دیروقت یک شب پاییزی، ۲۰۰ دانشجوی دختر اهل بوپال، شهری در مرکز هند، در زمین بسکتبال کالج‌شان تظاهرات کردند. حضور آن‌‌ها در آن ساعت شب خود اعتراض بود: زنان اجازه نداشتند بعد از تاریکی هوا بیرون خوابگاه‌هایشان باشند. این تنها یکی از محدودیت‌های آنهاست. آنها شب را بیرون گذراندند. خیلی از آنها نخستین بار بود که ماه را بیرون از خوابگاه‌شان می‌دیدند. سال‌هاست که خوابگاه‌های دانشجویی در هند، به نام حفظ امنیت، آزادی تحرک دانشجویان دختر را محدود کرده‌اند. اما در ماه‌های گذشته دانش‌آموزان کالج‌های سراسر هند، با تظاهرات اعتراض خود را به این سیستم مطرح کرده‌اند. آنها خواهان لغو قوانین محدودکننده و برابری هستند. اکنون، کم‌کم پاسخ‌هایی از سوی مدیران کالج‌ها شنیده می‌شود.

دسترسی زنان به آموزش در سه دهه گذشته بیشتر شده اما تغییرات اجتماعی آهسته بوده است. در ۱۰ سال گذشته گزارش اعمال خشونت و جرم علیه زنان دو برابر شده که کارشناسان می‌گویند حاصل نفوذ فرهنگ مردسالارانه است. تمایل به داشتن فرزند پسر و کاهش آمار زنان شاغل هم از دیگر آمارهای قابل توجه در هند است. تظاهرات اخیر را گروهی از زنان ساکن دهلی با نام «قفس را بشکن» راه انداخته‌اند و هدف‌شان مبارزه با قوانین محدودکننده زنان در کالج‌ها و دانشگاه‌ها است که خود بخشی از فعالیت فعالان حقوق زنان برای بازتر کردن فضاهای عمومی برای حضور زنان و مقابله با خشونت علیه زنان است.

در ماه‌های گذشته زنان هند توانستند در حرکتی هماهنگ وارد معبدی شوند که ورود زنان به آن در دوران عادت ماهانه ممنوع بود. آنها همچنین توانستند کاری کنند که یک استاد دانشگاه که زنان باکره را به قوطی دربسته تشبیه کرده بود، اخراج شود. سال گذشته هم ده‌ها زن هندی با روایت خود از آزار جنسی در محل کار، در کمپین می‌تو شرکت کردند. در موسسه آموزشی بوپال که برای تربیت معلم تاسیس شده است، ساکنان خوابگاه باید از قوانین بسیار سختی تبعیت کنند. دانشجویان زن باید در زمستان تا ساعت ۵:۳۰ و در تابستان تا ساعت ۶:۳۰ به خوابگاه برگردند. تنها روزهای شنبه از ساعت یک تا شش عصر می‌توانند خوابگاه را ترک کنند. غذا گرفتن از بیرون تنها تا ساعت ۵:۳۰ عصر مجاز است.

اگر زنی بخواهد خوابگاه را مدت طولانی‌تری ترک کند، والدین او باید درخواست خروج او را به دانشگاه فکس کنند و تایید این خروج روال اداری پیچیده‌ای دارد. دختران نمی‌توانند به بالکن بروند. اغلب این قوانین در مورد مردان اعمال نمی‌شود. در سومین روز اعتراض این دانشجویان، مدیر موسسه واکنش نشان داد. حالا دیگر لازم نیست که دختران تا ساعت ۸ شب به خوابگاه برگردند و می‌توانند تا ساعت ۹ شب بیرون اتاق‌های خود در خوابگاه تردد کنند. در همان زمان آنها اجازه پیدا کردند در یک مراسم مذهبی در خوابگاه برقصند؛ چیزی که پیش از آن ممنوع بود.

این اعتراض‌ها به بوپال محدود نبوده است و زمینه‌ساز اعتراضات دیگری در مناطق مختلف شده است. یک هفته بعد از تظاهرات دختران در بوپال، دانشجویان دانشگاهی در اجمر، اعتراض کردند. در ماه اکتبر دانشجویان دانشگاه پنجاب برای ۴۸ روز تظاهرات کرند. این تظاهرات را هم گروه «قفس را بشکن »سازماندهی کرده بود. مقامات موسسات آموزشی محلی دولتی درباره این اعتراضات اظهارنظری نکرده‌اند. لیدی شری رام، شعبه‌ای از دانشگاه دهلی، گفته که این دانشگاه تغییراتی را به نفع دانشجویان دختر ایجاد خواهد کرد. این تغییرات پیش از دور تازه اعتراضات اعمال شد.

مدیران موسسات آموزشی تایید می‌کنند که این قوانین قدیمی و متحجرانه هستند اما می‌گویند هدفشان تامین امنیت دختران است. اما فعالان کمپین «قفس را بشکن» می‌گویند آنها از مشکلات امنیتی برای زنان آگاه هستند اما می‌خواهند که فضا تغییر کند نه اینکه زنان مجبور باشند رفتار خود را تغییر دهند.کارزار «قفس را بشکن»، از سال ۲۰۱۵ تاکنون در زمینه مسایل زنان فعالیت می‌کند. آنها در زمینه مسایلی مانند شهریه بالاتر خوابگاه‌های دانشجویی برای دختران، کمبودهای قانونی در زمینه آزارهای جنسی و کنترل اخلاقی دانشجویان دختر هم فعالیت کرده‌اند.

منبع: رادیوزمانه