دیدبان آزار

گزارشی از نتایج یک پژوهش پیرامون آزار جنسی در دانشگاه‌های هنگ‌کنگ

فقدان آموزش؛ عامل افزایش آمار آزار جنسی

نیلوفر عدنانی: نتایج پیمایش کمیسیون فرصت‌های برابر در هنگ‌کنگ نشان می‌دهد تقریبا از هر چهار دانشجوی دانشگاه‌های این کشور، یک نفر مورد آزار جنسی واقع شده است اما تنها کمتر از سه درصد از دانشجویان آزار جنسی را گزارش می­‌کنند و اغلب آنان دقیقا نمی‌دانند تعریف آزار و اهانت چیست. کمیسیون برابری هنگ‌کنگ که مسئولیت تحقق امکانات و موقعیت­‌های برابر را برای همه دارد افشا کرده که کمبود آموزش‌­های جنسی در مدارس، منجر به ضعیف و آسیب‌­پذیرتر شدن نوجوانان این کشور شده است.

 

نتایج پژوهش کمیسیون فرصت‌های برابر

نتایج اولین پیمایش شهری کمیسیون تحقق فرصت­‌های برابر، نشان می­‌دهد که کمبود آموزش‌­های جنسی در مدارس ابتدایی و متوسطه، باعث شده که زنان و مردان در برابر انواع آزار آسیب‌­پذیرتر باشند.

براساس پیمایشی که حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ دانشجو از ۹ دانشگاه در آن شرکت کرده­‌اند، بیشتر قربانیان می­‌گویند که آزاررسان معمولا هم­‌کلاسی، معلم خصوصی، سخنران و استادشان بوده است. این مطالعه که حدودا یک سال و نیم از انجام آن می‌گذرد، نشان می‌­دهد ۲۳ درصد دانشجویان مشارکت‌­کننده، در ۱۲ ماه منتهی به شرکت در این پژوهش، مورد آزار جنسی قرار گرفته‌­اند.

همچنین در این طرح پژوهشی با ۲۸ دانشجو مصاحبه عمیق و با نمایندگان دانشگاه مصاحبه‌های گروهی انجام شده است. به گفته دانشجویان یک از رایج­‌ترین انواع آزار، جوک‌­ها و متلک­‌های جنسی ناگهانی بوده­‌ است.  

یافته­‌های پژوهش کمیسیون برابری فرصت‌ها بر چند محور اساسی تاکید دارد:

  • آزارگر فهم و تفسیر نادرستی از رضایت دارد. مثلا سکوت به معنای رضایت تلقی می‌­شود یا این برداشت که وقتی «نه» می­‌گوید، حتما تمایل بیشتری دارد و در واقع منظورش بله بوده است.
  • شاهدان آزار اکثرا سکوت می‌­کنند و حتی در مواردی قربانی را سرزنش می­‌کنند.
  •  نگاه به زنان، ابزاری شده است.
  • مردان مصون از آزار پنداشته می‌­شوند، در حالی که ۱۸.۴ درصد از مردان شرکت‌­کننده ابراز کرده­‌اند که آزار جنسی را تجربه کرده‌­اند.
  • دانشجوهای اقلیت جنسی و معلولین به میزان قابل توجهی بیشتر مورد آزار جنسی قرار گرفته‌­اند.

 

سواستفاده از اقتدار آکادمیک

در این پژوهش از میان کسانی که گزارش آزار در فضای دانشگاه داده­‌ا‌ند، ۴.۴ درصد گفته‌­اند آزارگر از اساتید، مربیان و سخنرانان دانشگاه بوده است، در حالی که ۴.۴ درصد دیگر نیز مورد آزار کارمندان دانشگاه قرار گرفته بوده‌­اند. آلفرد چان­چونگ-مینگ، رئیس کمیسیون فرصت‌های برابر، در اینباره می‌گوید: «همه دانشجویان نمره‌­های خوب می­‌خواهند و این موضوعی است که طرد کردن کسی که مجهز به سلاح اثرگذاری بر موقعیت علمی و شغلی آنان است را سخت­‌تر می­‌کند. این واقعیت که یک نفر تسلیم نیازهای جنسی ناخواسته دیگری می‌­شود تا در زندگی پیشرفت کند، به شدت آسیب‌­زننده است و اثرات طولانی‌مدت قابل توجهی خواهد داشت».

به گفته آلفرد چان­چونگ-مینگ در مصاحبه یکی از دانشجویان آمده که استادش به او وعده داده که «باید میزان بیشتری از پوست بدنش را نشان دهد، اگر نمره بالاتری می‌­خواهد». این دانشجو در ادامه گفته: «فضای کاری آینده­‌ام چطور خواهد شد؟ آیا من مجبور می­‌شوم که با دیگری رابطه جنسی برقرار کنم؟»

در یک مورد، دانشجوی دختر مقطع کارشناسی ابراز کرده است که استاد کلاس به او درخواست داده که اگر دامن کوتاه­‌تری بپوشد، احتمالا نمره بالاتری از ارائه کلاسی­‌اش خواهد گرفت.

 

چرا قربانیان سکوت می‌کنند؟

کیتی لم­کیت-یی، پلیس ارشد و افسر آموزش‌­دهنده و محقق در کمیسیون برابری، می­‌گوید: «چنین مسائلی از نظر برخی دانشجویان عادی جلوه می‌کند. برخی دیگر می­‌ترسیدند که چون آزاررسان فرد بانفوذ و قدرتمندی بوده است، شکایت کردن اثری بر نمره­‌هایشان بگذارد یا شهرت آنها را در دانشگاه خراب کند.»

مدیر اجرایی کمیسیون برابری، فریک چوچانگ-من، می‌­گوید که کمبود آموزش درباره آزار جنسی یکی از علت‌­های این آمار بالا است. چو می‌گوید: «آگاهی کلید حل ماجرا است، اما مطالعه ما نشان می‌دهد که بسیاری از دانشجویان اساسا نمی‌دانند که آزار جنسی چیست و مسئله برابری جنسی و برابری در رابطه را جدی نمی­‌گیرند. قربانیان می­‌ترسند برچسب بخورند که خیلی محافظه‌­کار و مذهبی هستند و یا این­که رفتار غیرعادی نشان داده­‌اند و بی­‌جهت برافروخته شده‌اند در حالی که آزاررسان فکر می­‌کرده کار عجیبی نمی‌کند و مسئولیت خاصی ندارد. این تصورات غلط باعث می‌شود برخی گمان کنند مجاز به هر رفتاری هستند».

 

فقدان آموزش‌های ضروری در مدارس

رئیس کمیسیون فرصت‌های برابر می‌گوید بعد از نظرسنجی اخیر و انتشار نتایج آن مبنی بر شیوع مشکل آزار جنسی واکنش اولیه و راحت مقصر دانستن جوانان است. با این حال او اعتقاد دارد مشکل عمیق‌تر است و ریشه آن را باید در فقدان آموزش‌های جنسی در مدارس جست.

او در این باره می‌گوید: «مطالعات ما نشان می‌­دهد شیوع آزار جنسی در دانشگاه­‌ها نشانه مشکل بزرگ­تری است: آموزش جنسی در هنگ کنگ یا وجود ندارد یا پروژه­‌ای شکست­‌خورده است».

مدارس در هنگ­‌کنگ رابطه جنسی را تابو لحاظ می­‌کنند و بحث­‌های کلاسی را به جنبه­‌های بیولوژیک آن محدود نگه می­‌دارند. سیاست ارائه آموزش‌های جنسی در مدارس هنگ‌کنگ صرفا در حد ایده باقی مانده و عملی نشده است. همانطور که بزرگ­سالان می‌دانند رابطه جنسی فراتر از تولید مثل و رو‌ش‌­های پیش‌گیری از بارداری است، باید به سوالات نوجوانان نیز با محورهای زیر پاسخ داده شود:

  • رابطه مبتنی بر لذت و صمیمیت چه تفاوتی با رابطه منحرف و پذیرفته‌نشده دارد.
  • چرا باید به بدن و احساس دیگران احترام بگذاریم.
  • چطور هویت و حقوق بعضی از ما، شامل اقلیت‌­های جنسی و جنسیتی (نظیر هم­‌جنس‌­خواهان) و افراد دارای معلولیت، به دلیل تفاوت‌­هایی که دارند، به سادگی نادیده گرفته می­‌شوند و نیازهایشان فراموش می‌شود.

رئیس این کمیسیون معتقد است در فقدان آموزش‌های ضروری در مدارس فضای مجازی با محتوایی چون فیلم­ های سکسی و پورنوگرافی به سادگی جای خالی آموزش‌­های جنسی لازم را پر می­‌کند و تعجبی ندارد که وقتی جوانان در هنگ­‌کنگ وارد دانشگاه می‌شوند، درک نادرست و منحرفی از رابطه جنسی خواهند داشت و ذهنشان مملو از کلیشه‌­های جنسی و نقش‌­های جنسیتی بدون هم­دلی با اقلیت‌­ها خواهد بود.

به اعتقاد رئیس کمیسیون برابری فرصت‌ها واضح است که ما برای آنکه بتوانیم به سمت آرمان برابری جنسیتی حرکت کنیم، به طرح درس مشخص‌­تر و دقیق­‌تری از آموزش‌های جنسی برای مدارس ابتدایی و راهنمایی نیاز داریم. این آموزش­‌ها باید تحت نظارت کامل مدارس باشد تا ساعت‌­های مشخص به آن تعلق گیرد و معلمان آموزش‌­های لازم را ببینند.

 

توصیه‌های کمیسیون فرصت‌های برابر هنگ‌کنگ به دانشگاه‌ها

برای حل این معضل اولویت دانشگاه‌­ها باید  افزایش آگاهی نسبت به آزار جنسی و نحوه ارسال گزارش­‌های مربوط به آن باشد. درحالی یک چهارم از پاسخ‌­دهنده‌­ای این پیمایش حداقل ۴ مصداق آزار جنسی (از مجموع ۸  مورد) را مصداق آزار تشخیص نمی‌­دهند، بیش از نیمی از آنها (۵۸.۶ درصد) از سیاست­‌های ضد آزار جنسی دانشگاهشان بی­‌خبر هستند. از میان کسانی که آزار جنسی دیده‌­اند، فقط ۲.۵ درصد به دانشگاه گزارش داده و شکایت کرده­‌اند. در برآیند، ناکارآمدی روش‌­های شکایت کردن در کنار این مسئله که دانشجویان اطلاعات کافی درباره آزار جنسی ندارند، منجر به بی­‌اهمیتی موضوع و گزارش و ثبت نشدن موارد آزار شده است.

کمیسیون فرصت‌های برابر در حال تدارک جلسات مختلف با رئیس و هیئت مدیره­ ۹ دانشگاهی است که مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته‌اند. هدف از برگزاری این جلسات اجرایی کردن ۱۷ بند از لایحه پیشنهادی کمیسیون است. این پیشنهادها شامل موارد زیر می‌­شود:

  • انتصاب یک کارمند عالی­‌رتبه برای نظارت بر موضوع آزار جنسی و آموزش جنسی در دانشگاه.
  • الزام تشکیل کانون جنسیت در همه دانشکده‌ها و خوابگاه‌­های دانشجویی به منظور نظارت بر نحوه رسیدگی به گزارش‌های مربوطه 
  • ارائه دروس اجباری و آموزش‌­های جنسی برای همه دانشجویان ورودی دانشگاه‌­ها
  • تهیه محتوای جدید و به­روز برای جلب نسل جوان کشور

 

 

مطالب مرتبط