آزار و اذیت جنسی به ندرت در صدر اخبار قرار می‌گیرند. اما جریانی که سال قبل با موج #MeToo در هالیوود به راه افتاد باعث رسوایی یکی از تهیه‌کنندگان معروف شد. این موج به بیشتر کشور‌ها کشیده شد و بحث امنیت زنان را پر رنگ‌تر کرد. تازه‌ترین تخمین سازمان ملل نشان می‌دهد که از هر سه زن یکی از آنها آزار فیزیکی یا جنسی را تجربه کرده‌اند و ۱۲۰ میلیون دختر در سراسر جهان مجبور به انجام اعمال جنسی شده‌اند که حاضر به انجامش نبودند. اما عواقب این موضوع برای کسانی که مورد حمله یا آزار قرار گرفته‌اند به مراتب بیشتر از فشار فیزیکی یا روانی است. آزار و ترس از خشونت دیدن می‌تواند زنان و دختران را از رسیدن به آنچه که شایستگی و ظرفیتش را دارند در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی باز دارد.
به گزارش گاردین، لورا سوموگی که سال قبل برنده جایزه دوسالانه جلوگیری از خشونت علیه زنان شد در سفر به دهلی متوجه شد که شرایط برای زنان و دختران این شهر به مراتب بدتر از جاهای دیگر است. او می‌گوید:« اگر دختری آزار ببیند و درباره آن با خانواده‌اش صحبت کند والدینش به جای حمایت، او را از رفتن به مدرسه منع می‌کنند. آنها حاضر نیستند موضوع را حل کنند و این مشکلی اساسی و مشترک در شهرهای هند است.» به عقیده او بخشی از مشکل این است که شهرها را مردها برای مردها می‌سازند. کلانشهرها را نمی‌توان تخریب کرد و دوباره از اول ساخت اما می‌توان با اعمال برخی کارها خیابان‌ها را برای ورود زن‌ها امن‌تر کرد. و از همه مهمتر اینکه می‌توان کاری کرد تا زن‌ها هم در ساخت شهر سهیم باشند. حالا تکنولوژی‌ها، طراحی‌های جدید و آموزش نوین در خدمت کاهش تهدید و خشونت زنان در خیابان‌ها قرار گرفته‌است.
دهلی: نگاهی به شهر از دید زنان
در ژوئن گذشته گروهی از کارشناسان بنیاد تامسون رویترز در یک بررسی دریافتند که کشور هند خطرناک‌ترین کشور برای زندگی کردن به عنوان یک زن است. سال ۲۰۱۳ کالپانا ویس‌وانا اپلیکشینی به نام سیفتیپین (SafetyPin) را طراحی کرد که کارکردش این است زنان از طریق آن می‌فهمند کدام مسیر برای رسیدن به مقصد امن‌تر است: مثل اینکه چراغ‌های کدام خیابان روشن است، تراکم جمیعتی چطور است، دسترسی به وسایل حمل‌ونقل عمومی چگونه است و .... . اطلاعات مرتبط با خیابان‌های شهرهای هند از سوی کاربران این اپلیکشن ارائه شده‌است. کارکرد این اطلاعات این است که شهرسازان و مسئولان شهری می‌توانند از این اطلاعات برای برنامه‌ریزی‌های شهری استفاده کنند.
این اپلیکشن در حال حاضر درباره ۵۱۰۰۰ منطقه مشخص در دهلی اطلاعات جامع دارد که مسیرهای امن را نشان می‌دهد تا راه رفتن در شهر را برای زنان با ریسک کمتری همراه کند. تیم سیفتیپین همچنین حدود ۷۸۰۰ نقطه از شهر را شناسایی کردند که میزان روشنایی آن در شب نزدیک به صفر بود. بر اساس این اطلاعات مسئولان شهری دریافتند که باید دست به کاری بزنند و از آن زمان تا الان دسترسی به روشنایی نزدیک به ۹۰ درصد این نقطه‌ها اصلاح شده‌است. کارکرد دیگر این اپلیکشن این است که به کاربران اجازه می‌دهند تا در مسیرهای پر خطر با هم حرکت کنند.
بارسلونا: طراحی فضاهای مثبت برای زنان
یک دهه است که فمنیست‌ها، معماران شهری و جامعه‌شناسان در کنار هم تلاش می‌کنند تا از بارسلونا شهری بسازند که برای زنان هم مناسب باشد. کلید موفقیت برنامه آنها رویت‌پذیر کردن خیابان‌های شهر است. سارا اورتیز، یکی از اعضای این تیم معتقد است که «در جاهایی که نور کافی نباشد همه مردم اعم از زن ومرد احساس عدم امنیت دارند.» با این حال همیشه نور، قدم اول برای زیست‌پذیر کردن شهرها برای زن‌هاست چرا که خشونت معمولا پشت درهای بسته اتفاق می‌افتد. خیابان‌های باریک با دیوارهای بلند که شکل تونل هستند، کنج‌های خلوت خیابان‌ها و جاهایی که سطح‌های بزرگ بازیافت زباله قرار دارند ریسک‌پذیرترین مناطقی است که ممکن است آزار و اذیت زنان در آن اتفاق بیافتد.
نایروبی، کنیا: دفاع شخصی و توانمندسازی زنان
خشونت علیه زنان در نایروبی با برنامه‌ریزی شهری از بین نمی‌رود. بر اساس آمار سازمان ملل از هر چهار دختر به یک نفر از آنها در نایروبی تجاوز می‌شود. در این میان تنها کلاس‌های دفاع شخصی است که می‌تواند به زنان و دختران کمک کند ریسک‌ها را بشناسند و با آنها به شیوه موثر مقابله کنند. علاوه بر این پسرها هم در حال دیدن آموزش‌هایی هستند تا علاوه بر احترام گذاشتن به زن‌ها بدانند در موقعیتی که زنی در خطر گرفته چگونه باید به او کمک کنند.
پژوهشی که در ژورنال سلامت بزرگسالان منتشر شد نشان داد که ۱۲ ساعت از این برنامه‌های آموزشی توانسته میزان حوادث مربوط به زنان در سطح شهر را به نصف کاهش دهد. سه چهارم پسرانی هم که آموزش دیدند توانستند در درگیری‌هایی که مربوط به زنان می‌شد به طور موثر ورود کنند و آمار حاملگی در دوران نوجوانی هم به میزان ۴۶ درصد کاهش یافت.
قاهره: افشای آزارهای جنسی
آمار بنیاد تامسون رویترز در سال ۲۰۱۷ نشان می‌دهد که قاهره «خطرناک‌ترین کلانشهر برای زنان» در سراسر دنیا است. بررسی سازمان ملل در سال ۲۰۱۳ حاکی از آن بود که ۹۹.۳ درصد زنان این شهر تجربه ازار و اذیت جنسی را داشته‌اند. اما مسئولان ادعا کردند که آمار درست نیست و کمتر از ۱۰ درصد زنان شهر چنین تجربه‌ای داشتند.
چنین موضوعی باعث شد تا همانند سیفتیپین برنامه HarassMap برای زنان مصری راه‌اندازی شود. این برنامه شامل گزارش آزار در مناطق خاص است. فرقش این است که علاوه بر رتبه‌بندی مناطق از نظر میزان امنیت زمانی که گزارشی از یک حادثه جدید وارد این برنامه شود توصیه‌ها و تماس‌های لازم برای کمک به شخص آسیب‌دیده گرفته خواهد شد. از زمان به راه افتادن این برنامه بالاخره در سال ۲۰۱۰ آزار و اذیت جنسی زنان در مصر به رسمیت شناخته شد و خدماتش بعد از آن برای چند کشور دیگر در دنیا از جمله یونان، ترکیه، عربستان و افغانستان نیز راه‌اندازی شد.
کیگالی، روآندا: ساخت فضاهای امن
بر اساس آمار مجمع جهانی اقتصاد روآندا چهارمین کشور دنیاست که در آن تساوی جنسیتی رعایت می‌شود. سال ۲۰۱۷ هم سازمان ملل اعلام کرد که روآندا یکی از دو کشوری است که زنان اندازه مردان در دولت نقش دارند (کشور دیگر بولیوی است.) اما این معنی‌اش آن نیست که ۵۰۰۰ زن ساکن در پایتخت برای زندگی مشکلاتی نداشته باشند. بر اساس همین سختی‌ها بود که ۱۶ بازار کوچک با مکان‌های امن برای زنان ساخته شد که اتاق‌هایی مخصوص شیردادن به بچه‌ها هم دارد. این بازارها نه تنها مکان‌های کسب را برای زنان امن‌تر کرد بلکه به بهتر شدن شاخص‌های اقتصادی هم کمک کرد. یکی از مهمترین کارکرد این بازارها این بود که به زنان آسیب‌پذیر سرپرست خانوار کمک کرد تا جایی در این بازارها برای ارائه کارهایشان پیدا کنند.
منبع: پایگاه خبری-تحلیلی شهر
