دیدبان آزار

نمایشگاه آزار خیابانی در لوزان

چشم‌چرانی ژکوند مونالیزا

تا به حال حرکت‌های مختلفی برای مبارزه با آزار خیابانی در جاهای مختلف دنیا شکل گرفته،  اما شاید ویدئوی طنزآمیز و مفهومی‌ای که داستان آن در موزه‌ای در  لوزان سوئیس اتفاق می‌افتد، از حرکت‌های متفاوت در این زمینه باشد. داستان به این شکل شروع می‌شود: مردی در موزه آزار خیابانی نقش راهنما را بازی می‌کند و درباره آزار جنسی و خیابانی با بازدیدکنندگان حرف‌ می‌زند. در این موزه هرکدام از آدم‌هایی که به شکل مجسمه درآمده‌اند، نماد یکی از آزارهای خیابانی هستند. راهنما در مورد یکی از نقاشی‌های موزه می‌گوید که این نقاشی‌ها نشان‌دهنده اصرار و پافشاری برای تبدیل پاسخ «نه» به «آره» است. و این نقطه معمولا شروع آزار است. در ادامه زنی وارد موزه می‌شود و متلک‌هایی به او انداخته می‌شود. راهنما می‌گوید واکنش آدم‌ها در فضای عمومی در برابر آزار معمولا چیزی جز سکوت نیست. آدم‌ها چشم‌هایشان را می‌گیرند تا این آزارها را نبینند و نشنوند.

راهنما و بازدیدکنندگان به تابلویی می‌رسند. راهنما می‌گوید تابلوی ژکوند به نگاه گیرایش معروف است، نگاهی که انگار همه جا دنبالتان است و رهایتان نمی‌کند. همینکه راهنما پرده را کنار می‌زند حاضران با تابلوی لبخند ژکوند روبه‌رو می‌شوند که در قاب نقاشی نه مونولیزا که مردی با ریش دیده می‌شود که به بقیه چشمک می‌زند و برایشان صدا درمی‌آورد، همانطور که آزارگران برای زنان در خیابان صدا درمی‌آورند. در سکانس پایانی مردی را می‌بینیم که در خیابان نشسته و به زنی متلک می‌گوید و دو نفر می‌آیند و او را در جعبه حمل اشیای موزه قرار می‌دهند. بارها شنیده‌ایم: «مگر هنوز هم به زنان متلک انداخته می‌شود»، «این چیزها که دیگر قدیمی شده.» ایده‌پردازان سوئیسی هم در ساخت این ویدیو همین حرف را مدنظر قرار داده‌اند: «کسی که متلک می‌اندازد را باید به عنوان شی‌ای عتیقه به موزه منتقل کرد.» این ویدئوی طنز با بازخورد خوبی در بین مردم مواجه و و بارها دست‌به‌دست شده و  خیلی‌ها را به این فکر انداخته با رویکردی دیگر هم می‌شود به پدیده آزار خیابانی نگاه کرد. برای مطالعه جزئیات گزارش سوئیس اینجا کلیک کنید.