هفته گذشته مجسمه «مدوسا همراه سر پرسئوس»، -که یک بازسازی وارونه از یک افسانه قدیمی یونانی است- به عنوان نمادی از پیروزی بازماندگان خشونت جنسی، در نیویورک به نمایش درآمد.

این مجسمه را«لوسیاتو گارباتی»، هنرمند آرژانتینی- ایتالیایی در سال ۲۰۰۸ ساخته است. او در سال ۲۰۱۸ عکسی از این اثر را در فضای مجازی منتشر کرد که به سرعت مورد توجه قرار گرفت و حالا این مجسمه روبروی دادگاه کیفری نیویورک، جایی که «هاروی واینستین» در آن به جرم تجاوز به چندین زن به ۲۳ سال زندان محکوم شد، برای بازدید مردم نصب شده است. 

طبق افسانه‌های یونانی، مدوسا توسط «پوزئیدون» (خدای دریا و برادر زئوس) در معبد آتنا مورد تجاوز قرار گرفته است. معبدی که مدوسا برای خدمت در آن، سوگند پاکدامنی خورده بود. بعد از تجاوز به مدوسا، او مورد غضب آتنا قرار گرفت و موهایش به مارهایی زنده تبدیل شد. این افسانه روایتی از موضوعی است که طی هزاران سال به زنان القا شده؛ «اگر مورد تجاوز قرار گرفتید، تقصیر خودتان است.»

همزمان با جنبش Me too در آمریکا، این مجسمه توسط برخی به عنوان نمادی فمینیستی برای برابری و عدالت نامیده شد و گارباتی هم آن را ادای احترامی به جنبش Me too نامید. اما هم‌زمان با انتشار خبرهایی درباره نصب این مجسمه در منهتن، کاربران فضای مجازی از اینکه یک اثر هنری برای بزرگداشت جنبش Me too توسط یک مرد ساخته شده، تعجب کردند.

تعجب عده‌ای دیگر از این بود که اگر این مجسمه قرار است درباره خشونت جنسی باشد، چرا مدوسا سر «پرسئوس» (پسر زئوس که مدوسا را می‌کشد) را در دستش گرفته است و نه سر پوزئیدون را که به او تجاوز کرده بود. و عده‌ای دیگر بازنمایی مدوسا در قالب یک پیکر برهنه کلاسیک و زیبا را زیر سوال بردند؛ درحالیکه در افسانه‌ها از او به عنوان یک هیولای بدترکیب یاد می‌شود.

بسیاری هم از اینکه گارباتی، آلت جنسی مدوسا را بدون هیچگونه مویی ساخته انتقاد کرده و در توییتر نوشتند که این موضوع نشانگر تخیلات کلیشه‌ای مردمحور از آلت جنسی زنانه است. گارباتی در پاسخ به این انتقاد در مصاحبه با وبسایت «آرت نت» گفت: «بدن بدون موی مجسمه، یک انتخاب هنری است؛ چرا که سنت مجسمه‌سازی کلاسیک اینگونه است و در تصویرگری‌ها از بدن مردان هم همین رویه وجود دارد.»

اما تارانا بورک، زن سیاه‌پوستی که اولین بار از واژه Me too استفاده کرد، یکی دیگر از منتقدان این مجسمه است. او به بازنمایی خشن از مدوسا که در دستش سر پرسئوس را گرفته، انتقاد کرده و در پست اینستاگرامی‌اش در این باره نوشته است: «اجازه دهید به عنوان یک بازمانده چیزی را به شما بگویم، اگر این مجسمه شما را آرام می‌کند من این حس را از شما نخواهم گرفت اما قصد جنبش Me too انتقام، قصاص و خشونت نیست؛ این جنبش جهت التیام بازماندگان و برای به حرکت درآوردن جامعه آغاز شده است.»