دیدبان آزار: ماجرا به بهمن ماه سال گذشته و پیش از شیوع کرونا و تعطیلی دانشگاه‌ها باز می‌گردد. یکی از دانشجویان زن دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران به دفتر مدیر گروه علوم سیاسی می‌رود و آشفته از اتاق خارج می‌شود. پس از آن به دوستانش اطلاع می‌دهد که این استاد به او تعرض کرده است. دانشجوی آزاردیده پس از مشورت با دانشجویان دیگر اقدام به پیگیری و شکایت از این استاد می‌کند. در نهایت پس از پیگیری‌های دانشجوی آزاردیده، تشکل‌های دانشجویی و برگزاری چند تجمع اعتراضی استاد خاطی محکوم به اخراج می‌شود.
با وجود این مرداد ماه امسال خبری مبنی بر تجدید نظر در این حکم و تغییر آن به یک سال انفصال از خدمت منتشر شد. انتشار این خبر منجر به اعتراض تشکل‌های دانشجویی دانشگاه مازندران و صدور بیانیه‌ای مشترک درباره این اتفاق شد. اما دلیل اعتراض دانشجویان دانشگاه مازندران تنها تخفیف در مجازات استاد آزارگر نیست. در حالی که در فرآیندی مبهم و غیرشفاف حکم استاد آزارگر از اخراج به یک سال انفصال از خدمت تغییر کرده است، یکی از دانشجویانی که در فرآیند شکایت و پیگیری دانشجوی آزاردیده را همراهی کرده بود، با شکایت دانشکده حقوق و علوم سیاسی به کمیته انضباطی به توبیخ کتبی و درج در پرونده محکوم می‌شود.
اتحاد دانشجویان علیه آزار جنسی در دانشگاه
یکی از دانشجویان دانشگاه مازندران درباره این وقایع به دیدبان آزار می‌گوید: «ما در ابتدای ترم شنیدیم که یک دانشجوی دختر در دفتر این استاد حضور داشته و استاد هم به ایشان تعرض می‌کند و به او دست می‌زند و این دانشجو در ابتدا شوکه می‌شود و بعد از آن هم خیلی پریشان و ناراحت از دفتر ایشان خارج می‌شود و این موضوع را به اطلاع یکی از دانشجویان قدیمی‌تر دانشکده می‌رساند و یکی از این دانشجوها، همان آقایی است که حالا توبیخ شده است.این آقا بسیار بابت این موضوع ناراحت می‌شود و همراه آن خانم به حراست و دیگر بخش‌ها مراجعه می‌کنند و در نهایت پیگیری این ماجرا جدی می‌شود.»
پس از آنکه دانشجوی آزاردیده ماجرا را به اطلاع رئیس دانشکده و حراست می‌رساند، خبر به سرعت در دانشگاه پخش می‌شود و تشکل‌های دانشجویی نیز پیگیری‌های خود را آغاز می‌کنند. همچنین تعدادی زیادی از دانشجویان در اعتراض به این پرونده آزار جنسی در مقابل دفتر رییس دانشگاه تحصن کردند و خواستار برخورد شدید و اخراج استاد آزارگر شدند. یکی از دانشجویان در جلسه‌ای با حضور نمایندگان تشکل‌های دانشجویی و مسئولان دانشگاه به نمایندگی از دانشجویان معترض ضمن درخواست دقت بیشتر در شفافیت و اطلاع‌رسانی دقیق فرآیند رسیدگی به این پرونده پیشنهاد داد کمیته‌ای شامل نمایندگان دانشگاه و نمایندگان دانشجویان برای بررسی موارد مشابه دیگری که از سوی دانشجویان مطرح می‌شود، تشکیل شود.
در واکنش به اعتراضات دانشجویان رئیس دانشکده و رییس حراست به دانشجویان قول پیگیری جدی را دادند. همچنین در واکنش به این شکایت و پیگیری‌ها از ورود استاد خاطی به دانشگاه جلوگیری شد و تا صدور حکم نهایی هیئت رسیدگی به تخلفات اساتید از مدیریت گروه علوم سیاسی کنار گذاشته شد. هرچند که بر خلاف خواسته دانشجویان رسیدگی به این پرونده در هاله‌ای از ابهام ماند.
در بحبوحه روزهای پایانی سال گذشته تشکل‌های دانشجویی در نامه‌ای به مسئولان دانشگاه خواهان رسیدگی به این پرونده بر اساس بندهای ۱۱ و ۱۲ ماده ۷ قانون مقررات انتظامی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها (مصوب ۲۲/ ۱۲ / ۱۳۶۴) شدند. گفتنی است با وجود کاستی‌های بسیار در قوانین و مقررات مربوط به استادان دانشگاه و عدم توجه به آزار جنسی به عنوان یکی از تخلفات رایج در محیط‌های آکادمیک اما موارد آزار و سورفتار جنسی از سوی استادان دانشگاه در چارچوب بندهای ۱۱ و ۱۲ ماده ۷ قانون مقررات انتظامی هیئت علمی دانشگاه‌ها قابل رسیدگی است.
ماده ۷ این قانون مربوط به «تخلفات انتظامی و جرائمی شامل تخلفات انضباطی و اعمال خلاف شرع و اخلاق عمومی» است. در بندهای ۱۱ و ۱۲ به مواردی با عنوان «ارتکاب اعمال خلاف اخلاق عمومی که موجب هتک و حیثیت و شئون شغلی می‌شود» و «ارتکاب اعمال خلاف شرع» اشاره کرده است که می‌تواند به لحاظ قانونی ظرفیتی برای پیگیری موارد آزار جنسی توسط استادان را فراهم می‌کند.
در نهایت پس از پیگیری‌های فراوان هیئت رسیدگی به تخلفات اساتید دانشگاه مازندران در مرحله بدوی با توجه به حدود اقدام به صدور حکم بازخرید استاد و قطع همکاری او با دانشگاه می‌کند.
بازگشت آزارگر به دانشگاه
با فراگیر شدن ویروس کرونا و تعطیلی دانشگاه‌ها ماجرای این تعرض جنسی نیز تاحدی به حاشیه رانده می‌شود، تا اینکه در اواسط مرداد ماه امسال انتشار اخباری مبنی بر تغییر حکم استاد آزارگر به یک سال انفصال موقت در هیئت تجدید نظر رسیدگی به تخلفات اساتید بار دیگر موجب اعتراض و خشم دانشجویان می‌شود. در واکنش به این خبر تشکل‌های دانشجویی دانشگاه مازندران با گرایش‌های سیاسی متفاوت شامل انجمن ایران اسلامی، انجمن اسلامی دانشجویان، مجمع عدالت‌خواه، و نمایندگان مدیران مسئول نشریات دانشگاه مازندران در بیانیه‌ای خطاب به مسئولان دانشگاه اعتراض خود را پیرامون تخفیف در مجازات استاد خاطی اعلام می‌کنند و خواهان اخراج او از دانشگاه می‌شوند. در این بیانیه تشکل‌های دانشجویی دانشگاه مازندران هرگونه تخفیف در حکم این استاد را نقض حقوق دانشجویان خواندند.
بیشتر بخوانید:
از آزار جنسی حرف نزنید تا منزلت دانشگاه سقوط نکند
دیگر بس است!
توبیخ یکی از دانشجویان
در حالی که همچنان وضعیت مبهم پرونده استاد آزارگر و نگرانی دانشجویان از بازگشت احتمالی او به دانشگاه ادامه داشت بنا بر بیانیه انجمن ایران اسلامی دانشگاه مازندران در روزهای اخیر کمیته انضباطی دانشگاه در نتیجه شکایت دانشکده حقوق و علوم سیاسی از یکی از دانشجویان پیگیر در این ماجرا با عنوان «توهین به استاد و رفتارهای دون شأن دانشجویی» این عناوین اتهامی را محرز دانسته و رای بدوی به توبیخ کتبی و درج در پرونده انضباطی دانشجو صادر شده است.
بنابر گفته‌های یکی از دانشجویان دانشگاه مازندران به دیدبان آزار ظاهرا تابستان امسال شکایت دانشکده حقوق و علوم سیاسی از این دانشجو به او ابلاغ می‌شود. این دانشجو که در فرآیند پیگیری و شکایت به دانشجوی آزاردیده او را همراهی کرده بود، با کمیته انضباطی دانشگاه تماس می‌گیرد. علی‌رغم اصرار دانشجو و تاکید بر عدم امکان مراجعه حضوری به دانشگاه به دلیل شرایط ناشی از همه‌گیری کرونا و زندگی در استانی دیگر، کمیته انضباطی از توضیح بیشتر به او سرباز می زند و می‌گوید تنها در صورتی درباره شاکی و دلیل شکایت به او توضیح خواهد داد که به صورت حضوری به دانشگاه مراجعه کند.
دانشجویی که از جزئیات ماجرا باخبر است به دیدبان آزار می‌گوید: «در نهایت این آقای دانشجو که قبلا در مسیر شکایت و پیگیری به دانشجویی که آزار دیده بود، کمک کرده بود مجبور شد از استان دیگری به طورحضوری به دانشگاه مراجعه کند و به او گفته بودند که دانشکده حقوق و علوم سیاسی از شما شکایت کرده است. دلیل و بهانه شکایت هم این بوده که یک استوری اینستاگرامی وجود داشته که در آن به این استاد خاطی توهین شده است و دانشکده این استوری را منتسب به این آقای دانشجو می‌داند و ادعا می‌کند که این فرد این استوری را منتشر کرده است.»
او ادامه می‌دهد: «اما این دانشجو می‌گوید من این استوری را منتشر نکرده‌ام. به هرحال دانشگاه و دانشکده حقوق پیگیری آزار جنسی یکی از اساتید را یک آبروریزی برای دانشگاه می‌داند و بدش نمی‌آید که دانشجویی که پیگیر این قضیه بوده است را به نوعی تنبیه کند و آزار دهد تاجلوی پیگیری موارد بعدی گرفته شود. به همین دلیل این کمیته انضباطی حکم به توبیخ کتبی این دانشجو داده است. البته ایشان نیز تقاضای تجدید نظر داده‌اند و تشکل‌های دانشجویی نیز پیگیر ماجرا هستند.»
انجمن ایران اسلامی دانشجویان دانشگاه مازندران در واکنش به این وقایع در بیانه‌ای اعلام کرده است:
«رفتارهای این‌گونه توسط مسئولان دانشگاه مازندران موجب ایجاد حس مصونیت در میان افرادی می‌شود که با اعمال خود محیط دانشگاه را برای حضور دختران ناامن می‌کنند و از مقامات دانشگاه انتظار می‌رود تا ابهام و سکوت درباره پرونده استاد خاطی را کنار گذاشته و با شفافیت، نحوه رسیدگی و علت صدور رای یک سال تعلیق را بیان نماید.همچنین ضروری است تا هرچه سریع‌تر رسیدگی به عنوان اتهامی دانشجوی مورد شکایت پایان یابد و دانشکده حقوق و علوم سیاسی نیز به عنوان مرجع شکایت، درباره علل این شکایت به اذهان دانشجویان پاسخگو باشد.»
این اولین بار نبود و آخرین بار نیز نخواهد بود
آن‌طور که دانشجویان دانشکده حقوق و علوم سیاسی مازندران به دیدبان آزار می‌گویند پیش از این نیز روایت‌هایی درباره رفتارهای آزاردهنده این استاد با دانشجویان زن شنیده می‌شد. یکی از دانشجویان دانشگاه مازندران در این باره به دیدبان آزار می‌گوید: «از زمانی که وارد دانشکده حقوق و علوم سیاسی شدیم، روایت‌هایی درباره این استاد می‌شنیدیم که تعامل ایشان با دانشجویان دختر، مقداری خارج از عرف روابط اجتماعی است و نمی‌توان به این رابطه، رابطه گرم وصمیمانه گفت، بلکه خارج از حد و آزاردهنده است. البته در دانشگاه درباره برخی دیگر از اساتید نیز این روایت‌ها وجود دارد که تعاملشان با دانشجویان دختر آزار دهنده است.»
او ادامه می‌دهد: «در سال‌های اخیر روایت‌های جدی‌تری از مزاحمت ایشان را در دانشکده می‌شنیدیم که رفتارشان هم در فضای مجازی و هم در فضای رو در رو جدی‌تر شده است اما هیچ وقت، هیچ دانشجویی این موضوع را پیگیری نکرد تا آن را اثبات کند و دانشگاه هم وارد این ماجرا نشد، اما این اخبار در فضای دانشکده می‌پیچید و ایشان هم اصلا آدم خوشنامی نبودند.»
او درباره آزار جنسی دانشجویان این دانشگاه توسط استادان به دیدبان آزار می‌گوید:«در این چند سالی که من در دانشگاه هستم، چهار پنج مورد از دختران با اسکرین‌شات پیام و تماس به من مراجعه کردند و مزاحمت اساتید را نشان دادند و این غیر از مواردی است که به تشکل‌های دانشجویی اطلاع داده شده است. این موضوع فساد اخلاقی و آزار و اذیت یک مسئله ساختاری است و در تن این دانشگاه و مجموعه رخنه کرده است و متاسفانه اگر با دید خوشبینانه به موضوع نگاه کنیم و فکر نکنیم که دانشگاه با این موارد همکاری می‌کند، متوجه می‌شویم که دانشگاه کم‌کاری و بی‌توجهی می‌کند و انرژی لازم را صرف نمی‌کند»
او ادامه می‌دهد: «باید این موضوع هم در نظر گرفته شود که بسیاری از دانشجوها فرصت اعتراض پیدا نمی‌کنند، فضای جامعه ما به قدر کافی بسته است و فرد نه تنها باید از خانواده و آبرو و این موارد بترسد، بلکه باید از این موضوع هم بترسد که من این همه دوندگی و شکایت می‌کنم اما در نهایت استاد فقط حکم تعلیق یک ساله می‌گیرد و اگر صادقانه به موضوع نگاه کنیم این یک نوع دهن‌کجی به دانشجو است و ما مرتبا اصرار کردیم که دانشگاه در رسیدگی به این موارد هم شفافیت ارائه دهد و هم سرعت را زیاد کنند و راه را باز کنند تا اگر دانشجویی مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد بیاید و به دانشگاه به عنوان یک ملجا نگاه کنند، نه اینکه از دانشگاه و نحوه عملکرد آن نیز بترسد.»
این دانشجوی دانشگاه مازندران درباره یکی از موارد آزار جنسی در این دانشگاه می‌گوید: «همین چند وقت پیش یک نفر به من مراجعه کرد که آزاری که استاد در فضای مجازی به او رسانده واقعا شدید و دیوانه‌کننده بود، به حدی که بعد از آن ماجرا ایشان مجبور شدند که پیش روانشناس مراجعه کنند. این موارد بسیار ناراحت کننده است و اگر دانشگاه فقط به صورت عادی به این موارد رسیدگی کند و کم کاری را کنار بگذارد، قطعا این حس امنیتی که برای افراد متجاوز وجود دارد از بین می‌رود و خود به خود آمار این افراد کاهش پیدا می‌کند.»
