نسیم نوید مقدم: چندی پیش ویدئویی در صفحات مجازی دست به دست شد که حکایت از سیلی خوردن زن 22 ساله فرانسوی از سوی مردی در یکی از خیابان‌های شمال شرقی پاریس داشت. در این ویدئوی بسیار کوتاه در ابتدا مردی به «ماری لاگر» نزدیک می‌شود، به او متلک می‌اندازد و از کنارش می‌گذرد. ماری اما سکوت نمی‌کند و  به او می‌گوید دهانت را ببند! و همین موضوع باعث می‌شود مرد آزارگر به سمت ماری برود و به او سیلی بزند.

این ماجرا توسط دوربین کافه‌ای که ماری در حال گذر از کنارش بوده، ضبط می‌شود و بعد او تصمیم می‌گیرد که کلیپ سیلی خوردنش را در فضای مجازی منتشر ‌کند. بعد از انتشار این کلیپ دیگران به او می‌پیوندند، کاربران روایت‌های خود را نقل می‌کنند، مسئولان مهم با عصبانیت به این اتفاق واکنش نشان می‌دهند و بار دیگر مسئله‌ی آزار خیابانی در فرانسه، پررنگ می‌شود. در نهایت روز ۴ اکتبر ۲۰۱۸ یعنی به فاصله حدودا ۴ ماه، مرد آزارگر به اتهام آزار جنسی و اعمال خشونت به ۶ ماه حبس تعلیقی، پرداخت ۲۳۰۰ دلار جریمه نقدی، گذراندن دوره روان درمانی و شرکت در دوره‌های آموزشی در زمینه خشونت مبتنی بر جنسیت محکوم شد. 

مدتی بعد از انتشار این ویدئو به سراغ «ماری لاگر» رفتیم و با او گفت‌وگویی از طریق ایمیل انجام دادیم. او در این‌ گفت‌وگو علاوه بر روایت آن روزی که از آن مرد سیلی خورد، از گسترده بودن آزار و اذیت‌ها علیه زنان در خیابان‌های فرانسه می‌گوید؛ او همچنین با بیان اینکه سرکوب سیستماتیک مردان نسبت به زنان در مورد این آزارها یک مشکل اجتماعی است، آموزش در این زمینه را راهی موثرتر از مجازات می‌داند و معتقد است باید به پسران جوان در مورد احترام، برابری جنسیتی، کلیشه‌های جنسیتی، رضایت و سایر موضوعات مهم آموزش دهیم.

در ادامه متن گفت‌وگوی «دیده‌بان آزار» با ماری لاگر را می‌خوانید؛

*ماه گذشته ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌داد شما توسط یک رهگذر دیگر سیلی خوردید؛ ویدئو بازخوردهای متفاوتی داشت، برخی از مردم شما را ستایش کردند و برخی از آن‌ها درخواست مجازات شدن متهم را داشتند. درست لحظه‌ای که به صورتتان ضربه خورد چه حسی داشتید؟ چه چیزی از ذهنتان عبور کرد؟

اول از همه وقتی من از کنار آن مرد رد می‌شدم، او شروع به ایجاد صداهای جنسی کرد و زبانش را به نشانه بی‌احترامی و تحقیر بیرون آورد. این نوع از آزار جنسی اغلب در خیابان‌ها اتفاق می‌افتد. من حتی در پاریس و حتی طی مسافرت‌های خارج هم این اتفاق را تجربه کرده‌ام.
من به نشانه اعتراض به او گفتم «خفه شو»! اما فکر نمی‌کردم که او بشنود. وقتی که صدای من را شنید خیلی عصبانی شد و یک زیرسیگاری به طرف من پرتاب کرد که به سرم اصابت نکرد اما من را به شدت عصبانی کرد و به او فحش دادم. سپس او برگشت و به صورت من سیلی زد تا «به من یک درس بدهد!»
در این لحظه من از فرط عصبانیت به جنون رسیده بودم، داشتم به تمام دفعاتی که توسط مردان در خیابان مورد آزار و مزاحمت قرار گرفته بودم و هیچ چیز نمی‌توانستم بگویم و به تمام داستان‌هایی که دوستانم در رابطه با آزار جنسی یا تجاوز برایم گفته بودند، فکر می‌کردم. آدرنالین از رگ‌هایم به سرعت در حال عبور بود و آماده بودم تا با آرامش جلوی ضربه‌اش را بگیرم، به جای اینکه به پایین نگاه کنم، فرار کنم یا معذرت خواهی کنم. به همین دلیل وقتی او به من ضربه زد، من ایستادم و همچنان به چشمانش نگاه کردم.
به نظر من او به شدت عصبانی شد و از درون آزرده شد؛ چرا که بعضی از مردها نمی‌پذیرند که زنان در جواب آن‌ها چیزی بگویند. بعضی از مردها متقاعد شده‌اند که نسبت به زن برتری دارند و ما باید از آن‌ها پیروی کنیم. اما رفتار آن‌ها غیرقابل قبول است و ما حق داریم که جوابشان را بدهیم و با این تفکر آنها مقابله کنیم.

*شما روایتتان را در صفحه فیسبوکتان نوشتید و ویدئویی را که توسط دوربین کافی‌شاپ گرفته شده بود، منتشر کردید. چرا تصمیم به این کار گرفتید؟ آیا فکر می‌کنید انتشار شواهد و مدارک، تاثیری در کاهش آزارهای خیابانی دارد؟

تصمیم گرفتم این ویدیو را به نمایش بگذارم تا نشان دهد که این نوع رفتار طبیعی نیست و متاسفانه اغلب اتفاق می‌افتد. من می‌خواستم احساساتم را در مورد این موضوع ابراز کنم و توضیح دهم که این سرکوب سیستماتیک علیه زنان یک مشکل اجتماعی است. من اعتقاد دارم که این موضوع واقعا باعث افزایش آگاهی در مورد وضعیت شد. بعضی از مردان نمی‌دانستند این امر برای ما زنان تا این حد بد و آزاردهنده است، آن‌ها از مبارزه ما برای برابری حمایت می‌کنند و همچنین یک جهان امن‌تر برای زنان می‌خواهند.
اما حتی با وجود یک ویدیو، برخی افراد من را به دروغ گفتن متهم کردند؛ زیرا درباره زنان کلیشه‌ای وجود دارد که آن‌ها همیشه دروغ می‌گویند تا پول یا توجه یا هر چیز دیگری را دریافت کنند. من شگفت‌زده شدم که حتی با یک ویدیو، بعضی افراد هنوز باور نکردند که این واقعیت زندگی یک زن است.
فکر نمی‌کنم در حال حاضر انتشار شواهد، کمکی به کاهش آزار و اذیت‌های خیابانی کند اما قطعا به افزایش آگاهی کمک می‌کند و خوشبینانه سر این بحث را باز می‌کند که چگونه می‌توان خشونت جنسیتی علیه زنان را از بین برد. به نظر من، بیشتر از مجازات، آموزش و پرورش راه حل مسئله است.

*شما یک وبسایت برای افرادی که مثل شما مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند راه انداخته‌اید. این وبسایت از دیگران دعوت می‌کند که بیابند و داستان خود را بگویند، چرا شما فکر می‌کنید که مردم باید سکوت را بشکنند و هر آنچه که برایشان اتفاق افتاده، بازگو کنند؟

اغلب، زمانیکه زنان قربانی آزار و اذیت می‌شوند، برای مثال احساس شرم و گناه می‌کنند. بعضی از قربانیان به خاطر لباس پوشیدنشان، برای تا دیروقت بیرون ماندنشان، برای تنها به پیاده‌روی رفتنشان سرزنش می‌شوند اما این هرگز تقصیر قربانی نیست. امیدوارم این فضا برای زنان پیامی ارسال کند که بدانند این هرگز گناه آن‌ها نیست و اگر آن‌ها نمی‌توانند در مورد آن با مردم اطرافشان صحبت کنند، فضای امنی برای بیان آن در این سایت دارند.
من امیدوارم وقتی زنان درباره خشونتی که از آن رنج می برند، صحبت می‌کنند، جهان گوش دهد و بداند که وضعیت برای زنان تا چه حد بد است. ما هزاران سال تحت ستم قرار گرفته ایم. ما ۵۰ درصد از جمعیت دنیا را تشکیل می‌دهیم و این ربطی به این موضوع ندارد که عضلات مردان می‌توانند بزرگتر و قوی تر باشد. مردان و زنان باید برابر باشند. با کمال تاسف من یک کشور واحد را نمی‌شناسم که در آن مردان و زنان به برابری در رفاه رسیده باشند. بنابراین ما باید شکستن سکوت را ادامه دهیم و درباره خشونت علیه زنان صحبت کنیم.

*مجلس در کشور شما به تازگی مجازات مالی برای آزار و اذیت خیابانی را مورد بحث و پیشنهاد قرار داده است. به نظر شما تصویب قوانین تنبیهی در کاهش آزار و اذیت خیابانی موثر است؟ اگر جواب مثبت است، این قوانین چگونه باید عمل ‌کنند؟

هرچند خوب است که قانون چنین رفتارهایی را مجازات کند اما من فکر نمی‌کنم این قانون به از بین بردن آزار و اذیت‌های خیابانی کمک کند. اول از همه، این قانون در مرحله‌ اجرا بسیار سخت است که بتوانند آزار و اذیت جنسیتی را جریمه کنند. پلیس باید شاهد یک آزار و اذیت خیابانی باشد تا آزاردهنده را جریمه کند و حتی برخی از پلیس‌ها زمانی که آن را می‌بینند، نمی‌دانند چگونه آزار و اذیت خیابانی یا جنسی را به رسمیت بشناسند. ما باید به پسران بسیار جوان در مورد احترام، برابری جنسیتی، کلیشه‌های جنسیتی، رضایت و سایر موضوعات مهم آموزش دهیم. ما همچنین به آموزش حرفه‌ای به پزشکان، پلیس، قضات، معلمان و... در مورد جنسیت نیاز داریم. به نظر من این راهی است که باید برای مبارزه با تبعیض جنسیتی طی شود.

* در فرانسه چه افراد و گروه‌هایی وجود  دارند که در راستای مقابله با آزار جنسی فعالیت می‌کنند؟

البته تعداد زیادی وجود دارد؛ یک نمونه از فعالان حقوق زنانی که من با او کار می‌کنم «فاطمه بنومار»، سخنگوی سازمان فمینیسم «لس افورتوننتس» است که بر روی قربانیان خشونت جنسی تمرکز دارد. برخی دیگر از سازمان‌های فمینیستی هم عبارتند از: اوزلو فمینیسم، گروه اف و یک سازمان مبارزه با آزار و اذیت که « آزار و اذیت خیابان» نامیده می‌شود. همچنین یک برنامه به نام «دستیار» برای کمک به قربانیان آزار و اذیت خیابانی طراحی شده است.