پردیس ربیعی: با افزایش موارد زنکشی در هفتههای اخیر، زنان و فعالان عرب خاورمیانه و شمال آفریقا در شبکههای اجتماعی اعتراضات خود را آغاز و فراخوانی فرامنطقهای برای اعتصاب عمومی زنان منتشر کردند. طبق این فراخوان در تاریخ ششم ژوئن، زنان در اعتراض به زنکشی درکشورهای عربی دست به اعتصاب زدند و عدهای هم در خیابانها تجمعات اعتراضی برگزار کردند. در این فراخوان از زنان دعوت شده بود:
• زنان شاغل در خارج از منزل از رفتن به محل کار پرهیز کنند و برای مدیر خود پیام بفرستند که علت سر کار نرفتنشان شرکت در اعتصاب زنان عرب علیه زنستیزی و زنکشیهای اخیر بود است.
• زنان شاغل در خانه و خانهدار در آن تاریخ از انجام کارهای خانگی امتناع کنند.
• همه زنانی که در اعتصاب سراسری زنان جهان عرب شرکت دارند پروفایل خود را از عکسهای شخصی به پوستر مخصوص اعتصاب سراسری تغییر بدهند.
• پستهایی که در فضای مجازی و پلتفرمهای مختلف منتشر میشوند حول موضوع اعتصاب سراسری زنان جهان عرب و زنکشیهای اخیر باشند.
• انتهای پستها از هشتگ #اضراب_نسائی_عام استفاده کنند.
• عکسهایی با شعارهای #اضراب_نسائی_عام و #اوقفوا_قتل_النساء از خود بگیرند و اگر حتی یک درصد احتمال میدهند مشخص بودن چهره ممکن است برایشان مسئلهساز شود، چهره خود را مات کنند و یا از طریق کراپ چهره را حذف کنند.
«دست دولتها به خون ما آلوده است»
در متن فراخوان اعتصای عمومی زنان آمده است: «بار دیگر ما زنان خاورمیانه و شمال آفریقا در کنار دیگر گروههای به حاشیه راندهشده به مبارزه با خشونت زنستیزانه برخاستهایم. این خشونت هدفی روشن و ازپیش تعیینشده دارد: کنترل زندگی ما، نابودی حقوق و حق انتخابمان و به انقیاد کشیدنمان بهگونهای که مدام از خود بپرسیم آیا قربانی بعدی ما خواهیم بود؟ ما زیر بار اندوه و ناامیدی خم شدهایم و از خشم لبریزیم. اما یک گوشه نمینشینیم و شاهد باشیم که دولتها و سازمانهای وابستهشان نهتنها از وظایف خود امتناع میکنند و از تامین امنیت زنان سربازمیزنند، بلکه پشت متجاوزان و قاتلان نیز درمیآیند. آنها ما را در این مبارزه تنها گذاشتهاند. تنها اقدام این نهادها، وعدهها و حرفهای توخالی و نمایشی بوده است. بیآنکه تغییراتی بنیادین و ساختاری در کار باشد. بیآنکه از اصلاح قوانین ارتجاعی سخنی به میان بیاید.»
این بیانیه ادامه میدهد: «خواهران، بازماندگان، مبارزان و قربانیان بالقوه، وقتی کسی امنیت و جان ما را تضمین نمیکند، چهچیز برای از دست دادن داریم؟ ما از خواهران و متحدان خود، از تمامی گروههای مدنی و سیاسی میخواهیم به این اعتصاب فرامنطقهای بپیوندند و پیام آن را گسترش دهند. در این اعتصاب زنانه ما صداهای خود را متحد و همبستگی خود را به مثابه یک تن واحد اعلام میکنیم. ما از تمامی دیگر اشکال اعتراضی غیرمتمرکز مانند راهپیمایی، تحصن، تظاهرات سکوت و دیگر شیوههای مبارزه و اعتراض که صدای ما را به جهان برساند، حمایت میکنیم. ما عمیقا مشارکت شما در تمامی شیوههای ممکن را ارج مینهیم، چرا که کنشهای مقاومت در فضای سرکوب بسیار تحسینبرانگیزند.» لازم به ذکر است فراخواندهندگان از تمامی زنان و فمینیستهای دیاسپورا نیز دعوت کردهاند که به اعتصاب بپیوندند و نقش فعالان خارج از کشور را در این مبارزه بسیار اثرگذار عنوان کردهاند.
در این بیانیه تاکید شده که زنان دیگر راهحلهای فردی را برای مقابله با ظلم و خشونت ساختاری برنمیتابند و به دنبال تغییرات رادیکال ساختاری و حقوقیاند. در پاسخ به فراخوان اعتراض، در برخی کشورهای تجمعات خیابانی برگزار شد. در شبکههای اجتماعی نیز سیل وسیعی از تصاویر زنان همراه با پلاکاردهای اعتراضی روانه شد. روی پلاکاردها شعارهایی چون «دست دولتها به خون ما آلوده است»، «جواب منفی برابر است با قتل»، «کشتار زنان را متوقف کنید»، «کشتن ما را متوقف کنید، دفاع از ما را آغاز کنید»، و ... .
عزای عمومی برای زنان
نیرة اشرف، فرح اکبر، إیمان راشید، لبنی منصور و میعاد برحایل اسامی زنانی هستند که در این چند روز در چند کشور عربی مثل اردن، مصر، عراق و امارات به دست خواستگارشان یا مردانی که با آنها نسبت خونی و نزدیک داشتهاند به قتل رسیدهاند. نامزد نیره اشرف، دانشجوی مصری در روز دوشنبه در یکی از خیابانهای نزدیک به دانشگاه المنصوره، با چاقو به نیره حمله کرد و جلوی چشم همگان گلوی نیره را برید. نیره دانشجوی سال سوم دانشکده ادبیات دانشگاه المنصوره بود که به این دلیل که گفته بود ادامه ارتباط با نامزدش که از قضا همکلاسیاش هم بود دیگر برایش امکانپذیر نبوده به قتل رسید. او که حال وخیمی داشت به بیمارستان منتقل شد اما قبل از رسیدن به بیمارستان درگذشت. زنان فمینیست فعال جهان عرب در شبکههای اجتماعی تحت هشتگ #حق_نیرة_اشرف، خواستار مجازات سنگین قاتل شدهاند و از ناتوانی پلیس در تامین امنیت به ویژه حراست دانشگاه انتقاد کردهاند.
«ما به شما گفتیم که او را خواهد کشت و او هم خواهرم را کشت! دولت کجاست؟» این توییتی بود که دانه اکبر در توییتر خود منتشر کرده بود. فرح درحالیکه خانوادهاش برای محافظت از او در برابر آزار و اذیت خواستگاری که مزاحمش بود در کویت کشته شد. این مرد کمی بعد دستگیر شد و اعتراف کرد که به سینه فرح اکبر خنجر زده است. قاتل، فرح را در جلوی چشم خواهر و دختران خردسالش ربود و بعد با ضربات متعدد چاقو او را به قتل رساند. در پی قتل فرح اکبر کارزاری با هشتگ #عزاء_النساء در شبکههای اجتماعی شروع شد و گروهی از زنان و فعالان حقوق زنان در کویت در برابر ساختمان مجلس این کشور تجمع کردند.
إیمان راشید دانشجوی پرستاری اردنی بود که قصد قطع ارتباط با دوستپسرش را داشت. پسر از او خواست برای آخرینبار با یکدیگر ملاقات و صحبت کنند. صحبتها به نتیجه نرسید و پسر ایمان را در دانشکده به ضرب پنج گلوله به قتل رساند. اسکرینشاتهای منتشرشده از پیامها و نوشتههای راشد نشان میدهد که او مدتی طولانی با تهدید و آزار و اذیتهای دوستپسر سابق دستوپنجه نرم میکرده است.
میعاد برحایل دختر پانزده سالهای بود که در بغداد به دست تعدادی مرد ربوده شده بود و بعد از اینکه ربایندگان او را برگرداندند پدر میعاد با ظن به اینکه ربایندگان به میعاد تجاوز کرده باشند او را با اسلحه به قتل رساند. این اتفاق دو روز پیش افتاد. چند ماه قبل قتل کودک سوری اعتراضاتی را در این کشور به دنبال داشت. یاسمین الحنطاوی، دختر ۵ ساله پس از بازی با دوستانش تنهایی به سمت مزرعه پدرش به راه افتاد که مردی به سمتش حمله کرد و به او تجاوز کرد. پس از اینکه خانواده یاسمین از این واقعه خبردار شدند یاسمین را سلاخی و جسدش را در کنار سطل زباله رها کردند.
نکته قابل توجه اینکه میان عکسهایی که زنان عرب از چهره قربانیان ناموسپرستی و پدر/مردسالاری منتشر کردهاند، عکس #رومینا_اشرفی، #مونا_حیدری، #ریحانه_عامری و #مبینا_سوری هم دیده میشود. این تصاویر پیام مهمی برای فعالان و فمینیستهای ایرانی دارد. ما در این جنگ همرزمیم و باید متحد شویم. آن هم در روزهایی که اخبار زنکشی از سراسر ایران توقف ندارد و هرروز به تعداد زنانی که باید برای آنان عزاداری کنیم افزوده میشود. ما باید به زنان عرب بپیوندیم و به طور جمعی امنیت زنان در برابر خشونت مردسالار را مطالبه کنیم.