دیدبان آزار

تاکید عکاس مصری بر ضرورت مداخله‌‌گری

سکوت شاهدان، آزار است


دیدبان آزار: «سکوت شما آزار است» نام کارزار عکاسی هنرمند مصری مروه راغب است که با خشونت جنسی و جنسیتی در مصر مقابله می‌کند. این پروژه عکاسی، شاهدان خشونت جنسی را هدف قرار می‌دهد و بر ضرورت مداخله ناظرین تاکید دارد. او معتقد است عدم مداخله در صورت مشاهده مورد آزار قرار گرفتن یک زن، موجب تداوم آزار است. او در مورد شکل‌گیری ایده این کمپین می‌گوید: «ساخت ایده کار سختی نبود چرا که آزار جنسی در مصر یک پاندمی است و ما به صورت روزمره با آن مواجهیم و وقتی می‌خواهیم از خودمان دفاع یا واقعه را گزارش کنیم، عموما خودمان مقصر تلقی می‌شویم. ما می‌خواستیم این پیام را انتقال بدهیم که فرقی نمی‌کند زن چه بپوشد و چه ظاهری داشته باشد. آزار جنسی برای زنان تمامی رده‌های سنی رخ می‌دهد.

تصاویری که در این کارزار منتشر شده، صحنه آزارهایی که زنان به طور روزمره در فضاهای عمومی تجربه می‌کنند را بازسازی کرده است. در تاکسی، محیط کار، فروشگاه‌ها، خیابان و غیره. راغب در توضیحات یکی از عکس‌ها نوشته: «دلیلش پوشش و ظاهر من نیست. دلیلش حضور من در اجتماع نیست‌. اما سکوت شما تاییدکننده آزار است‌ سکوت شما آزار است.» نورهان محمد یکی از همکاران این پروژه می‌گوید آنها باور دارند که به تصویر کشیدن واقع‌گرایانه آزار جنسی ارتباط ملموس‌تری با مخاطب برقرار می‌کند. چرا که برش‌هایی از زندگی حقیقی و واقعی روزمره را به نمایش می‌گذارد: «تمامی این صحنه‌ها واقعی هستند و عینا آنها را تجربه کرده‌ایم. سکوت شاهدان و ناظران را دیده‌ایم.»

 

بیشتر بخوانید: 

مداخله در آزار؛ بدون دردسر، بدون درگیری

چگونه شاهد خوبی باشیم؟

 

تصاویر نشان می‌دهند که حتی زنانی که پوشش کامل دارند و محجبه‌اند هم بر خلاف تصور رایج، از آزار جنسی در امان نیستند. راغب می‌گوید: «در یکی از عکس‌ها زنی محجبه که به عنوان عامل اصلی آزار مورد سرزنش قرار گرفته دستش را به سمت سرش برده تا در واکنش به قربانی‌نکوهی حجابش را دربیاورد.» در تصاویر این مجموعه، روی لبان شاهدان صحنه آزار چسب زده شده است تا سکوت آنها را رویت‌پذیرتر بکند. محمد می‌گوید: «پیام واضح است؛ سکوت نکنید، مداخله کنید، آزارگر را متوقف کنید.»

راغب به العربیه انگلیسی می‌گوید که هدف به چالش کشیدن سکوت عمومی حول مسئله خشونت جنسی است: «هر شکلی از آزار که رخ داده باشد، زنان را مقصر می‌دانند. آنها حتی وفتی واکنش نشان می‌دهند یا از خود دفاع می‌کنند هم بابت پوشش، دیر به خانه آمدن و ... مورد قربانی‌نکوهی قرار می‌گیرند.» راغب و تیمش که شامل هنرپیشه‌ها و یک کارگردان است، عموما بر روی پروژه‌هایی که مربوط به مسائل زنانند متمرکز می‌شوند‌.

لازم به ذکر است که قانون منع آزار جنسی مصوب سال 2014 در مصر، آزار جنسی در فضاهای عمومی از جمله محیط کار را جرم‌انگاری کرده است. تصویب این قانون دستاورد مهمی برای جنبش فمینیستی مصر به حساب می‌آمد. اگرچه نقدهایی جدی هم به آن وارد بود. از جمله اینکه تمامی مصادیق آزار جنسی را دربر نگرفته و مکانیسم اجرایی را مشخص نکرده است. حالا با گذشت حدود 6 سال، سازمان‌ها و فعالان حقوق زنان و وکلا در این کشور گزارش داده‌اند که سازوکارهای اجرای این قانون هنوز به درستی شکل نگرفته است. پلیس مصر، هم‌چنان گزارش‌های آزار جنسی را ناچیزانگاری و زنان را از پیگیری منصرف می‌کند.