‌های غیراخلاقی قرار گرفتم.»

به گفته مدینه در یکسال گذشته لیستی ۹ نفره از برخی از اعضای تیم ملی زنان فوتبالیست تهیه شد و همه آن لیست ۹ نفره از تیم خط خوردند و علت اصلی این مساله جواب رد این زنان به درخواست‌های غیراخلاقی معدودی از مردان در فدراسیون فوتبال افغانستان بوده است. او می‌گوید: «فضا از این قرار است که اگر به برخی درخواست‌ها جواب رد بدهی، فضا را چنان برایت سخت خواهند کرد و بهانه تراشی‌ها شروع خواهد شد که خود به خود زمینه فعالیت در تیم ملی برایت باقی نمی ماند.»

مدینه که همراه با برادران و دوستان برادرش در کوچه‌های تهران فوتبال بازی کرده، بر این باور است که اراده‌ای جدی برای تقویت ورزش حرفه‌ای زنان در افغانستان وجود ندارد. هر چند فدراسیون فوتبال افغانستان این اتهامات را به شدت رد کرده و گفته است که افراد سودجو در پشت این اتهامات قرار دارند و فدراسیون اعاده حیثیت خواهد کرد اما پس از اینکه فیفا، دادستان کل و محمد اشرف غنی، رییس‌جمهور افغانستان به این مساله ورود کرده‌اند، این مساله ابعاد جدید و جدی‌تری به خود گرفته است.

 

مردم دخترانی را که ورزش می‌کنند به چشم حقارت می‌بینند

نیلاب محمدی عضو جوان تیم ملی زنان افغانستان را در زمین تمرین این تیم در فدراسیون فوتبال افغانستان ملاقات کردم. او چهار سال است که در تیم ملی توپ می‌زند و می‌گوید که فوتبال یک بازی اجتماعی است که می‌تواند همه افراد از هر گروه سنی و قوم را دور هم جمع کند و برخی مسایل قومی در افغانستان را به حاشیه براند.

او با اشاره به مشکلات و ناامنی‌های اجتماعی برای زنان ورزشکار در افغانستان می‌گوید: «کشور ما سنتی است و مردم دخترانی را که ورزش می‌کنند به چشم حقارت می‌بینند. آن‌ها معتقدند ورزش برای زنان لازم نیست. زندگی برای ما آسان نیست و من تصمیم گرفتم با کسانی که به ما با دیده تحقیر نگاه می‌کنند مبارزه کنم. ما در قرن ۲۱ هستیم و دیگر نمی‌خواهیم در زیرچادری زندگی کنیم.»

هرچند افغانستان همچنان ساختار سنتی فرهنگی خود را حفظ کرده اما نمی‌توان از برخی منافذ تنفسی فرهنگی که بعد از سقوط طالبان در این کشور به وجود آمده چشم‌پوشی کرد. اینکه به لحاظ قانونی زنان اجازه ورود به ورزشگاه‌ها را دارند یکی از آن موارد است. این امتیازی است که زنان در کشورهای همسایه افغانستان همچنان از آن محروم هستند و برای به دست آوردن این حق مسلم، تلاش می کنند.

با این همه مساله اصلی برای زنان ورزشکار و اعضای تیم ملی فوتبال زنان افغانستان همچنان امنیت در ابعاد متفاوت آن است. علی جواد عطایی سرمربی تیم ملی زنان افغاستان هم در این باره می‌گوید: «دختران من در تیم ملی فوتبال، به سختی خانواده‌های خود را برای تمرین فوتبال قانع کرده‌اند. آنها در رفت‌وآمد مورد آزار و اذیت خیابانی قرار می‌گیرند. حتی ما نمی‌دانیم وقتی صبح ازخانه بر می‌آییم آیا شب به خانه‌هایمان باز می‌گردیم یا نه.»

 

منبع: یورو نیوز فارسی

مطالب مرتبط