دیدبان آزار

چگونه انتشار یک ویدئو مصر را به واکنش واداشت؟

من از «منت جبران» حمایت می‌کنم

در روز عید قربان، هشتگ «من از منت جبران حمایت می‌کنم» در عرض زمانی کوتاه به ترند توئیتر مصری تبدیل شد. عده بسیاری خشم و انزجار خود را نسبت به آزار جنسی منت ابراز کرده بودند.  روز 15 آگوست، منت جبران ویدئویی از مردی که برای او مزاحمت ایجاد کرده بود، منتشر کرد. در این ویدئو منة شماره پلاک خودروی مرد مزاحم را نیز ضبط کرده بود. کاری که اخیرا زنان مصری برای مقابله با گسترش آزار جنسی در این کشور زیاد انجام می‌دهند.

این ویدئو حواشی گسترده‌ای در فضای مجازی به دنبال داشت. عده‌ای منت را به جلب توجه و شهرت متهم کردند. بسیاری از مردان معتقد بودند که آن شخص فقط مودبانه منت را دعوت به قهوه کرده است و این عمل آزار جنسی محسوب نمی‌شود. نظرها تا جایی پیش رفت که کسی نوشت: «آهای دختران مصری، اگر می‌خواهید مانند زنان آمریکایی و اروپائی آزاد باشید، پس باید لاس‌ها و متلک‌ها را هم تحمل کنید.» عده‌ای عکس‌های پروفایل فیسبوک منت را به عنوان مدرک اینکه آزار جنسی حق او بوده است، به طور گسترده بازنشر کردند. چرا که او لباسی کوتاه در یکی از عکس‌ها به تن داشت.

 

مزاحم تبدیل به چهره‌ای محبوب می‌شود

هویت آزارگر با نام محمود سلیمان فاش و وی در فضای مجازی مشهور شد. او ویدئویی از خود در حال راندن بی‌ام‌و خود منتشر کرد و به دفاع از خود پرداخت. در پاسخ منت هم ویدئویی منتشر کرد و توضیحات کامل واقعه را به افکار عمومی ارائه داد. پس از این ماجراها بود که سلیمان در برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی متعدد حضور یافت و از خود دفاع کرد. تا جایی که به سلبریتی‌ای تبدیل شد که مردم با او در اماکن عمومی عکس بگیرند.

کمی بعد ویدئویی توسط شلما الکشاف، اینفلوئنسر و عکاس مصری منتشر شد که در آن به همراه سلیمان به تمسخر منة پرداخته بودند. این در حالی است که الکاشف خود را فمینیست می‌داند و خود کمی قبل قربانی آزارجنسی شده بود و عکس‌های نیمه‌برهنه‌اش را در فضای مجازی بدون رضایتش منتشر کرده بودند. انتقادات در شبکه‌های اجتماعی به قدری گسترش یافت که الکشاف عذرخواهی کرد و تمامی حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی را بست. تعجب‌آورتر از همه اینکه سلیمان عکسی هم در کنار نیلی کریم بازیگر مشهور مصری منتشر کرد. این موضوع برخی از مردم را بسیار عصبانی کرد. چرا که کریم بازیگر نقش اول فیلم «678» بود. اولین فیلمی که در تاریخ سینمای مصر به مسئله آزار جنسی پرداخته بود. نیلی در دفاع از خود پاسخ داد که سلیمان را نمی‌شناخته و گمان کرده تنها یک طرفدار است.

در حالی که سلیمان شهرت زیاد و موقعیت‌های تبلیغاتی و تجاری و حتی پیشنهاد بازیگری به دست آورده، منت پس از این ماجرا یکی از شغل‌هایش را از دست داده است. برادر سلیمان در رسانه‌ها اعلام کرد خانواده‌اش حاضرند به منت کمک کنند که شغلش را دوباره به دست آورد به شرطی که از سلیمان عذرخواهی کند. این در حالی است که مشخص شد محمود، فرزند یکی از مقامات ارشد سابق NDP در استان سوئز بوده که شبهات زیادی درباره ثروتش وجود داشته است.

داستان منت دوباره بحث آزار جنسی در مصر را باز کرده است. سکسیم خشونت‌آمیزی که در نظرات نسل جوان مصری دیده می‌شود حیرت‌انگیز است. پسرانی که دانشجو و حتی دبیرستانی هستند. این واقعه نشان داد که چگونه آزارجنسی، وقتی که آزارگر مردی پولدار و دارای ماشین‌های گران‌قیمت است، می‌تواند به یک شوخی عمومی تبدیل شود.

 

«منت مقصر است»

 تارک جمیل سعید که وکالت سلیمان را بر عهده گرفته به پربیننده‌ترین برنامه‌ی تلویزیونی کشور مصر اعلام کرده که به زودی از منت به مراجع قضایی شکایت خواهد کرد. این وکیل ادعا کرد پوشش منت هنگام وقوع حادثه نامناسب بوده است. این اظهارات جمیل،  موجی از عصبانیت را در میان عده‌ای از مردم مصر ایجاد کرد. چرا که معنایی به‌جز صدور مجوز برای آزارجنسی و مقصر انگاشتن قربانی نداشت.

علی‌رغم پرهیز منت جبران از هیاهوی رسانه‌ای خبر عجیب تعقیب قضایی قربانیان آزارجنسی واکنش‌های بسیاری را در این کشور در پی داشته ‌است. در این بین همراهی دانشگاه الازهر که در کنار شورای ملی زنان مصر اقدام به حمایت قانونی از منت کرده‌اند جالب توجه بوده است. این موسسه که بزرگترین موسسه دینی و اسلامی در جهان است هرگونه آزار جنسی و توجیه آن بر اساس نحوه پوشش محکوم کرده‌‌ است. الازهر اعلام کرد: «آزار و اذیت از یک علامت یا کلام کوتاه گرفته تا موارد فیزیکی و جنسی آن، به هرشکلی در اسلام ممنوع و حرام است.»

الازهر همچنین کسانی که قربانیان آزار جنسی را به خاطر نوع پوشش آن‌ها مقصر می‌دانند و اقدام خود را به واسطه دین توجیه می‌کنند، مورد شماتت قرار داد و تصریح کرد: «جرم‌انگاری آزار جنسی باید به صورت مطلق باشد و نباید در هیچ شرایطی به خاطر لباس یا رفتار دختران توجیه شود. چرا که این‌ها همگی انتخاب شخصی آن‌ها برای سبک زندگی‌شان است. چنین توجیهی از جهل می‌آید زیرا هرگونه آزار، حمله‌ به حریم شخصی، آزادی و کرامت زن است.»

الازهر همچنین دولت را مخاطب قرار داد تا قوانین ضد آزار جنسی در کشور اجرا شود. این موسسه در بیانیه‌ اخیر خود برای اولین‌بار در مورد آزار جنسی کودکان نیز صحبت و از رسانه‌ها درخواست کرد که از ترویج هر آن‌چه که از آزار جنسی حمایت می‌کند جلوگیری شود. این موسسه، بیانیه‌ی خود را یک هفته پس از اتفاق‌های هولناک مرتبط با آزار جنسی منتشر کرد که در صدر آن‌ها خبر قتل مردی بود که قصد داشت از همسرش در برابر یک متجاوز مسلح به قمه مسلح دفاع کند.

سال ۲۰۱۳ سازمان ملل متحد آماری از خشونت علیه زنان در مصر ارائه کرد که بر اساس آن ۹۹.۳ درصد از زنانی که در مصاحبه شرکت کردند مورد آزار قرار گرفته‌بودند. ۵۹.۹ درصد آزار جسمی و همراه با لمس بوده است. بیانیه‌ی الازهر، به عنوان مهم‌ترین موسسه‌ دینی بسیار حائز اهمیت بوده چرا که عده‌ بسیاری از دین به عنوان ابزار سرکوب قربانیان استفاده‌ می‌کنند. از این رو امید است که این اقدامات به خنثی‌سازی آزارهای جنسی دیوانه‌وار و توجیه‌های بی‌اساس تجاوز در مصر کمک کند. اگرچه قوانین ناعادلانه در این کشور ممکن است سرانجام به محکومیت منت جبران منجر شود، اما همین اقدامات مدنی روزی به فریاد دیگر قربانیان تجاوز خواهد رسید.

 

ترجمه و تلخیص: ملیکا رضائی

منبع: egyptianchronicles.blogspot.com

 

مطالب مرتبط