دیده‌بان آزار: «صادقانه بخواهم بگویم، من فعلا اصلا احساس امنیت نمی‌کنم که بخواهم به مراجع قانونی مراجعه کنم. چون حس می‌کنم به جای حمایت از قربانی، سعی دارند متهمش کنند.» این‌ها جملاتی است که یکی از بازماندگان تجاوز حادثه دانشگاه تهران به دیده‌بان آزار می‌گوید. او که نمی‌خواهد نامش فاش شود یکی از زنانی بوده که در روزهای گذشته روایت خود را از تجاوز یکی از دانشجویان سابق این دانشگاه در فضای مجازی منتشر کرده است.

روایت‌های متعدد در فضای مجازی به خوبی نشان داد زنانی که از سوی او مورد آزار و تجاوز قرار گرفته‎اند، نه یک نفر و دو نفر، بلکه افراد زیادی بوده‌اند. این بازمانده تجاوز درباره تاثیر گفتن، نوشتن و حرف زدن درباره چنین تجربه‌هایی می‌گوید: «به نظرم حرف زدن دراین باره می‌تواند قبح موضوع را به شکل مثبتی از بین ببرد و باعث شود تا قربانیان احساس شرمندگی و سرزنش خود را کنار بگذارند و داستانشان را روایت کنند. وقتی متجاوز بداند که نمی‌تواند قربانی را مرعوب کند و داستان رخ داده مسکوت باقی نمی‌ماند، جسارتش را برای ادامه آن کار از دست می‌دهد. در مورد همین شخص، اگر زودتر حرف زده می‌شد، قطعا آزارگر نمی‌توانست ۱۰ سال تمام به کارهایش ادامه دهد و آب هم از آب تکان نخورد.» او نمی‌خواهد موضوع به راحتی فراموش شود و توضیح می‌دهد: «حالا به پیگیری حقوقی ماجرایی که برای خودم رخ داده فکر می‌کنم، چون تصور می‌کنم اگر این کار برای متجاوز عقوبتی در پی نداشته باشد، بعد از چندماه این ماجرا کاملا فراموش می‌شود و او می‌تواند دوباره به کارش ادامه دهد. با این وجود نمی‌دانم که سیستم قضایی چه رویکردی نسبت به این مسئله خواهد داشت و اقدام برای شکایت رسمی، چقدر هزینه روانی بر ما تحمیل خواهد کرد.»

ماجرا چه بود؟

ماجرا با یک توئیت و افشارگری یک زن در فضای توئیتر و نام بردن از اسم فرد آزارگر آغاز شد اما در همین نقطه به پایان نرسید. بعد از چند ساعت، موج روایت‌های آزار جنسی و تجاوز بود که فضای مجازی را در برگرفت. نه تنها درباره همان فرد، که ماجرا به بسیاری از نام‌های سرشناس حوزه فرهنگ و سینما هم کشیده شد. کم‌کم روایت هر زن، به دیگری جرئت می‌داد تا سایرین هم حرف بزنند. حالا چند روزی است که فضای مجازی و به ویژه توئیتر، به محلی برای نوشتن زنان از تجاربشان درباره آزار جنسی بدل شده است. روایت ابتدایی این پرونده که به آزارگری در دانشگاه تهران بازمی‌گردد وارد فاز جدی‌تری شده است و به نظر می‌رسد که موضوع به شکایت رسمی و پرونده قضایی کشیده شود.

وعده حراست دانشگاه تهران برای پیگیری پرونده آزار

رحمت امینی، رئیس دپارتمان نمایش دانشکده هنرهای زیبا، در گفت‌وگو با دیده‌بان آزار، با تایید این موضوع می‌گوید: «یکی از دانشجویان تماس گرفت و من را از موضوع مطلع کرد. به عنوان مدیرگروه گفتم بگویید بیایند و پیگیری کنیم. به حراست دانشگاه تهران هم اطلاع دادیم و گفتند که به طور جدی مسئله را پیگیری خواهند کرد. بنابراین دانشجویان با مستنداتی که دارند می‌توانند مراجعه کنند.»

امینی معتقد است حراست به طور مشخص در این زمینه وظیفه دارد و پیش‎تر هم مواردی بوده که آن‌ها را سفت‌وسخت پیگیری کرده‌اند. به گفته رئیس دپارتمان نمایش در دانشکده هنرهای زیبا این مسئله فقط مربوط به دانشجویان دانشگاه تهران نیست و وقتی مستندات به مراجع قضایی ارائه و پرونده تشکیل شود، افراد دیگری هم که خارج از دانشگاه از این موضوع آسیب داده‌اند می‌توانند گزارش کنند.

بعید است دانشگاه جدی باشد

اگرچه وعده‌هایی برای پیگیری قضایی وجود دارد، اما همه نسبت به آن خوشبین نیستند. پارمیدا عطاری، فعال دانشجویی دانشگاه تهران، معتقد است دانشگاه نقش اصلی را در پیگیری موضوع تجاوز و آزار جنسی زنان دانشجو دارد. او با بیان اینکه دانشگاه باید روایت آزاردیدگان را جمع کند و به عنوان مدعی‌العموم وارد این موضوع شود، به «دیدبان آزار» می‌گوید:‌ «ما مدتی پیش تصمیم گرفته بودیم در نشریه زنبق، آزارهای جنسی‌ای را که دانشجویان از استادان دیده‌اند منتشر کنیم. اما معمولا این افشاگری‌ها باعث فشار بر دانشجویان شده و به همین خاطر خیلی‌ها نمی‌خواهند این موضوعات را علنی کنند. همانطور که در فضای توییتر هم می‌بینیم عده‌ای قربانیان را سرزنش می‌کنند و می‌گویند تقصیر خودش بوده که به خانه آن مرد رفته و ...»

او ادامه می‌دهد:‌ «باید فرهنگ تجاوز تغییر کند تا قربانیان تجاوز حاشیه امن داشته باشند. روشن کردن این موضوع برای افراد که آزار جنسی و تجاوز چیست، بسیار مهم است. طبیعتا دانشگاه باید پاسخگوی حضور این فردی که الان تجاوزهای سریالی‌اش افشا شده، در دانشگاه باشد. در حال حاضر هم که صفحه اینستاگرام یکی از این زنانی که تجاوز این مرد را افشا کرد از دسترس خارج شده است و باید دید که آیا مسئولان دانشگاه صادقانه از قربانیان حمایت می‌کنند یا فقط می‌خواهند قضیه را ماستمالی کنند.»

عطاری با بیان اینکه آزار جنسی دانشجویان دختر در دانشگاه‌ها بسیار زیاد است، می‌گوید: «مسئولان دانشگاه‌ها فارغ از نتیجه دادن باید رویکرد حمایتگرانه از آزاردیدگان داشته باشند. حتی اگر اتفاقی هم برای این فرد متجاوز هم نیفتد و به دادگاه هم نرود، پیگیری این موضوع می‌تواند کار را برای دیگر آزارگران سخت کند.»

او با تاکید بر اهمیت حمایت از آزاردیدگان می‌گوید:‌ «باید از آزاردیدگان حمایت تمام قد کرد. مسئولان دانشگاه حتی باید کوتاهی‌های خانواده‌ها را جبران کنند و حتی به نیابت دانشجویان این قضیه را پی بگیرند، گرچه بعید می‌دانم که مسئولان دانشگاه چندان اهمیتی به این موضوع بدهند. اما این اتفاق در فضای دانشجویی اتفاق افتاده و دانشگاه باید صد درصد پیگیر این موضوع باشد. حتی در یکی از این روایت‌ها گفته شده بود که دختری این شخص را کنار می‌زند و بعد حراست دانشگاه با خود دختر وارد مشاجره می‌شود که چرا به این مرد دست زده‌ای! برخوردهای اینچنینی راه را برای دیگر آزارگران به راحتی باز می‌کند.»